Женска папрат
| Ženska paprat | |
|---|---|
| |
| Athyrium filix-femina (L.) Roth | |
| Naučna klasifikacija | |
| Carstvo: | |
| Divizija: | |
| Klasa: | |
| Red: | |
| Porodica: | |
| Rod: | |
| Vrsta: | A. filix-femina
|
| Binomno ime | |
| Athyrium filix-femina | |
| Sinonimi[1] | |
| |
Ženska paprat ili papratka (lat. Athyrium filix-femina) je višegodišnja biljka iz familije Athyriaceae. Postoji više teorija o poreklu naziva roda Athyrium. Jedna od njih je da ime roda potiče od grčkog prefiksa a- i latinizirane grčke reči thyreos, koja u prevodu znači štit, sugerišući na soruse koji su prekriveni. Smatra se da je ova osobina sorusa uticala i na ime vrste, zvog toga što se način na koji su sorusi prekriveni smatrao "ženstvenim". Ženska paprat nastanjuje Evroaziju i Severnu Afriku. [1] U Srbiji ima status zaštićene biljne vrste. [2]
Opis vrste
[uredi | uredi izvor]Ženska paprat ima debeo i kratak rizom, sa mrkim ljuspama. Složeni listovi su dugi od 20 do 100 cm, svetlozelene su boje i dvostruko do trostruko perasti. Smatra se da je njihova nežna građa takođe imala uticaj na imenovanje vrste. Peteljka je do polovine dužine liske, pri osnovi je svetlosmeđa, a u gornjem delu žućkasta, kao i rahis, odnosno noseća drška. Sama liska je lancetasta, a listića prvog reda ima oko 45 sa svake strane. Oni su linearno lancetasti i smanjuju se prema osnovi lista. Listići drugog reda su dugi 3-20 mm i nemaju dršku, duguljasti su ili duguljasto lancetasti, perasto usečeni ili krupno tupo testerasti. Sorusi su dimenzija oko 1 mm, manje-više duguljasti. Induzijumi ne opadaju i po obodu su trepljasti. Spore su svetlomrke boje, blago bradavičaste. [3]
Rasprostranjenje u Republici Srbiji
[uredi | uredi izvor]Ženska paprat se često sreće u mezofilnim lišćarskim i četinarskim šumama u Republici Srbiji. Nastanjuje i klisure, padine prema potocima, kao i mesta pored brdskih i planinskih potoka. Javlja se na raznim geološkim podlogama, na velikom rasponu nadmorskih visina u velikom broju zajednica. [3]
Galerija
[uredi | uredi izvor]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b „Athyrium filix-femina (L.) Roth | Plants of the World Online | Kew Science”. Plants of the World Online (na jeziku: engleski). Pristupljeno 12. 12. 2023.
- ^ Pravilnik o proglašenju i zaštiti strogo zaštićenih i zaštićenih divljih vrsta biljaka, životinja i gljiva: https://www.pravno-informacioni-sistem.rs/SlGlasnikPortal/eli/rep/sgrs/ministarstva/pravilnik/2010/5/3/reg
- ^ a b Sarić, M. (1992). Flora Srbije 1. Beograd: Srpska akademija nauka i umetnosti. str. 137-138.
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]- Bionet Škola Arhivirano na sajtu Wayback Machine (10. maj 2024)
