Pređi na sadržaj

Crnotravski partizanski odred

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Crnotravski narodnooslobodilački partizanski odred „Sinadin Milenović
Crnotravski odred 1944. godine
Postojanje4. februar22. maj 1944;
Mesto formiranja:
Jabukovik
Formacijadva bataljona
Jačinaoko 100 boraca
DeoNOVJ
Komandanti
KomandantDragoljub Petković Stole
Politički komesarDragomir Petrović

Crnotravski narodnooslobodilački partizanski (NOP) odred „Sinadin Milenović" je bio partizanska jedinica u sastavu Narodnooslobodilačke vojske i partizanskih odreda Jugoslavije tokom Drugog svetskog rata u Srbiji.

Istorijat

[uredi | uredi izvor]

Formiran je u drugoj polovini avgusta 1942. u rejonu sela Valniša (blizu Babušnice), od 50 do 60 preživelih boraca Babičkog NOP odreda. Do novembra je dejstvovao po grupama: jedna u rejonu Crne Trave, druga oko Vlasotinaca, a treća na Kukavici. Četvrta grupa uspostavila je preko Karadaka, vezu sa partizanima Kumanova, Kosova i Metohije; nju su 8. oktobra napale bugarske fašističke snage u selu Vrbanu kod Preševa i nanele joj znatne gubitke. Posle kraćeg zadržavanja u rejonu Uroševca i demoliranja postrojenja u rudniku hroma Lojane 19. oktobra, četvrta grupa vratila se 20. novembra u Crnu Travu. Krajem 1942. Odred je reorganizovan u dva voda od po 30 boraca. Odred je izvršio nekoliko uspešnih akcija: 13. januara 1943. na žel.ezničkoj stanici Momin Kamen kod Vladičinog Hana porušio most na Južnoj Moravi, izbacio iz stroja 20 Nemaca i Bugara; 2. februara upao u Crnu Travu, rasterao bugarsku posadu i spalio arhivu. Sredinom februara 1943. Odred je narastao na 98 boraca naoružanih puškama i sa 12 puškomitraljeza. U selu Ravnoj Gori je, po uputstvu delegata VŠ NOV i POJ i CK KPJ, odlučeno da se Crnotravski NOP odred preformira u 2. južnomoravski NOP odred, pod kojim nazivom dejstvuje od 4. marta 1943.[1] Ponovo je formiran 4. februara 1944. godine u selu Jabukoviku (Lužnica). Odred je formirao Miodrag — Dragi Stamenković, član Glavnog štaba NOV i PO Srbije i sekretap PK SKOJ-a, član PK KPJ Srbije. Na dan formiranja odred je u stroju imao oko 100 boraca, raspoređenih u dva bataljona, s perspektivom da se popune i odred omasovi. Štab odreda sačinjavali su: komandant Dragoljub Petković Stole, politički komesar Dragomir Petrović, zamenik komandanta Branislav Stojanović Bujer, zamenik političkog komesara Božidar Janić Vlada. Odred je izvodio borbena dejstva na prostoru LužnicaCrna Trava i komunikaciji NišBela PalankaPirot. Imao je brojne borbe protiv bugarske vojske i četničkih jedinica Draže Mihailovića. Izdržao je bugarske ofanzive koje su preduzimane na tom terenu, omasovio se i narastao u prilično veliku vojnu jedinicu. Naredbom Glavnog štaba NOV i PO Srbije 22. maja 1944. godine, na Čobancu (Crna Trava), od ovog odreda i dela Babičkog NOP odreda, formirana je Dvanaesta srpska narodnooslobodilačka brigada, koja je ušla u sastav 22. srpske divizije NOVJ. Tada je Crnotravski NOP odred prestao da postoji ovom reorganizacijom.[2]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ Vojna enciklopedija. 2 (2. izd. izd.). Beograd. 1971. str. 218. 
  2. ^ Ilić P., Nikola (1985). „Formiranje i uloga partizanskih odreda u Južnoj Srbiji 1944. godine”. Leskovački zbornik. XXV: 171—172.