Mauzol

Mauzol, kolosalna statua za koju se smatra da predstavlja kralja Karije, danas se čuva u londonskom Britanskom muzeju.

Mauzol (grč: Μαύσωλος) je bio vladar maloazijske oblasti Karije od 377. do 353. p. n. e.. Iako zvanično satrap to jest namesnik persijskog kralja, Mauzol je vladao kao nezavisan vladar. Ostao je upamćen po veličanstvenoj grobnici u Halikarnasu koja je po njemu nazvana Mauzolej i koja je u antička vremena važila za jedno od sedam svetskih čuda.

Mauzol je bio sin Hekatomna koji je oko 395. p. n. e. postao satrap Karije a svoju karijeru započeo je 377. kao namesnik Karije u ime persijskog kralja Artakserksa II Memnona (404-358). Nakon uspešne pobune protiv centralne vlasti 362. upravljao je Karijom kao njen nezavisni vladar. Umesto u drevnoj prestonici kraljeva Karije Milasi Mauzol je stolovao u primorskom grčkom gradu Halikarnasu. Svoju vlast nametnuo je i velikom delu Likije, Joniji i pojedinim egejskim ostrvima. Od tada se počeo zanimati pobliže i za prilike u helenskom svetu i podržao je žitelje Rodosa i njihove saveznike u ratu protiv Atine (357-355).

Mauzol je u maniru istočnjačkih kraljeva bio oženjen svojom sestrom Artemizijom. Kada je umro 353. godine Artemizija ga je nasledila kao vladarka Karije. Ona je navodno duboko patila za svojim pokojnim mužem i odalavala mu je poštu na nekoliko načina. Između ostalog, mešala je njegov pepeosa svojim dnevnim pićem, sakupila je brojne grčke retore da sastavljaju pohvalne govore u njegovu čast i najzad, počela je da podiže veličanstvenu grobnicu za Mauzola. Na radovima su bili uposlene arhitekte Satir i Pitija i skulptori Skopa sa Parosa, Braksija i Timotej. Neki od njih su radili bez novčane nadoknade, samo za slavu. Najzad, radovi su okončani nakon Artemizijine smrti 350. p. n. e. Termin mauzolej ušao je u opštu upotrebu kao simbol grandiozne grobnice.