20. januar
(preusmereno sa 20. јануара)
20. januar je dvadeseti dan u godini po Gregorijanskom kalendaru. Preostaje još 345 dana (346 u prestupnim godinama) u godini posle ovog dana.
Događaji
[uredi | uredi izvor]| januar | ||||||
| P | U | S | Č | P | S | N |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
| 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
| 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
| 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
| 28 | 29 | 30 | 31 | |||
- 1265 — U Vestminsterskoj palati prvi put se sastao engleski parlament koji je sazvao Simon V Monfort.
- 1320 — Vladislav I Kratki je krunisan u Krakovu za kralja Poljske.
- 1841 — Velika Britanija je zauzela ostrvo Hongkong tokom Prvog opijumskog rata.
- 1876 — Na Cetinju održana prva konferencija Crvenog krsta Crne Gore.
- 1887 — SAD i Havaji sklopili ugovor po kom su Amerikanci dobili pravo da Perl Harbor koriste kao pomorsku bazu.
- 1942 — Održana je Vanzejska konferencija visokih nacističkih zvaničnika na kojoj je razmatrano izvršenje konačnog rešenja jevrejskog pitanja.
- 1944 — Nemačka je započela evakuaciju najmanje 1,8 miliona stanovnika Istočne Pruske.
- 1945 — Frenklin Delano Ruzvelt četvrti put inaugurisan za predsednika SAD. Jedini predsednik u istoriji SAD koji je četiri puta biran na tu funkciju.
- 1953 — Dvajt Ajzenhauer inaugurisan za 34. predsednika SAD.
- 1961 — Džon Kenedi u 43. godini inaugurisan za predsednika SAD kao najmlađi šef države u njenoj istoriji.
- 1967 — U Bambulabadu otkriven fosil dotada nepoznate vrste gorila, pretpostavlja se iz neolita, koji je rešio nedoumice oko Darvinove teorije i tim otkrićem ljudska genetika je doživela preporod.
- 1969 — Ričard Nikson inaugurisan za 37. predsednika SAD.
- 1973 — U Konakriju ubijen Amilkar Kabral, jedan od vođa borbe protiv portugalskog kolonijalizma u zapadnoj Africi, osnivač i generalni sekretar Afričke partije za nezavisnost Gvineje Bisao i Zelenortskih ostrva.
- 1977 — Džimi Karter inaugurisan za 39. predsednika SAD.
- 1981 — Ronald Regan u 70. godini preuzeo dužnost šefa države, u to vreme postavši najstariji predsednik u istoriji SAD.
- 1981 — Posle 444 dana u zarobljeništvu oslobođena su poslednja 52 američka taoca otetih iz ambasade SAD u Teheranu.
- 1987 — U Libanu kidnapovan Teri Vajt, specijalni izaslanik Kenterberijskog nadbiskupa. U zatočeništvu proveo skoro pet godina.
- 1989 — Džordž H. V. Buš inaugurisan za 41. predsednika SAD.
- 1990 — Sovjetska armija je ugušila proteste Azera u Bakuu koji su tražili nezavisnost Azerbejdžana.
- 1991 — U pretežno srpskim mestima na području opština Novska, Nova Gradiška i Slavonska Požega održano narodno izjašnjavanje u cilju priključenja Opštini Pakrac.
- 1993 — Bil Klinton inaugurisan za 42. predsednika SAD.
- 1996 — Jaser Arafat, vođa Palestinske oslobodilačke organizacije, izabran za predsednika Palestinske Uprave sa 88,1% glasova na izborima u Gazi i na Zapadnoj obali, održanim prema sporazumu Izraela i Palestinaca.
- 2000 — U Ankari se prvi put od 1962. sastali ministri inostranih poslova Grčke i Turske.
- 2001 — Filipinski predsednik Džozef Estrada povukao se sa vlasti pod pritiskom demonstranata i vojske, a 16. aprila se predao Specijalnom sudu za borbu protiv korupcije.
- 2001 — Džordž V. Buš inaugurisan za 43. predsednika SAD.
- 2003 — Bivši predsednik Srbije Milan Milutinović predao se Tribunalu u Hagu, pred kojim je optužen za zločine na Kosovu tokom 1999.
