Đorđe II Grčki
Đorđe II Grčki | |
---|---|
Lični podaci | |
Datum rođenja | 19. jul 1890. |
Mesto rođenja | Atina, Kraljevina Grčka |
Datum smrti | 1. april 1947.56 god.) ( |
Mesto smrti | Atina, Kraljevina Grčka |
Porodica | |
Supružnik | Elizabeta Rumunska |
Roditelji | Konstantin I Grčki Sofija Pruska |
Dinastija | Gliksburg |
Kralj Grčke | |
Period | 27. septembar 1922 — 25. mart 1924; 3. novembar 1935 — 1. april 1947. |
Prethodnik | Aleksandar Grčki |
Naslednik | Pavle Grčki |
Đorđe II Grčki (19. jul 1890 — 1. april 1947) je bio kralj Grčke od 1922. do 1924. i od 1935. do 1947. godine.
Biografija
[uredi | uredi izvor]Bio je stariji sin Konstantina I, kralja Grčke. Kao osamnaestogišnjak, pohađao je obuku u pruskoj gardi, a služio je u vojsci tokom Drugog balkanskog rata. Nakon abdikacije svog oca, Đorđe je bio prinuđen da s njim ode u egzil. Nakon smrti njegovog mlađeg brata, kralja Aleksandra I 1920. godine, on i otac vratili su se u Grčku.
Nakon poraza Grčke u ratu s Turskom 1922. godine, Konstantin I je abdicirao 27. septembra, a nasledio ga je Đorđe. Nakon neuspešnog rojalističkog puča u oktobru 1923. godine, Revolucionarni komitet mu je predložio da on i njegova porodica napuste zemlju, dok se ne odluči o budućoj vladi. Đorđe je 19. decembra 1923. godine otišao u egzil u Rumuniju, zemlju svoje supruge. Dana 25. marta 1924, bila je proglašena Druga grčka republika.[1] Đorđe se 1932. godine preselio u Ujedinjeno Kraljevstvo.[2]
Vlast tokom Druge republike bila je izrazito nestabilna, zbog čega je general Kondulis izvršio puč u oktobru 1935. godine i organizovao plebiscit na kojem se većina od 98% glasača izjasnila za povratak monarhije. Đorđe, koji je tada prebivao u Londonu, vratio se u Grčku 25. novembra. Godine 1936, Đorđe je dao podršku generalu Joanisu Metaksasu u usponu na vlast[3], što je dovelo do zabrane političkih stranaka, ukidanja ustava, raspuštanaj parlamenta, odnosno uspostave diktature - Režima 4.avgusta 1936. godine. Dobar deo nepopularnosti Metaksasovog režima preneo se i na kralja koji je, po diktatorovoj smrti januara 1941. godine, propustio priliku da označi jasan raskid sa Metaksasovim diktatorskim postupcima.[4]
Nakon nemačkog napada na Grčku 6. aprila 1941. godine, grčka vojska je bila poražena.[5] Kralj i porodica preselili su na Krit 23. april. Nakon pada Krita u maju 1941. godine kralj je otišao u izbelištvo sa svojom vladom najpre u London, a onda, od marta 1943. godine u Kairo u Egiptu.[4]
Tokom rata, i dalje je zvanično bio smatran za međunarodno priznatog vladara Grčke. Međutim, unutar okupirane Grčke došlo je do velikog porasta republikanskog raspoloženja, Đorđe se nije vratio u zemlju odmah po oslobođenju oktobra 1944. godine, postavivši arhiepiskopa Damaskina za namesnika u očekivanju plebiscita o pitanju državnog uređenja. Plebiscit je održan 1. septembra 1946. godine i na njemu se se 69% glasača izjasnilo u prilog monarhije i kraljevog povratka.[6][4]
Đorđe II umro je od arteroskleroze 1. aprila 1947. godine u kraljevskoj palati u Atini. Nasledio ga je mlađi brat Pavle.[4]
Porodica
[uredi | uredi izvor]Kralj Đorđe je bio oženjen rumunskom princezom Elizabetom. Nisu imali dece. Razveli su se 6. jula 1935. godine.
Porodično stablo
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Van der Kiste 1994, str. 144
- ^ Van der Kiste 1994, str. 145–146
- ^ Van der Kiste 1994, str. 154–156
- ^ a b v g Klog (2000). Istorija Grčke novog doba.
- ^ Van der Kiste 1994, str. 161–162
- ^ Van der Kiste 1994, str. 172
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Van der Kiste, John (1994). Kings of the Hellenes. Stroud, Gloucestershire: Alan Sutton Publishing. str. 144. ISBN 978-0-7509-0525-1.
- Klog, Ričard (2000). Istorija Grčke novog doba. Beograd.
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]