Luzofonija

Zajednica luzofonih zemalja Comunidade dos Países de Língua Portuguesa
Zastava Luzofonije
Mapa luzofonih zemalja:   Članice   Pridružene članice, posmatrači
Skraćenica	CPLP
Osnovana	(1996-07-17)17. jul 1996.
Datum osnivanja	(1996-07-17)17. jul 1996.
Tip	međuvladina organizacija
Namena	kulturna
Sedište	Lisabon (Portugalija)
Područje delovanja	zemlje portugalskog jezičkog područja
Izvršni sekretar	Zakarijas da Kosta Istočni Timor
Generalni direktor	Armindo Brito Fernandes Sao Tome i Prinsipe
Međunarodno članstvo	9 punopravnih članica Angola Brazil Gvineja Bisao Ekvatorijalna Gvineja Zelenortska Ostrva Istočni Timor Mozambik Portugalija Sao Tome i Prinsipe +32 posmatrača
Veb-sajt	http://www.cplp.org/

Luzofonija (port. Lusofonia), ili zvanično Zajednica zemalja portugalskog jezika (port. Comunidade dos Países de Língua Portuguesa; skraćeno CPLP) međunarodna je međuvladina organizacija koja okuplja zemlje na četiri kontinenta u kojima je portugalski jezik zvanični nacionalni jezik. Deluje po principu povlašćenog multilateralnog foruma za međusobnu saradnju između država članica, kako na izvršnom i ministarskom nivou, tako i na nivou nevladinih organizacija i različitih odeljenja same organizacije. Stvorena je radi produbljivanja međusobnog prijateljstva i saradnje među državama članicama.

Organizacija je osnovana 17. jula 1996, a njeno sedište se nalazi u glavnom gradu Portugalije Lisabonu. Punopravno članstvo u CPLP ima devet zemalja: Angola, Brazil, Zelenortska Ostrva, Gvineja Bisao, Mozambik, Portugalija, Sao Tome i Prinsipe (zemlje osnivači), Istočni Timor i Ekvatorijalna Gvineja. Iako je osnovana kao zajednica sa primarnom kulturološkom pozadinom, s vremenom je prerasla u geopolitičku i ekonomsku organizaciju.

Primarni ciljevi CPLP-a su sledeći:

• politička i diplomatska saradnja među zemljama članicama sa ciljem jačanja prisustva na međunarodnoj sceni;
• jača saradnja na svim poljima, uključujući obrazovanje, zdravstvenu zaštitu, nauku i tehnologiju, odbranu, poljoprivredu, javnu upravu, pravdu, kulturu, sport i medije;
• promocija i popularizacija portugalskog jezika i kulture.

Tokom kongresa Luzofonije u Luandi 2005. ministri kulture zemalja članica su proglasili 5. maj Međunarodnim danom luzofone kulture (port. Dia da Cultura Lusófona). Zemlje Luzofonije obuhvataju teritoriju površine 10.742.000 km² sa oko 270 miliona stanovnika.

