Kantrida

Pogled na Kantpidy iz Opatije, levo bazeni Kantpida. decno bpodogpadilište, y cpedini ctadion

Kantrida (ital. Cantrida i Borgomarina) je četvrt na zapadu Rijeke, najpoznatija po fudbalskom i atletskom stadionu. Mesni odbor Kantrida formiran 1991. godine spajanjem dveju mesnih zajednica - Kantrida i Kostabela, tako da se pod imenom Katrida obuhvataju te dve četvrti i Marčeljevu Dragu, sa ukupno 6005 stanovnika (2011)

Geografski smeštaj

Dok je Kantrida urbanizirano naselje, Kostabela (ital. Costabella, Lepa obala) je šumovito (primorski hrast lužnjak) obalno područje sve do Preluke, koja je geografska granica sa Ictpom. Kostabela je u velikom delu bilo zaštićena 'zelena površina' (zabranjena svaka gradnja), ali je pod kapitalističkom Hrvatskom došlo do promene urbanističkog plana te je velik dio Kostabele) od Bivija prema zapadu) proglašen 'mešovitim područjem' šta dovodi do devastacije tog područja u korist privatnih interesa. Navedene tri četvrti se prostru na severu do železničke pruge Rijeka - Pivka na površini od od 3,622 km².

Etimologija

Lungomare Kostabela zimi

Toponim Kantrida dolazi od reči kantrida koja u istrovenetskom i čakavskom dijalektu znači stolica (sa naslonom), a dolazi od grč. kathedra > venet. carega a naselje je dobilo ime po kavi (kamenolomu za izgradnju riječke luke) koja podseća na divovsku stolicu (kantrida).

Istorija

Istorija Kantride usko je vezana uz istoriju Rijeke pa od dodeljivanja Rijeci statusa Corpusa separatuma 1779. sve do 1943. Kantrida je, uz kraće prekide, zapadna granica Rijeke, najpre prema Austriji, tj. prema unutaraustrijskim državama poput Kraljevine Ilirije. Za vrijeme Jelačićeve okupacije Rijeke (1848-1868), Kantrida postaje granica između Hrvatske i Slavonije i Austrijskog primorja, tako da je Kostabela sve do 1918. spadala u Markgrofoviju Istru.

Pogled na Kostabelu iz Voloskog (Opatija)

Kada Kraljevina Italija (prema Londonskom sporazumu) 1918. okupira Austrijsko primorje (Julijska krajina) na Kantridi je granica između Italije i savezničke uprave Antante nad Rijekom, a od 1919. Italije s D'Annunzijevom okupiranom Rijekom te njegovom Italijanskom Regencijom Kvarnera.

Na Krvavi Božić 1920. Kantrida je poprište ratnih sukoba između D'Annunzijevih legionara (koji su ovdje podigli barikade i iskopali rovove) i italijanske vojske. Rapalskim ugovorom 1920. i formiranjem Slobodne Države Rijeke Kantrida prestaje biti granica jer područje Riječke države se širi na čitavu Kostabelu te se granica seli na Preluku. Nakon aneksije Rijeke Italiji (Rimskom sporazumom 1924.) Rijeka je anektirana Italiji, ali ubrzo Rijeka postaje porto franco (bescarinska zona), a Borgomarina (Kantrida) je opet granica - tj. carinski prelaz do 1943. i meta krijumčarskih putova (kopnenih i morskih).

Stanovništvo

Na području Kantride i Kostabele obitavalo je 2001. skoro 7000 stanovnika da bi 2011. palo na 6.005 stanovnika..

Privreda

• 

  Stadion Kantrida

  Brodogradilište "3. maj"
• brodogradilište Kantrida
• Riječka industrija odjeće

Znamenitosti

• Stadon Kantrida FIFA uvrstila među pet najatraktivnijih stadiona na svetu
• Porat,luka s ribarskim kućicama na Kantridi
• Lungomare (obalno šetalište) Costabella (Kostabela)

Obrazovanje

• O.Š. Kantrida
• Centar za profesionalnu rehabilitaciju

Zdravstvo

• Dečija bolnica Kantrida

Sport

Bazeni Kantrida

Kantrida je najpoznatija po sportskim objektima. Tu su:

• Na prostoru kave (kamenoloma) je od 1911. smješten atletski i nogometni stadion Kantrida gdje je svoje uspjehe nizao Atletico Fiumano, Fiumana, Kvarner-Quarnero i NK Rijeka i AK Kvarner.
• Atletska dvorana Kantrida nalazi se ponad stadiona i služi za trening AK Kvarner.
• Kompleks bazena na Kostabeli
• Sportska dvorana '3. maja' na Rivijeri
• R.D.S.A.M. (Radničko društvo za sportke aktivnosti na moru) na Rivijeri
• Ribarski porat (lyka) na Katridi