Narodna skupština Republike Srpske

Narodna skupština Republike Srpske
Narodna skupština Republike Srpske
Jedanaesti saziv
Vrsta
Osnivanje	1991.
Vrsta	Jednodomni sistem
Početak novog saziva	15. novembar 2022.
Predvodništvo
Predsjednik	Nenad Stevandić ; od 15. novembra 2022.
Sastav
Broj poslanika	83
Političke; grupe	Vladajući (48) SNSD (31); SP (5); NPS (5); US (4); DEMOS (3); ; Podrška Vladi (5) SPS (3); DNS (2); ; Opozicija (30) SDS (12); PDP (7); SDP (3); ZPR (4); NF (2); SDA (1); BHZ (1); ;
Izbori
Poslednji izbori	2022.
Mesto održavanja sednica
	Zgrada Narodne skupštine; Banja Luka
Veb-sajt
	www.narodnaskupstinars.net

Narodna skupština Republike Srpske najviše je predstavničko tijelo i nosilac ustavotvorne i zakonodavne vlasti u Republici Srpskoj. Sastoji se iz 83 narodna poslanika. Trenutni predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske je Nenad Stevandić iz Ujedinjene Srpske (US).

U aktuelni jedanaesti saziv izabrani su poslanici sa jedanaest izbornih lista. Parlamentarnu većinu trenutno čine sledeći klubovi poslanika koji imaju svoje ministre u Vladi:

Savez nezavisnih socijaldemokrata (SNSD) — 31 poslanik,
Socijalistička partija (SP) — 5 poslanika,
Narodna partija Srpske (NPS) — 5 poslanika,
Ujedinjena Srpska (US) — 4 poslanika,
Demokratski savez (DEMOS) — 3 poslanika.

Podršku Vladi daju sledeći klubovi poslanika:

Socijalistička partija Srpske (SPS) — 3 poslanika,
Demokratski narodni savez (DNS) — 2 poslanika.

Istorija

Narodna skupština Republike Srpske je osnovana 24. oktobra 1991. godine kao Skupština srpskog naroda u Bosni i Hercegovini.^[1] Na prvoj sjednici održanoj u Sarajevu, SFRJ, raspisan je plebiscit i usvojena „Deklaracija o ostajanju srpskog naroda u zajedničkoj državi Jugoslaviji”.^[1] Referendum na kome su se Srbi izjasnili o ostanku u Jugoslaviji je održan 9. i 10. novembra 1991.^[2]

Osnivanje Skupštine srpskog naroda u Bosni i Hercegovini i konstituisanje Republike Srpske je, naprosto, bila potreba za očuvanjem identiteta i državnosti Srba u Bosni i Hercegovini, što je u skladu sa međunarodnim pravom i Poveljom Ujedinjenih nacija. Uporedo sa političkom borbom koju su legitimno izabrani predstavnici srpskog naroda vodili u Skupštini Bosne i Hercegovine za očuvanje statusa konstitutivnog i ravnopravnog naroda, lokalne zajednice — opštine sa većinskim srpskim stanovništvom se u cilju osiguranja svog ekonomskog, socijalnog i kulturnog razvoja, samoorganizuju i ujedinjuju u „Zajednicu opština”", a potom formiraju pet srpskih autonomnih oblasti i regija..^[3]

U skladu sa ljudskim pravima, uspostavljenim međunarodno-pravnim principima, kao i načelima i pravilima ustavnog poretka, Narodna skupština Republike Srpske donosi Deklaraciju o proglašenju Republike srpskog naroda Bosne i Hercegovine^[4] 9. januara 1992. u Sarajevu, obezbjeđujući kao konstituanta, Ustavom koji je donesen 28. februara 1992, pravnu moć i pravnu sigurnost, legalitet i legitimitet Republike Srpske. Tada je na osnovu rezultata „Novembarskog referenduma” Republika Srpska proglašena za federalnu jedinicu u sastavu Savezne Republike Jugoslavije.^[2]

