Matija Staničić
| Matija Staničić | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Puno ime | Matija Staničić |
| Mesto rođenja | Bast (Baška Voda), Hrvatska |
| Mesto smrti | Beograd, Srbija |
| Umetnički rad | |
| Polje | slikarstvo |
| Pravac | Marginalna umetnost |
Matija Staničić (Bast, 1926 – Beograd, 1987) bio je srpski slikar.
Život
[uredi | uredi izvor]Ceo svoj život, počev od rane mladosti provela je u Beogradu radeći kao kućna pomoćnica znamenitih ljudi u Srbiji - Ive Andrića, a kasnije Ota Bihalji-Merina. Slikala je tokom 1976-77. Umrla je kao anonimus 1987. u Beogradu. Sahranjena je u zajedničkoj grobnici gde se sahranjuju beskućnici.[1]
Stvaralaštvo
[uredi | uredi izvor]Njena dela, otkrivena posthumno, postala su deo velike riznice Muzeja naivne i marginalne umetnosti u Jagodini, Srbija - poklon Mirjane i Gerharda Šoenbernera (nekadašnja zaostavština Ota Bihalji-Merina).[2] U okviru Noći muzeja maja 2010. godine u MNMU u Jagodini, njena dela su konačno prvi put izložena. Bilo je to prvo zvanično predstavljanje ovog snažnog opusa na koji je još Oto Bihalji-Merin ukazivao u svojoj enciklopediji o naivnim umetnicima sveta.
Stil
[uredi | uredi izvor]Slikala je svoje fantazme i snoviđenja kroz reminiscencije na detinjstvo, svoju prošlost, ali i sadašnjost, boraveći u kućama uglednih ljudi, koji su se i sami bavili umetnošću. Nagon ka samospoznaji kao i dostupnost slikarskog materijala doveo je ovu tajanstvenu spremačicu do čitave bujice originalnih likovnih rešenja: sirovih u izrazu, toplih i lirskih u poruci. Slikanjem poput psihoterapije, kao što je to slučaj kod autsajdera širom sveta, ona je nesvesno zašla u sfere sopstvene kreativnosti i bila sasvim sigurna da je to njena sudbina.[3] Slikala je iz sopstvenog poriva, nikada za života nije izlagala, niti pokazivala svoje radove, koji su pronađeni u kući Bihaljijevih, nakon njenog tajanstvenog odlaska. Taj lirski, mistični, ženski Art Brut otkriva svu krhkost i hipersenzitivnost ove umetnice, koja je ipak u podsvesti imala želju da će možda neko jednoga dana pronaći njen duh u egzilu.[4]
Galerija
[uredi | uredi izvor]-
Matija u crnini, oko 1976-77. MNMU, Jagodina -
Rođendan, oko 1976-77. MNMU, Jagodina -
Zaljubljeni, oko 1976-77. MNMU, Jagodina
Reference
[uredi | uredi izvor]Literatura
[uredi | uredi izvor]- Oto Bihalji-Merin; Nebojša Bato Tomašević, Enciklopedija naivne umetnosti sveta, Beograd, 1984
- Gerhard Schoenberger, Matija – Neki drugi svet, katalog, MNMU, Jagodina, 2010
- N. Krstić, Matija, katalog, MNMU, Jagodina, 2010
- N. Krstić, Outsiders, katalog, MNMU, Jagodina, 2013
