Đuro Radonjić
Đuro Radonjić | |
---|---|
Lični podaci | |
Datum rođenja | 1949. |
Mesto rođenja | Aleksinac, FNR Jugoslavija |
Đuro Radonjić (Aleksinac, 1949) srpski je slikar koji je svojim delom značajno obeležio nišku likovnu scenu osamdesetih i devedesetih godina 20. veka, kao profesor Fakulteta umetnosti u Nišu. Njegovo slikarstvo ispunjeno je mnoštvom različitih orijentacija, od poetike građenja klasične slike do drugačijih interpretacija fenomena vizuelnog u kontekstu postmodernih kretanja na globalnoj likovnoj sceni nekadašnje Jugoslavije i Srbije.[1][2]
Život i karijera
[uredi | uredi izvor]Rođen je 1949. godine u Aleksincu, iz koga je s kraja šezdesetih i tokom sedamdesetih godina 20. veka odlazio na školovanje prvo u Umetničku školu u Nišu, a potom i na Likovnoj akademiji u Beogradu, koju je upisao 1969. godine, u klasi dvoje velikih slikara, Ljubice - Cuce Sokić,[a], a potom je naredne godine studija proveo u klasi i Radenka Miševića,[b]. Među nastavnicima bili su mu Todor Stevanović i Miroljub Đorđević koji su bili u stanju da u mikro fragmentu sagledaju esencijalnu supstancu sveta u kojoj žive i prenesu je svojim učenicima.[3]
Diplomirao je 1974. godine na Fakultetu likovnih umetnosti u Beogradu gde je i magistrirao 1976. godine u klasi prof. Radenka Miševića.
Kao profesor Umetničke škole u Nišu, 1996. godine, biran je u zvanje docent, kasnije i vanredni profesor, na Građevinsko-arhitektonskom fakultetu u Nišu, za predmet Likovno obrazovanje.
Po pozivu Fakulteta likovnih umetnosti iz Beograda, za poptrebe Odeljenje u Nišu, vodio je nastavu Večernji akt 1999/2000 i 2000/2001. godine.
Od 2001. radio je kao upravnik Studijske grupe za likovne umetnosti i Studijske grupe za primenjene umetnosti pri Filozofskom fakultetu u Nišu, na kojima je držao nastavu Crtanje i Slikanje u zvanju vanrednog profesora.
Nakon osnivanja Fakulteta umetnosti u Nišu 2002. godine od strane Vlade Republike Srbije postavljen je za vd dekana. Nakon isteka mandata dekana 2004. godine, vodio je nastavu Crtanje i Slikanje na Odseku za likovne umetnosti, gde je 2006. godine biran u zvanje redovni profesor.
Od 2005. godine, po pozivu, drži i nastavu Likovne forme I i Likovne forme II na Građevinsko-arhitektonskom fakultetu u Nišu.[4]
Član je ULUS-a od 1975.godine.
Likovno stvaralaštvo
[uredi | uredi izvor]Od samih početaka se Radonjić opredelio za nekoliko dominantnih tematskih celina koje je uporno razvijao i dograđivao, i to onako kako je sam otkrivao strukturu njihovog unutrašnjeg razvijanja, toliko drugačiju od varljive spoljašnje lepote.[3]
Po rečima Srđana D Markovića, sa Univerzitet u Nišu, Fakultet umetnosti – Odsek za likovne umetnosti,[3] Radonjiće se...