Zemlje članice

Država	Status	Godina priključenja	Zvaničan jezik/jezici	Kontinent	Broj stanovnika
Portugalija	punopravni član	1996.	portugalski	Evropa	10.617.575
Brazil	punopravni član	1996.	portugalski	Južna Amerika	202.656.788
Angola	punopravni član	1996.	portugalski	Afrika	15.941.000
Mozambik	punopravni član	1996.	portugalski	Afrika	21.397.000
Zelenortska Ostrva	punopravni član	1996.	portugalski	Afrika	499.796
Gvineja Bisao	punopravni član	1996.	portugalski	Afrika	1.586.000
Sao Tome i Prinsipe	punopravni član	1996.	portugalski	Afrika	157.000
Istočni Timor	punopravni član	2002.	portugalski i tetum	Azija	1.172.390
Ekvatorijalna Gvineja	punopravni član	2014.	portugalski, španski i francuski	Afrika	1.014.999
Mauricijus	pridruženi posmatrač	2006.	engleski	Afrika	1.264.866
Senegal	pridruženi posmatrač	2008.	francuski	Afrika	11.658.000
Gruzija	pridruženi posmatrač	2014.	gruzinski	Azija/Evropa	4.935.880
Japan	pridruženi posmatrač	2014.	japanski	Azija	126.434.964
Namibija	pridruženi posmatrač	2014.	engleski i drugi afrički jezici	Afrika	2.113.077
Turska	pridruženi posmatrač	2014.	turski	Azija/Evropa	76.667.864
Češka	pridruženi posmatrač	2016.	češki	Evropa	10.610.947
Mađarska	pridruženi posmatrač	2016.	mađarski	Evropa	9.797.561
Slovačka	pridruženi posmatrač	2016.	slovački	Evropa	5.435.343
Urugvaj	pridruženi posmatrač	2016.	španski	Južna Amerika	3.444.006
Andora	pridruženi posmatrač	2018.	katalonski	Evropa	76.965
Argentina	pridruženi posmatrač	2018.	španski	Južna Amerika	44.494.502
Čile	pridruženi posmatrač	2018.	španski	Južna Amerika	17.574.003
Francuska	pridruženi posmatrač	2018.	francuski	Evropa	67.186.638
Italija	pridruženi posmatrač	2018.	italijanski	Evropa	60.497.174
Luksemburg	pridruženi posmatrač	2018.	luksemburški, nemački i francuski	Evropa	602.005
UK	pridruženi posmatrač	2018.	engleski	Evropa	66.040.229
Srbija	pridruženi posmatrač	2018.	srpski	Evropa	7.040.272

Uprava

Najvažniji upravni organ Luzofonije je Izvršni sekretarijat koji je zadužen za donošenje i implementaciju usvojenih ugovora i inicijativa. Izvršni sekretarijat se bira na dvogodišnji mandat i može biti reizabran samo jednom. Konferencije šefova država i vlada zemalja članica održavaju se svake dve godine, dok se Veće ministara spoljnih poslova zemalja članica sastaje na godišnjem nivou. Finansiranje organizacije vrše zemlje članice.

Izvršni sekretari CPLP

Ime	Početak funkcije	Kraj funkcije	Država
Markolino Moko	17. jul 1996.	jul 2000.	Angola
Dulse Marija Pereira	jul 2000.	1. avgust 2002.	Brazil
Žoao Augusto de Medisis	1. avgust 2002.	april 2004.	Brazil
Zeferino Martins (v.d.)	april 2004.	jul 2004.	Mozambik
Luis de Matos Monteiro da Fonseka	jul 2004.	jul 2008.	Zelenortska Ostrva
Domingos Simois Pereira	25. jul 2008.	20. jul 2012.	Gvineja Bisao
Murade Isak Murargi	20. jul 2012.	9. januar 2017.	Mozambik
Marija do Karmo Silveira	9. januar 2017.	15. decembar 2018.	Sao Tome i Prinsipe
Fransisko Ribeiro Teles	15. decembar 2018.	danas	Portugalija

Konferencije šefova država i vlada

Samit	Država domaćin	Grad domaćin	Godina
I	Portugalija	Lisabon	1996.
II	Zelenortska Ostrva	Praja	1998.
III	Mozambik	Maputo	2000.
IV	Brazil	Brazilija	2002.
V	Sao Tome i Prinsipe	Sao Tome	2004.
VI	Gvineja Bisao	Bisau	2006.
VII	Portugalija	Lisabon	2008.
VIII	Angola	Luanda	2010.
IX	Mozambik	Maputo	2012.
X	Istočni Timor	Dili	2014.
XI	Brazil	Brazilija	2016.
XII	Zelenortska Ostrva	Sal	2018.

