Jevrejska bolnica „Dr Singer Bernard” u Subotici
Jevrejska bolnica „Dr Singer Bernard” u Subotici osnovana je 1923. godine u cilju lečenja siromašnih subotičkih Jevreja.[1] Bolnica je ime dobila po Dr Singeru Bernardu, cenjenom rabinu iz Subotice koji je preminuo 1916. godine.
Početak rada[uredi | uredi izvor]
Osnivanje bolnice se vezuje za ime Lajče Polaka, trgovca i dobrotvora koji je skupljao dobrovoljne priloge za fond iz koga bi se osnovala bolnica. Prvenstveno se nalazila u baštenskom (kertvaroš) delu grada, na uglu Singerove i Marije Vojnić Tošinice. Kapacitet prve stare jevrejske bolnice bio je 35-40 kreveta.
Tokom 1935. Jevrejska veroispovedna opština je otkupila zgradu sanatorijuma, a od novembra 1936. tu se useljava jevrejska bolnica čime postaje jedna od najluksuznijih u tadašnjoj Jugoslaviji. Bolnica je bila dužna da plaća kiriju od koje je opština potom banci plaćala anuitete. Samo su bolnički uređaji bili vlasništvo Udruženja „Dr Singer Bernard”.
Uslovi rada[uredi | uredi izvor]
Stalni i sekundarni lekari bili su Jevreji, dok je ostalo osoblje moglo biti bilo koje narodnosti i veroispovesti. Ovo pravilo nije važilo za šefa kuhinje koji je morao biti Jevrej, a ishrana košer. Po statutu bolnice, u prvom redu su primani siromašni bolesnici jevrejske veroispovesti, koji su lečeni potpuno besplatno i za koje je uvek moralo biti slobodnog mesta, dok su ostali bolesnici plaćali bolnicu i lečenje. Troškovi lečenja za siromašne bolesnike padali su na teret postojećeg fonda koji se održavao od uplata bolesnika prve i druge klase, kao i od dobrovoljnih priloga. Lekari specijalisti radili su besplatno, a primali su honorar samo za one bolesnike koji su plaćali i bolničko lečenje. Bolničarke su većinom bile priučene, a ponekad i primane bez ikakvog stručnog znanja.
Za prvog direktora imenovan je dr Torok Bela, koji je ujedno bio i internista. Prvi u Subotici je uveo frakcionisane preglede stomačnog sadržaja, kao i duodenalnu sondažu. Bio je i odličan stručnjak u lečenju dijabetesa. Na čelu bolnice ostao je do svoje smrti 1937. godine.[2]
Prestanak rada[uredi | uredi izvor]
Bolnica je u toku rata bila konfiskovana od strane okupatora, a kasnije je u njoj bio smešten KNOJ. Rešenjem Gradskog Narodnog odbora grada Subotice od 1. decembra 1949. godine zvanično je bila potvrđena nacionalizacija ove zgrade, sa svom njenom pokretnom i nepokretnom imovinom.[3]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
- Jevrejska bolnica u Beogradu
- Stradanja jevrejskih zdravstvenih radnika tokom Drugog svetskog rata u Jugoslaviji
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Kaže, Marko. „Jevrejska bolnica”. GradSubotica.
- ^ Frenkel-Šomlo, dr Olga (1970). Istorija Jevrejske bolnice „Dr Singer Bernard“ u Subotici. Savez jevrejskih opština Jugoslavije. str. 124—134. Arhivirano iz originala 07. 05. 2021. g. Pristupljeno 07. 05. 2021.
- ^ Ivanković, Mladenka (2008). Jevreji u Jugoslaviji 1944 – 1952. Kraj ili novi početak. Filozofski fakultet u Beogradu. str. 83.