Spisak nauka o životu

Simulacije fluorescencije različitih fluoroscentnih proteina

Prirodne nauke sačinjavanju grane nauke kojima su obuhvaćena naučna izučavanja organizama – kao što su mikroorganizmi, biljke, i životinje uklučujući ljudska bića – kao i srodna razmatranja kao što je bioetika. Dok biologija ostaje na centralnom mestu nauka o životu, tehnološki napreci u molekularnoj biologiji i biotehnologiji su doveli do razvoja specijalizacija i interdisciplinarnih polja.

Neke nauke o životu imaju fokus na specifičnom tipu života. Na primer, zoologija je izučavanje životinja, dok je botanika izučavanje biljaka. Druge nauke o životu imaju fokus na aspektima koji su zajednički za sve ili većinu životnih formi, kao što su anatomija i genetika. Druga polja se bave tehnološkim naprecima u kojima učestvuju živa bića, kao što je bioinženjering. Jedna druga glavna, mada specifičnija, grana nauka o životu je ona koja obuhvata razumevanje uma, neuronauka.

Nauke u životu pomažu u poboljšanju kvaliteta i standarda života. One su našle primenu u zdravstvu, poljoprivredi, medicini, i u farmaceutskoj i prehrambenoj industriji. Postoji znatno preklapanje u mnogim temama izučavanja među naukama o životu.

Biologija i njene grane

Biologija – eklektično polje, sastavljeno od mnogih grana i poddisciplina. Međutim, uprkos širokog opsega biologije, postoje određeni opšti i ujedinjavajući koncepti koji važe za sve grane izučavanja i istraživanja, konsolidirajući ih u jedinstveno, koherentno polje. Generalno, biologija prepoznaje ćelije kao osnovne jedinice života, gene kao osnovne jedinice nasleđivanja, i evoluciju kao mašinu koja pokreće sintezu i nastanak novih vrsta. U današnje vreme je isto tako prihvaćeno da svi organizmi opstaju putem konzumacije i transformacije energije, kao i regulacije svoje unutrašnje sredine radi održavanja stabilnih i vitalnih uslova. Ovo su neke od glavnih grana biologije:

• Anatomija – izučavanje forme i funkcije, kod biljki, životinja, i drugih organizama, ili specifično kod ljudi
• Biohemija – izučavanje hemijskih reakcija neophodnih za postojanje i funkcionisanje života, obično sa fokusom na ćelijskom nivou
• Bioinženjerstvo – izučavanje biologije koristeći inženerski pristup sa naglaskom na primeni znanja, posebno u kontekstu biotehnologije
• Bioinformatika – interdisciplinarno naučno polje koje razvija metode za čuvanje, pristup, organizaciju i analizu bioloških podataka. Glavna aktivnost u bioinformatici je razvoj softverskog oruđa za generisanje korisnog biološkog znanja.
• Biolingvistika – izučavanje biologije i evolucije jezika
• Biološka antropologija – izučavanje biološke osnove ljudi, drugih primata, i hominina; ona je potpolje antropologije. Takođe je poznata kao fizička antropologija
• Biomatematika – matematička reprezentacija, tretman i modelovanje bioloških procesa, koristeći tehnike i oruđa primenjene matematike
• Biomehanika – izučavanje mehanike živih bića
• Biomedicinska israživanja – izučavanje zdravlja i bolesti
• Biofizika – izučavanje bioloških procesa primenom teorija i metoda koji su tradicionalno korišteni u fizičkim naukama
• Biotehnologija – izučavanje manipulacija žive materije, uključujući genetičke modifikacije i sntetičku biologiju
• Botanika – izučavanje biljki
• Citologija – izučavanje ćelija kao kompletnih jedinica, i molekularnih i hemijskih interakcija koje se odvijaju unutar živih ćelija
• Biologija razvića – izučavanje procesa putem kojih se formira organizam, od zigota do pune strukture
• Ekologija – izučavanje interakcija živih organizama jednih sa drugima i sa neživim elementima njihovog okruženja
• Entomologija – izučavanje insekata
• Epidemiologija – glavna komponenta istraživanja javnog zdravlja, izučavanje faktora koji utiču na zdravlje populacija
• Etologija – izučavanje životinjskog ponašanja
• Evoluciona biologija – izučavanje porekla i primena vrsta tokom vremena
• Evoluciona biologija razvića – izučavanje evolucionog razvića uključujući molekularnu kontrolu
• Genetika – izučavanje gena i nasleđivanja
• Hematologija – izučavanje krvi i organa koji formiraju krv
• Biologija mora – izučavanje okeanskih ekosistema, biljki, životinja, i drugih živih stvorenja
• Mikrobiologija – izučavanje mikroskopskih organizama (mikroorganizama) i njihovih interakcija sa drugim živim organizmima
• Molekularna biologija – izučavanje biologije i bioloških funkcija na molekularnom nivou. Ona se u znatnoj meri poklapa sa biohemijom, genetikom i mikrobiologijom
• Neuronauka– izučavanje nervnog sistema
• Fiziologija – izučavanje funkcionisanja živih organizama, i organa i delova živih organizama
• Populaciona biologija – izučavanje grupa organizama
• Sociobiologija – izučavanje biološke osnove sociologije
• Strukturna biologija – grana molekularne biologije, biohemije, i biofizike koja se bavi molekularnim strukturama bioloških makromolekula
• Sintetička biologija – dizajn i konstrukcija novih bioloških entiteta kao što su enzimi, genetička kola i ćelije, ili redizajniranje postojećih bioloških sistema
• Sistemska biologija – izučavanje integracije i zavisnosti raznih komponenti unutar bioloških sistema, sa posebnim fokusom na ulozi metaboličkih puteva i strategija ćelijske signalizacije u fiziologiji
• Toksikologija – izučavanje efekata hemikalija na žive organizme
• Zoologija – izučavanje životinja, uključujući klasifikaciju, fiziologiju, razviće, i ponašanje
• Zimologija – izučavanje fermentacije i njene praktične primene

Literatura

• Magner, Lois N. (2002). A history of the life sciences (rev. i prošireno 3. izd.). New York: M. Dekker. ISBN 0-8247-0824-5.