Muslimanskim i hrvatskim strankama bio je cilj razbijanje Jugoslavije i stvaranje unitarne države Bosne i Hercegovine, u kojoj bi srpski narod bio na društvenoj margini i sveden na status nacionalne manjine. Takav odnos i stanje uticali su na to da su srpski poslanici konstituisali srpski blok poslanika od ukupno 84 poslanika, pretežno iz Srpske demokratske stranke, zatim iz Srpskog pokreta obnove, Socijaldemokratske partije i Saveza reformskih snaga Jugoslavije. Bio je to prvi korak ka početku stvaranja Republike Srpske i Narodne skupštine Republike Srpske.^[3]

Tokom teških godina rata iz bezbjednosnih razloga Narodna skupština se izmješta na teritoriju Srpskog Sarajeva, funkcioniše i zasjeda na Palama. Jedna od najdužih sjednica u istoriji Skupštine je održana 5. maja 1993. na Jahorini, kada su poslanici 17 sati raspravljali Vens-Ovenov plan.^[1] Od 1998. godine administrativno sjedište Narodne skupštine Republike Srpske prelazi u Banju Luku, gdje se nalazi i danas.

Po okončanju ratnih dejstava, potpisivanjem Dejtonskog mirovnog sporazuma (1995) Narodna skupština Republike Srpske preuzima primarnu odgovornost sprovođenja normativne državne reizgradnje i obnove, te kao zakonodavni organ predvodi i neposredno sprovodi zakonske reforme kroz koje Republika Srpska prolazi u poslijeratnim godinama.

Sastav Narodne skupštine Republike Srpske, po savremenim parlamentarnim principima, čine osamdeset i tri (83) narodna poslanika izabrana na neposrednim parlamentarnim izborima od strane naroda. Narodni poslanici u Narodnoj skupštini Republike Srpske su se birali do 2002. godine na mandat u trajanju od dvije godine, a od 2002. godine u skladu sa novom zakonskom regulativom, narodni poslanici se biraju na mandat u trajanju od četiri godine.

Izbori i sazivi

Narodna skupština Republike Srpske je do sada funkcionisala u deset saziva:

Izbori	Saziv
Opšti izbori u SR Bosni i Hercegovini 1990.	I saziv (24. oktobar 1991 — 14. septembar 1996)
Izbori za Narodnu skupštinu Republike Srpske 1996.	II saziv (19. oktobar 1996. — 27. decembar 1997)
Izbori za Narodnu skupštinu Republike Srpske 1997.	III saziv (27. decembar 1997. — 19. oktobar 1998)
Izbori za Narodnu skupštinu Republike Srpske 1998.	IV saziv (19. oktobar 1998. — 16. decembar 2000)
Izbori za Narodnu skupštinu Republike Srpske 2000.	V saziv (16. decembar 2000. — 28. novembar 2002)
Izbori za Narodnu skupštinu Republike Srpske 2002.	VI saziv (28. novembar 2002. — 9. novembar 2006)
Izbori za Narodnu skupštinu Republike Srpske 2006.	VII saziv (9. novembar 2006. — 15. novembar 2010)
Izbori za Narodnu skupštinu Republike Srpske 2010.	VIII saziv (15. novembar 2010. — 24. novembar 2014)
Izbori za Narodnu skupštinu Republike Srpske 2014.	IX saziv (24. novembar 2014. — 19. novembar 2018)
Izbori za Narodnu skupštinu Republike Srpske 2018.	X saziv (od 19. novembra 2018. — 15. novembar 2022)
Izbori za Narodnu skupštinu Republike Srpske 2022.	XI saziv (od 15. novembra 2022)

Predsjednici

Sadašnji predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske: Nenad Stevandić.