...opredelio se za pejsaž i enterijer, a empatija prema pejsažu vuče poreklo iz njegovog detinjstva i odrastanja u Aleksincu, iz dodira sa prirodnom pikturalnošću pejsaža u njegovoj okolini i, iznad svega, čudesnom svetlošću koja postoji u predelima oko njega. Da li je reč o svetlosnim pulsacijama kakve su tipične za predele pored reke i njihovom prožimanju sa dubokim svetlosnim tonovima što egzistiraju u šumarcima, šumama i livadama okolnih brda, o prodorima svetlosti kroz krošnje drveća i njenom kretanju i prosecanju tame? Može biti da ga je dug nemi dodir sa lepotom sveta koja isijava iz tog odnosa nagnao na pitanje o smislu postojanja drveća, o njegovoj podeli na koren, stablo i krošnju, podeli koja, na neki način, odgovara čoveku. I čovek ima koren što je urastao duboko u zemlju, duboko u zemaljski lavirint. On sâm je drvo, a krošnja je ono što je rezultat njegovoga stvaranja iznetog na belinu platna sa dugih putovanja po lavirintu. Pritom valja reći da je stvaralac kao središnja dimenzija u toj podeli onaj kroz čije se telo, um i, u ovom slučaju, ruku odvija dvosmerna komunikacija: od podzemne krošnje (korena) do nebeske krošnje, i obratno, zapravo treperenje pejsaža u kome se osvrćemo ili naše unutrašnje treperenje koje osećamo i vidimo u podrhtavanju drveća.
Izložbe
[uredi | uredi izvor]Đuro Radonjić je sa svojim likovnim delima učestvovao na mnogobrojnim grupnim izložbama slika, crteža i grafika u Jugoslaviji, Srbiji i inostranstvu.[4]
Samostalno jeizlagao crteže i slike u Beogradu, Aleksincu, Nišu, Leskovcu, Manastiru Prohor Pčinjski, Kragujevcu, Vranju, Prokuplju, Boru, Pirotu, Gadžinom Hanu, Smederevskoj Palanci, Badenu (Švajcarska), Velikom Trnovu (Bugarska).[4]
Nagrade i priznanja
[uredi | uredi izvor]- 1976. Beograd, Specijalna nagrada za slikarstvo Petar Lubarda;
- 1984. Niš, II Nagrada Umetničke kolonije Sićevo;
- 1985. Beograd, Nagrada Jugoeksportana Oktobarskom salonu;
- 1990. Niš, Nagrada SIZ-a Kulture za izuzetna dostignuća u kulturi za 1989. godinu;
- 1993. Niš, Otkupna nagrada Classic Fabrike duvana Niš;
- 1994. Niš, Nagrada KPZ za izuzetna dostignuća u kulturi za 1993. godinu;
- 2004. Pirot, Pohvala kao znak naročitog priznanja na IV Vidovdanskom salonu ULUSa;
- 2010. Niš, Mali pečat, Nagrada Niškog Grafičkog kruga.
Napomene
[uredi | uredi izvor]Izvori
[uredi | uredi izvor]- ^ Drča, Nataša. Katalog zbirke likovni umetnici Niša 1945–1970. Niš: Narodni muzej Niš 3–6;
- ^ Todorović, Milica. „Izložbena aktivnost Galerije savremene likovne umetnosti u Nišu: 1970–2013“, rukopis habilitacionog rada za zvanje muzejskog savetnika 2007: 10–30.
- ^ a b v SRĐAN D. MARKOVIĆ Univerzitet u Nišu, Fakultet umetnosti – Odsek za likovne umetnosti Originalni naučni rad Transpozicija pejsaža u svet slike, dodirivanje sa oniričkim, SLIKARSTVO ĐURA RADONjIĆA, UDC 75(497.11)”19” 75.071.1:929 Radonjić Đ.
- ^ a b v „mr Đuro Radonjić, redovni profesor”. Fakultet umetnosti u Nišu (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-06-02.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Arnhajm, Rudolf. Umetnost i vizuelno opažanje. S nemačkog preveo Vojin Stojić. Beograd: Umetnička akademija (Arnheim, Rudolf. Art and Visual Perception. Translation from German by Vojin Stojic. Belgrade: Art Academy), 1971, 13–29.
- Arnhajm, Rudolf. „Crvendać i svetac.“ Gradac (Arnheim, Rudolf. “The Robin and the Saint.” Gradac), 60–62 (2008): 7–34.
- Bašlar, Gaston. Zemlja i sanjarenje o počinku. S francuskog prevela Mira Vuković. Sremski Karlovci– Novi Sad (Bachelard, Gaston. Earth and Reveries of Repose. Translation from French by Mira Vukovic. Sremski Karlovci – Novi Sad), 2006, 70–71.
