Kohorta
Kohorta je u vreme antičkog Rima bila vojna jedinica koja je funkcionisala kao deo legije. U sastavu jedne kohorte obično je bilo oko 480 legionara uključujući i šest centuriona kao komandira šest centurija koje su činile jednu kohortu. Veličina jedne centurije iznosila je 80 ljudi. U jednoj legiji bilo je deset kohorti a prva je bila dvostruko veća od ostalih devet, odnosno, broj legionara u prvoj kohorti iznosio je oko 900.
Sama reč potiče od latinske reči cohors (dvorište) koja je prvobitno označavala zatvoren prostor, zabrane (za životinje) a kasnije poprimila i druga značenja: „telohranitelj“, „gospodstvo“...
Istorija
[uredi | uredi izvor]Legije su prvobitno bile podeljene na manipule ali je Gaj Marije u II veku p. n. e. sproveo opsežnu vojnu reformu kojom su uvedene kohorte kao nove formacijske jedinice u okviru legija. Ideje i eksperimentisanje drugačijom organizacijom legija započeli su raniji komandanti poput Scipiona Afričkog i dokazali uspešnost podele legija na kohorte. Marijanskom reformom uvedena je regrutacija svih dobrovoljaca (potrebnih fizičkih osobina) rimskih državljana i Italika. Ratnici su postali profesionalni vojnici, sa dnevnom platom i osiguranom penzijom, najčešće u vidu komada plodne zemlje u kolonijama.
Podela na manipule imala je taktičke prednosti na teškom terenu dok su kohorte pružale kompaktnost i snagu kakva je rimskoj vojsci sve češće bila potrebna u dolazećim bitkama. Kohorte su brojale oko 600 boraca (kao tri manipule) koji su u stvari ranije bili hastati, principes i triarii.
U jednoj legiji bilo je 10 kohorti označene brojevima od I do X i sa ukupno 6.000 legionara (broj je varirao po epohama). Glavni tip jedinica u njima bila je teška pešadija.
Borbeni razmeštaj bio je u tri linije, slično ranijim manipulama raspoređenim naizmenično, po sistemu šahovskog polja, kako bi legionari iz druge i treće linije lakše prelazili u prvu liniju.
Vrste kohorti
[uredi | uredi izvor]U prvom paragrafu dat je opis tipične kohorte u legiji. U stvarnosti, postojalo je nekoliko vrsta kohorti:
U Rimskoj Imperijalnoj Pretorijanskoj gardi postojale su pojedinačne kohorte snage 500 (cohors quingenaria) ili 1000 ( cohors milliaria ) ljudi, a bilo je i mešanih pešadijskih i konjičkih jedinica (cohors equitata) i one su zajedno egzistirale.
Tu su bile i:
- Cohors alaria, pomoćna jedinica.
- Cohors classica, prvobitno popunjavana moreplovcima i mornarima.
- Cohors equitata, jedinica pomoćne pešadije sa priduženim konjičkim eskadronom.
- Cohors peditata, jedinica pešadije.
- Cohors speculatorum, jedinica sačinjena od izviđača koji su čuvali Marka Antonija.
- Cohors torquata, pomoćna jedinica koja je primila vojno odlikovanje.
- Cohors tumultuaria (od tumultus - haos), neredovna pomoćna jedinica.
Druge vrste kohorti
[uredi | uredi izvor]Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]Neke paravojne trupe u Rimu sastojale su se od jedne ili više kohorti, ali nijedna nije bila deo neke Legije:
- Devet pretorijanskih kohorti, (ne)čuveni pretorijanci. Naziv je prvobitno označavao generalove telohranitelje u vreme Republike. Kasnije je postojala i jedinica imperijalne garde cohors palatina, dvorska jedinica.
- Cohors togata bila je jedinica Pretorijanske garde u civilnoj odeći koja je svoje dužnosti obavljala unutar pomeriuma (svetog centralnog dela glavnog grada u kome je bilo zabranjeno prisustvo naoružanih jedinica).
- Cohortes urbanae, „gradska kohorta“, vojna policija koja je patrolirala glavnim gradom.
- Cohortes vigilum, „čuvari“, jedinica policijskih snaga pri vatrogasnoj brigadi u glavnom gradu.
- Cohors Germanorum, imperijalni telohranitelji regrutovani među Germanma.