Osamnaesta hrvatska istočnobosanska brigada NOVJ
| Osamnaesta hrvatska istočnobosanska brigada | |
|---|---|
_brigada_u_pokretu.jpg) Borci brigade u pokretu | |
| Postojanje | 10. oktobar 1943 − maj 1945. |
| Formacija | 3-4 bataljona |
| Jačina | 1200 vojnika i oficira |
| Deo | NOVJ |
| Angažovanje | |
| Komandanti | |
| Komandant | Franjo Herljević |
Osamnaesta hrvatska istočnobosanska brigada bila je istočnobosanska brigada Hrvata u NOVJ.
Osnovana je 10. oktobra 1943. godine.[1] To je bilo u trenutku povoljnog strateškog trenutka, jer je septembra 1943. kapitulirala Italija, što je nemačke i snage NDH prisililo da angažuju snage na razoružavanju italijanske vojske, da ne bi mogla slučajno posle to oružje okrenuti protiv njih ili da to oružje ne padne u ruke partizanima ili četnicima. To je velike snage odvuklo ka priobalnom području, što je ostavilo severne krajeve NDH slabije čuvanima. Brigada je formirana u selu Husinu kod Tuzle, tokom 40-dnevne partizanske vlasti u Tuzli. Pridružili su joj se rudari, većinom Hrvati iz Bukinja, Kreke, Bukinja, Moluha te drugih sela iz doline reke Spreče i planine Majevice.
Komandant trećeg husinskog bataljona bio je Mijo Kerošević, i s njime njegov stric Juro Kerošević. Juro je posle postao politički komesar Prve čete. Komandant brigade bio je Franjo Herljević.
10. oktobra 1943. u Živinicama kod Tuzle, po naređenju Vrhovnog štaba NOV i POJ, formirana je 27. udarna divizija 3. bosanskog udarnog korpusa NOVJ, u čiji su sastav ušle 18. hrvatska (bosanska), 2. krajiška udarna, 17. majevička brigada te Birčanski i Romanijski NOP odred. Formirana je kao 3. udarna divizija 3. udarnog korpusa NOVJ, a od 17. oktobra divizija nosi naziv 27. udarna divizija NOVJ. 6. marta 1944. U Brđanima kod Bijeljine, odlukom Vrhovnog štaba NOV i POJ, od 17. majevičke i 18. hrvatske brigade, Majevičkog, Tuzlanskog i Posavsko-trebavskog NOP odreda formirana je 38. udarna divizija 3. udarnog korpusa NOVJ, a po drugim podatcima formirana je 10. marta.[2]
18. istočnobosanska hrvatska brigada ratovala je na raznim ratištima, oslobodila je Tešanj,[3] učestvovala u borbama za oslobođenje Sarajeva i završnim operacijama za oslobođenje Jugoslavije.[4]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Vojna enciklopedija (knjiga druga). Beograd 1971. godina
- ^ Arhiv Znaci[mrtva veza] Pojam: 18. hrvatska (istočnobosanska) udarna brigada, pristupljeno 24. septembra 2024.
- ^ Osamnaesta hrvatska istočnobosanska brigada. Sjećanja boraca: Moni Finci: Osamnaesta hrvatska brigada - oslobodilac Tešnja, str. 463-470, „Univerzal“ Tuzla, 1988. godina.
- ^ Osamnaesta hrvatska istočnobosanska brigada. Sjećanja boraca: Slobodan Kezunović: Osamnaesta hrvatska brigada u borbama za oslobođenje Sarajeva, str. 556-562, „Univerzal“ Tuzla, 1988. godina.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Osamnaesta hrvatska istočnobosanska brigada. „Univerzal“ Tuzla, 1988. godina. Uvod - Riječ redakcije. I - Uvodna tema i borbeni put brigade. II - Sjećanja boraca. III - Spiskovi boraca
- Bogomir Brajković; Fikret Ibrić; Dževad Pašić i dr.: Osamnaesta hrvatska istočnobosanska narodnooslobodilačka udarna brigada, Tuzla : IGTRO "Univerzal", OOUR "Grafičar", 1988.
- Osamnaesta hrvatska istočnobosanska brigada, August Cesarec, Zagreb, 1988.
Istočnobosanske jedinice NOV i PO Jugoslavije | ||
|---|---|---|
| Brigade |  | |
| Odredi | ||