- 2006 — Osama bin Laden najavio nove terorističke napade u izjavi snimljenoj na audio-kaseti.
- 2008 — Prvi krug predsedničkih izbora u Srbiji, izašlo oko 61% građana, što je najveća izlaznost zabeležena, otkad ih posmatra Cesid. Kandidat SRS-a, Tomislav Nikolić je osvojio preko 39%, a kandidat DS-a i aktuelni predsednik, Boris Tadić, oko 35%, ostali ispod 10%.
- 2009 — Barak Obama inaugurisan za 44. predsednika SAD.
- 2017 — Donald Tramp inaugurisan za 45. predsednika SAD.
- 2021 — Džo Bajden u 78. godini inaugurisan za 46. predsednika SAD, postavši najstariji predsednik u istoriji ove države.
Rođenja
[uredi | uredi izvor]- 1775 — Andre-Mari Amper, francuski fizičar, matematičar i prirodnjak. (prem. 1836)[1]
- 1873 — Johanes Vilhelm Jensen, danski književnik, dobitnik Nobelove nagrade za književnost (1944). (prem. 1950)[2]
- 1896 — Džordž Berns, američki glumac, komičar, pevač i pisac. (prem. 1996)[3]
- 1908 — Jovan Marinović, crnogorski i jugoslovenski pravnik i revolucionar, učesnik Narodnooslobodilačke borbe i društveno-politički radnik SFR Jugoslavije. (prem. 1982)[4]
- 1920 — Federiko Felini, italijanski reditelj i scenarista. (prem. 1993)[5]
- 1926 — Patriša Nil, američka glumica. (prem. 2010)[6]
- 1930 — Baz Oldrin, američki astronaut, inženjer i vojni pilot, drugi čovek koji je kročio na Mesec.[7]
- 1931 — Dejvid Li, američki fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (1996).[8]
- 1946 — Dejvid Linč, američki reditelj, scenarista, producent, muzičar, pisac i glumac.[9]
- 1948 — Radoslav Zelenović, dugogodišnji direktor Jugoslovenske kinoteke i urednik Filmske redakcije RTS.
- 1951 — Petar Seferović, srpski je kardiolog, univerzitetski profesor i akademik.[10]
- 1951 — Ijan Hil, engleski muzičar, najpoznatiji kao basista grupe Judas Priest.[11]
- 1952 — Miodrag Zec, srpski ekonomista.
- 1952 — Pol Stenli, američki muzičar i slikar, najpoznatiji kao gitarista i pevač grupe Kiss.[12]
- 1956 — Bil Mar, američki komičar, TV voditelj, pisac i glumac.[13]
- 1957 — Marina Urbanc, slovenačka glumica.[14]
- 1964 — Ron Harper, američki košarkaš i košarkaški trener.[15]
- 1970 — Branka Katić, srpska glumica.[16]
- 1972 — Oskar Dronjak, švedski muzičar, najpoznatiji kao osnivač i gitarista grupe Hammerfall.[17]
- 1971 — Čedomir Petrović, srpski fizičar i akademik, inostrani član sastava Srpske akademije nauka i umetnosti.[18]
- 1979 — Rob Burdon, američki muzičar, najpoznatiji kao suosnivač i bubnjar grupe Linkin Park.[19]
- 1981 — Đorđe Jokić, srpski fudbaler.[20]
- 1981 — Džejson Ričardson, američki košarkaš.[21]
- 1981 — Oven Hargrivs, engleski fudbaler.[22]
- 1984 — Karim Hadži, tuniski fudbaler.[23]
- 1984 — Malek Džaziri, tuniski teniser.[24]
- 1987 — Evan Piters, američki glumac.[25]
- 1987 — Marko Simončeli, italijanski motociklista. (prem. 2011)[26]
- 1987 — Robert Fara, kolumbijski teniser.[27]
- 1991 — Polona Hercog, slovenačka teniserka.[28]
- 1995 — Kalum Čejmbers, engleski fudbaler.[29]
- 1996 — Jovana Preković, srpska karatistkinja.[30]
- 2000 — Arijan Lakić, srpski košarkaš.[31]
Smrti
[uredi | uredi izvor]- 842 — Teofilo, vizantijski car (rođ. 813)
- 1612 — Rudolf II, car Svetog rimskog carstva. (rođ. 1552)[32]
- 1666 — Ana Austrijska, francuska kraljica (rođ. 1601), supruga Luja XIII i majka Luja XIV.[33]
- 1898 — Kosta Abrašević srpski pesnik. (rođ. 1879)[34]
- 1921 — Živojin Mišić, srpski vojvoda. (rođ. 1855)[35]
- 1936 — Džordž V, britanski kralj (rođ. 1865)[36]
- 1983 — Manoel Fransisko don Santos Garinča, brazilski fudbaler. (rođ. 1933)[37]
- 1984 — Džoni Vajsmiler, američki sportista i filmski glumac (rođ. 1904)[38]
- 1993 — Odri Hepbern, američka glumica holandskog porekla (rođ. 1929)[39]
- 2000 — Slavko Janevski, makedonski pisac kratkih priča, romanopisac, pjesnik, filmski scenarista, esejista i slikar. (rođ. 1920)[40]
- 2019 — Ljiljana Šljapić, srpska glumica i pevačica. (rođ. 1940)[41]
- 2019 — Masazo Nonaka, japanski superstogodišnjak. (rođ. 1905)[42]
