Crna legija (Ugarska)
.svg)
Crna legija (lat. Legio Nigra) bila je najamnička vojska ugarskog kralja Matije Korvina iz 15. veka.[1]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Crna legija, poznata i kao Crna banda ili Crna vojska, bila je dobro uvežbana najamnička jedinica jačine oko 6.000 vojnika (konjanika i pešaka) u sastavu ugarske redovne stajaće vojske, koju je u 15. veku osnovao kralj Matija Korvin (1458-1490). Naziv je dobila po crnoj opremi. Popunjavana je najamnicima iz Češke, Moravske, Poljske i Srbije. Za vreme rata, Crna legija je predstavljala jezgro ugarske vojske. Izdržavanje Crne legije stajalo je skoro isto toliko koliko i celokupne vojske, pa je plemstvo zahtevalo njeno ukidanje. Posle smrti Matije Korvina Crna legija bila je, zbog nedostatka novca u državnoj blagajni, neredovno plaćana, zbog čega se odala pljački i nasilju, pa je 1492. raspuštena.[1]
Najamničke jedinice pod imenom Crna trupa (Crna banda) su u to vreme postojale i u Francuskoj i Italiji.[1]
Srpski najamnici u Crnoj legiji[uredi | uredi izvor]
U Matijinoj Crnoj legiji borili su se mnogi Srbi kao najamnici. Od 1479. do 1483. naseljeno je u južnoj Ugarskoj (u Sremu i između Mureša i Tise) oko 200.000 Srba (po jednom pismu kralja Matije), pa su formirana brojna srpska kmetovska, najamnička ili mešovita naselja. Srpski kmetovi i najamnici bili su odlukama od 1481. i 1491. oslobođeni plaćanja desetka katoličkoj crkvi, a neka srpska vlastela dobila su posede u južnoj Ugarskoj u zamenu za vojnu službu: Stefan i Dmitar Jakšić, Miloš Belmužević, Petar Ovčarević, Pavle Bakić i najznačajniji od svih, Vuk Grgurević, koga je kralj Matija postavio za srpskog despota (1471-1485), kako bi, idejom oslobođenja Despotovine, okupio Srbe u borbi protiv Turaka.[2]
Ukidanje privilegija najamničke vojske i vraćanje zemlje feudalcima (1492) bilo je povod za učešće Srba u ustanku Đerđa Dože (1514).[3]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v Nikola Gažević, Vojna enciklopedija (knjiga 2), Vojnoizdavački zavod, Beograd (1971), str. 207-208
- ^ Nikola Gažević, Vojna enciklopedija (knjiga 10), Vojnoizdavački zavod, Beograd (1976), str. 591
- ^ Nikola Gažević, Vojna enciklopedija (knjiga 8), Vojnoizdavački zavod, Beograd (1974), str. 518
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Nikola Gažević, Vojna enciklopedija (knjiga 2), Vojnoizdavački zavod, Beograd (1971), str. 207-208
- Nikola Gažević, Vojna enciklopedija (knjiga 10), Vojnoizdavački zavod, Beograd (1976), str. 591
- Nikola Gažević, Vojna enciklopedija (knjiga 8), Vojnoizdavački zavod, Beograd (1974), str. 518