Vidi još

• Frankofonija
• Komonvelt
• Latinska unija

Reference

• História da Lingua Portuguesa – Instituto Camões website Arhivirano 6 februar 2016 na sajtu Wayback Machine
• A Língua Portuguesa in Universidade Federal do Rio Grande do Norte, Brazil
• Carta de dotação e fundação da Igreja de S. Miguel de Lardosa, a.D. 882 (o mais antigo documento latino-português original conhecido) [1] Arhivirano 10 septembar 2019 na sajtu Wayback Machine
• Poesia e Prosa Medievais, by Maria Ema Tarracha Ferreira, Ulisseia 1998, 3rd ed, ISBN 978-972-568-124-4.
• Bases Temáticas – Língua, Literatura e Cultura Portuguesa in Instituto Camões Arhivirano 5 jun 2014 na sajtu Wayback Machine
• Portuguese literature in The Catholic Encyclopedia Arhivirano 26 april 2005 na sajtu Wayback Machine
• Barbosa, Plínio A.; Albano, Eleonora C. (2004). „Brazilian Portuguese”. Journal of the International Phonetic Association. 34 (2): 227—232. doi:10.1017/S0025100304001756 . 
• Bergström, Magnus & Reis, Neves Prontuário Ortográfico Editorial Notícias, 2004.
• Bisol, Leda (2005), Introdução a estudos de fonologia do português brasileiro (na jeziku: portugalski), Porto Alegre – Rio Grande do Sul: EDIPUCRS, ISBN 978-85-7430-529-5 
• Cruz-Ferreira, Madalena (1995). „European Portuguese”. Journal of the International Phonetic Association. 25 (2): 90—94. doi:10.1017/S0025100300005223. 
• Grønnum, Nina (2005), Fonetik og fonologi, Almen og Dansk (3rd izd.), Copenhagen: Akademisk Forlag, ISBN 978-87-500-3865-8 
• Mateus, Maria Helena; d'Andrade, Ernesto (2000), The Phonology of Portuguese, Oxford University Press, ISBN 978-0-19-823581-1 
• Rodrigues, Marisandra Costa (2012), Encontros Vocálicos Finais em Português: Descrição e Análise Otimalista (PDF) (thesis), Universidade Federal do Rio de Janeiro, Arhivirano iz originala (PDF) 11. 10. 2017. g., Pristupljeno 25. 12. 2015 CS1 održavanje: Format datuma (veza)
• Thomas, Earl W. (1974), A Grammar of Spoken Brazilian Portuguese, Nashville, TN: Vanderbilt University Press, ISBN 978-0-8265-1197-3 
• A pronúncia do português europeu – European Portuguese Pronunciation Arhivirano 10 jul 2014 na sajtu Wayback Machine - Instituto Camões website
• Dialects of Portuguese Arhivirano 4 februar 2012 na sajtu Wayback Machine – Instituto Camões website
• Audio samples of the dialects of Portugal Arhivirano 18 april 2017 na sajtu Wayback Machine – Instituto Camões website
• Audio samples of the dialects from outside Europe Arhivirano 27 april 2015 na sajtu Wayback Machine – Instituto Camões website
• Portuguese Grammar Arhivirano 21 mart 2012 na sajtu Wayback Machine – Learn101.org
• Antônio Houaiss (2000), Dicionário Houaiss da Língua Portuguesa (228,500 entries).
• Aurélio Buarque de Holanda Ferreira, Novo Dicionário da Língua Portuguesa (1809 pp.)
• English–Portuguese–Chinese Dictionary (Freeware for Windows/Linux/Mac)
• Cook, Manuela. Portuguese Pronouns and Other Forms of Address, from the Past into the Future – Structural, Semantic and Pragmatic Reflections, Ellipsis, vol. 11, APSA, www.portuguese-apsa.com/ellipsis, 2013
• Cook, Manuela (1997). „Uma Teoria de Interpretação das Formas de Tratamento na Língua Portuguesa”. Hispania. 80 (3): 451—464. JSTOR 345821. doi:10.2307/345821. 
• Cook, Manuela. On the Portuguese Forms of Address: From Vossa Mercê to Você, Portuguese Studies Review 3.2, Durham: University of New Hampshire, 1995
• Lindley Cintra, Luís F. Nova Proposta de Classificação dos Dialectos Galego- Portugueses Arhivirano 9 novembar 2013 na sajtu Wayback Machine (PDF) Boletim de Filologia, Lisboa, Centro de Estudos Filológicos, 1971.

Spoljašnje veze

• Zvanični veb-sajt
• UCCLA Union of the Capital Cities of Portuguese language