- Belić, Milija. „Moji predeli.“ Predgovor katalogu Radonjićeve izložbe slika. Narodni muzej Vranje (Belic, Milija. “My Landscapes.” Preface to the Radonjic’s exhibition catalogue. National Museum in Vranje), 1998, 3.
- Denegri, Ješa. „Elementi za određenje pojave nove predmetnosti u mladom beogradskom slikarstvu.“ Umetnost (Denegri, Jesa. “Elements for Determining the Occurrence of New Objectivity in Recent Belgrade Painting.” Art) 9 (1967): 47–60.
- Denegri, Ješa. Šezdesete, teme srpske umetnosti. Novi Sad (Denegri, Jesa. Sixties, themes of Serbian Art. Novi Sad), 1995, 8–18.
- Guld, Stiven Džej. „Vremenska razdoblja i godina 2000.“ Gradac (Gould, Stephen Jay. “Periods and the Year 2000.” Gradac) 167–168 (2008): 7–34.
- Drča, Nataša. Katalog zbirke likovni umetnici Niša 1945–1970. Niš: Narodni muzej Niš (Drca,Natasa. Collection Catalog Painters of Nis 1945–1970. Nis: National Museum of Nis), 2000, 3–6.
- Drča, Nataša. Nove akvizicije zbirke istorije umetnosti 1991–2006. Niš (Drca, Natasha. The New Acquisitions for the Art History Collection 1991–2006. Nis), 2007, 3–15.
- Žunić, Dragan. „Slika sveta u pejsažu. Esej o slikama Đura Radonjića.“ Gradina (Zunic, Dragan. “The Picture of the World in a Landscape – Essay on Images of Djura Radonjic.” Gradina) 7 (2005): 186–241.
- Karijer, Žan Klod. „Pred sfingom.“ Gradac (Carrière, Jean-Claude. “Answering the Sphinx.” Gradac) 167–168 (2008): 63–108.
- Kris, Ernst. Psihoanalitička istraživanja umetnosti. S nemačkog prevela Zora Minderović. Beograd: Kultura (Kris, Ernst. Psychoanalytic Explorations in Art. Translated from German by Zora Minderovic. Belgrade: Culture), 1970.
- Mišević, Radenko. Predgovor katalogu magistarske izložbe slika Đura Radonjića. Galerija Kolarčevog narodnog univerziteta. Beograd (Misevic, Radenko. Preface to The Exhibition Catalogue of Djura Radonjic, Belgrade), 1976, 4.
- Radonjić, Đuro. Predgovor katalogu samostalne izložbe crteža. Aleksinac (Radonjic, Djuro. Preface to the Radonjic’s exhibition of drawings catalogue, Aleksinac), 2005: 3.
- Radonjić, Malina. Predgovor katalogu samostalne izložbe slika Đura Radonjića. Niš, Salon 77 (Radonjic, Malina. Preface to the Radonjic’s exhibition catalogue. Nis, Salon 77), 1991, 3–4.
- Todorović, Milica. „Izložbena aktivnost Galerije savremene likovne umetnosti u Nišu: 1970–2013“, rukopis habilitacionog rada za zvanje muzejskog savetnika (vlasništvo autora) (Todorovic, Milica. “Exhibitions of the Gallery of Contemporary Art in Nis: 1970–2013”, the manuscript of habilitation work for obtaining the rank of museum adviser (ownership of the author)).
- Trifunović, Lazar. Od impresionizma do enformela. Beograd: Nolit (Trifunovic, Lazar. From Impressionism to Informalism. Belgrade: Nolit), 1982.
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]- Retrospektivna izložba slika Đura Radonjića u niškoj Galeriji "Srbija"
- Dvanaest slikara na likovnoj koloniji “Sićevo 2018”.
- TV emisija "Ceo dan sa Đurom Radonjićem I deo", 2015
- TV emisija "Ceo dan sa Đurom Radonjićem II deo", 2015
- Retrospektivna izložba Đura Radonjića, Niš, 2015, snimak
- Razgovor sa Đurom Radonjićem "Tragovi u vremenu", VTV, 1996