Momčilo Krajišnik (25. oktobar 1991. — maj 1996); (Birao ga prvi saziv NSRS.)
Dragan Kalinić (maj 1996. — 4. novembar 1998); (Birao ga prvi, drugi i treći saziv NSRS.)
Petar Đokić (4. novembar 1998. — 16. decembar 2000); (Birao ga četvrti saziv NSRS.)
Dragan Kalinić (16. decembar 2000. — 29. jun 2004); (Birao ga peti i šesti saziv NSRS.)
Dušan Stojičić (20. jul 2004. — 28. februar 2006); (Birao ga šesti saziv NSRS.)
Igor Radojičić (28. februar 2006. — 24. novembar 2014); (Birao ga šesti, sedmi i osmi saziv NSRS.)
Nedeljko Čubrilović (24. novembar 2014. — 15. novembar 2022); (Birao ga deveti i deseti saziv NSRS.)
Nenad Stevandić (od 15. novembra 2022); (Birao ga jedanaesti saziv NSRS.)

Odbori

Odbor za privredu i finansije
Zakonodavni odbor
Odbor za politički sistem, pravosuđe i upravu
Odbor za odbranu i bezbjednost
Odbor za zaštitu prava izbjeglica i raseljenih lica
Odbor za predstavke, prijedloge i društveni nadzor
Odbor jednakih mogućnosti
Odbor za zaštitu životne sredine
Odbor za ustavna pitanja
Odbor za praćenje stanja u oblasti penzijsko-invalidskog osiguranja
Odbor za boračko-invalidsku zaštitu
Odbor za obrazovanje, nauku, kulturu i informisanje
Odbor za zdravstvo, rad i socijalnu politiku
Odbor za pitanja mladih
Odbor za poljoprivredu, šumarstvo i vodoprivredu
Odbor za evropske integracije i regionalnu saradnju

Sjedište

Sjedište Narodne skupštine Republike Srpske je u Banjoj Luci na adresi Trg jasenovačkih žrtava 1 (u nekadašnjoj zgradi Doma JNA i Doma Vojske Republike Srpske). Ispred zgrade Skupštine se nalazi Trg jasenovačkih žrtava na kome se nalazi spomenik Topola užasa. Do 30. aprila 2018. godine, zgrada Skupštine bila je na adresi Vuka Karadžića 2.^[5]

Vidi još

Reference

^ ^a ^b ^v „Narodna skupština Republike Srpske svečano obilježava 20 godina rada”. Radio-televizija Republike Srpske. 24. 10. 2011. Pristupljeno 25. 10. 2011.
^ ^a ^b „Snimak: Svečana akademija povodom 20 godina od uspostavljanja Narodne skupštine Republike Srpske”. Radio-televizija Republike Srpske. 24. 10. 2011. Pristupljeno 25. 10. 2011. ^{[mrtva veza]}
^ ^a ^b http://www.narodnaskupstinars.net/sites/default/files/upload/dokumenti/fotomonografija/cir/NSRS_1991-2011.pdf
^ Deklaracija o proglašenju Republike srpskog naroda Bosne i Hercegovine. Službeni glasnik. 1992 — preko Vikizvornika.
^ m.filipovic (2018-04-30). „Nova adresa Narodne skupštine Republike Srpske - Trg jasenovačkih žrtava 1”. NSRS (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2024-08-15.

Spoljašnje veze

Zvanični veb-sajt

[НСРК_свечано_обиљежава_20_година_рада-1] v „Narodna skupština Republike Srpske svečano obilježava 20 godina rada”. Radio-televizija Republike Srpske. 24. 10. 2011. Pristupljeno 25. 10. 2011.

[Снимак:_Свечана_академија_поводом_20_година-2] „Snimak: Svečana akademija povodom 20 godina od uspostavljanja Narodne skupštine Republike Srpske”. Radio-televizija Republike Srpske. 24. 10. 2011. Pristupljeno 25. 10. 2011. ^{[mrtva veza]}

[automatski_generisano1-3] ttp://www.narodnaskupstinars.net/sites/default/files/upload/dokumenti/fotomonografija/cir/NSRS_1991-2011.pdf

[формирање-4] Deklaracija o proglašenju Republike srpskog naroda Bosne i Hercegovine. Službeni glasnik. 1992 — preko Vikizvornika.

[5] .filipovic (2018-04-30). „Nova adresa Narodne skupštine Republike Srpske - Trg jasenovačkih žrtava 1”. NSRS (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2024-08-15.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]