Joakim Rakovac

joakim rakovac
Joakim Rakovac
Lični podaci
Datum rođenja	(1914-10-14)14. oktobar 1914.
Mesto rođenja	Rakovci, kod Poreča, Austrougarska
Datum smrti	18. januar 1945.(1945-01-18) (30 god.)
Mesto smrti	Korenići, kod Kanfanara, Italijanska SR
Profesija	vinogradar
Delovanje
Član KPJ od	maja 1943.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Služba	NOV i PO Jugoslavije
Heroj
Narodni heroj od	19. februara 1947.

Joakim Rakovac (Rakovci, kod Poreča, 14. oktobar 1914 — Korenići, kod Kanfanara, 18. januar 1945), učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.

Biografija

Rođen je 14. oktobra 1914. godine u Rakovcima kod Poreča, Istra. Još u vreme njegova detinjstva, došlo je do italijanske okupacije Istre. Italijansku osnovnu školu pohađao je u Baderni. Svesno je izostajao s nastave, no kako drugog izlaza nije bilo, ipak je morao da ju završi. Posle završene osnovne škole, bavio se vinogradarstvom na skromnom porodičnom posedu. Čitao je stare hrvatske početnice i druge knjige na hrvatskom jeziku.

Fašistički progoni istarskog življa osetili su se i u njegovu selu. Prilikom državnih praznika, često su u selo navraćali karabinijeri i pritvarali Joakima. U vreme napada fašističkih sila na Jugoslaviju, 1941. godine, bio je mobilisan u italijansku vojsku. Kao politički sumnjiv, opremljen je u neborački bataljon, odakle se izvukao i vratio u Rahovce.

Krajem 1942. godine, do njega su doprle prve vesti o Narodnooslobodilačkoj borbi. Pravu sliku o borbi i njenim ciljevima dobio je u dodiru s Jozom Šuranom. Posle toga, u kući Joakima Rakovca sastalo se tridesetak rodoljuba, gde su se dogovorili o skupljanju pomoći i o načinu kako da se pruži jači otpor fašističkim okupatorima. Krajem januara 1943. godine, prisustvovao je sastanku istaknutih aktivista NOP-a Poreštine s Antom Drndićem, kod Rapavelske lokve, nedaleko od sela Rapavela. Februara 1943. godine, na njegovu inicijativu u Rahovcima je formiran Narodnooslobodilački odbor, koji je ubrzo postao žarište pomoći oslobodilačkoj borbi naroda Istre. Otuda su se iskre ustanka širile Poreštinom, Rovinjštinom, sve do Pule i Bujštine, jednako među hrvatskim i italijanskim radnicima i seljacima.

Spomenik Joakimu Rakovcu u Poreču

April 1943. godine bio je značajan za Joakima i narodnooslobodilački pokret u Istri. Naime, blizu sela Fabci osnovana je simpatizerska grupa Komunističke partije Hrvatske, u koju je ušao i Joakim Rakovac. Maja iste godine je primljen u Komunističku partiju Hrvatske. Tada su u Poreštini usledile sabotaže i diverzije, a istovremeno se vršila mobilizacija za NOVJ. Više od 60 omladinaca je, 29. jula 1943. godine, krenulo iz Poreštine k Motovunskoj šumi i Gorskom kotaru, u jedinice Trinaeste primorsko-goranske divizije. Partijsko rukovodstvo je, međutim, vratilo Rakovca i uputilo ga na rad u sela Pazinštine. Na Pazinštini je formirao Narodnooslobodilačke odbore i budio borbeni duh naroda.

Kapitulacija fašističke Italije zatekla ga je u Gologorici. Tada je vodio je veću grupu novih boraca prema Planiku. Odmah je organizovao grupu i s njom razoružao garnizone u Cerovlju i Borutu, a zatim je učestvovao u oslobođenju Pazina. Sledećeg dana je, s grupom boraca, krenuo kamionom prema Poreču i oslobodio ga. Na sastanku Privremenog pokrajinskog NOO-a za Istru, koji je održan 25. septembra 1943. godine, Joakim Rakovac je izabran za predsednika. Odbor je potvrdio odluku, donesenu još 13. septembra, o vraćanju Istre u sastav Hrvatske i Jugoslavije.

Posle nemačke ofanzive na slobodnu teritoriju Istre, Joakim je išao na teren, prikupljao borce i formirao četu koja je odmah započela napade na novog okupatora. Krajem decembra 1943. godine, Joakim Rakovac je postao član tek formiranog Oblasnog komiteta KPH za Istru. Bio je većnik ZAVNOH-a i učestvovao na njegovom Trećem zasedanju u Topuskom, maja 1944. godine. Vratio se u Istru, obilazio sela, prisustvovao sastancima, agitirao za NOP. Nacisti su danju i noću upadali u istarska sela, hapsili i ubijali i iako su na pomolu bile poslednje borbe za oslobođenje, Joakim Rakovac je radio na terenu. Osamnaestog januara 1945. godine, bio je na sastanku u selu Korenići, na Kanfanarštini. Nacisti su iznenada opkolili selo. Pri povlačenju, Joakim Rakovac je bio teško ranjen. Sutradan, u jednoj šumici, omladina sela Červari i Korenići našla ga je mrtvog.

Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine FNR Jugoslavije 19. februara 1947. godine, proglašen je za narodnog heroja.

Literatura

• Narodni heroji Jugoslavije tom II. Beograd: Narodna knjiga. 1982.  COBISS.SR 48703239