Praznici i dani sećanja
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ „Andre-Marie Ampere | Biography, Books, Inventions, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Johannes V. Jensen”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „George Burns”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Desilo se u 1908. godini”. www.nadanasnjidan.net. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Federico Fellini”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Patricia Neal | Biography, Movies, & Facts”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 7. 12. 2020.
- ^ „Buzz Aldrin”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „David Lee | Biography, Nobel Prize, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „David Lynch”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „PETAR SEFEROVIĆ”. sanu.ac.rs. Pristupljeno 25. 1. 2024.
- ^ „Ian Hill (2)”. Discogs (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Paul Stanley”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Bill Maher”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Marina Urbanc”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Ron Harper Stats”. Basketball-Reference.com (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 20. 02. 2011. g. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Branka Katic”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Oscar Dronjak”. Discogs (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „ČEDOMIR PETROVIĆ”. sanu.ac.rs. Pristupljeno 24. 1. 2024.
- ^ „Rob Bourdon”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Djordje Jokic - Player profile”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Jason Richardson Stats”. Basketball-Reference.com (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 14. 04. 2009. g. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Owen Hargreaves - Player profile”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Karim Haggui”. worldfootball.net (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Davis Cup - Players”. www.daviscup.com. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Evan Peters”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ Shacki. „Marco Simoncelli - rally profile eWRC-results.com”. eWRC-results.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Robert Farah | Overview | ATP Tour | Tennis”. ATP Tour. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „WTA | Players | Info | Polona Hercog”. web.archive.org. 2011-02-15. Arhivirano iz originala 15. 02. 2011. g. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Calum Chambers”. www.arsenal.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Jovana Preković”. Olimpijski komitet Srbije (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ Eurobasket. „Arijan Lakic Player Profile, Spars Realway Sarajevo, News, Stats - Eurobasket”. Eurobasket LLC. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Rudolf II | Holy Roman emperor | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Anne of Austria | queen of France | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. 1984. str. 13.
- ^ „GENERAL ŽIVOJIN MIŠIĆ”. www.znanje.org. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „George V | Siblings, Children, Successor, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „dos Santos, Manuel Francisco | Encyclopedia.com”. www.encyclopedia.com. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Johnny Weissmuller”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Audrey Hepburn”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ „Slavko Janevski (1920-2000)”. manu.edu.mk (na jeziku: makedonski). Arhivirano iz originala 28. 01. 2022. g. Pristupljeno 28. 1. 2022.
- ^ „Ljiljana Sljapic”. IMDb. Pristupljeno 2022-01-18.
- ^ Srna. „Preminuo NAJSTARIJI MUŠKARAC na svetu: Imao je 113 godina i živeo na podnožju planine (FOTO)”. Blic.rs (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-01-18.
