Paško Romac

paško romac
Paško Romac
Lični podaci
Datum rođenja	(1913-05-17)17. maj 1913.
Mesto rođenja	Vukšić, kod Benkovca, Austrougarska
Datum smrti	8. novembar 1982.(1982-11-08) (69 god.)
Mesto smrti	Beograd, SR Srbija, SFR Jugoslavija
Profesija	društveno-politički radnik
Delovanje
Član KPJ od	1935.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Služba	NOV i PO Jugoslavije 1941—1945.
U toku NOB	polit. komesar 1. vojvođanske brigade polit. komesar 16. vojvođanske divizije
Heroj
Narodni heroj od	27. novembra 1953.
Odlikovanja

Paško Romac (Vukšić, kod Benkovca, 17. maj 1913 — Beograd, 8. novembar 1982) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik SFR Jugoslavije, SR Srbije i SAP Vojvodine i narodni heroj Jugoslavije.

Biografija

Rođen je 17. maja 1913. godine u Vukšiću, kod Benkovca. Posle završetka osnovne škole, otišao je na izučavanje krojačkog zanata u Kostajnicu. Kasnije je napustio zanat i vratio se kući. Ubrzo je u Vodicama postao seoski sluga. Nakon godinu dana se u selu Tomaš takođe zaposlio kao seoski sluga. Tu je došao u kontakt sa Stevom Švabićem, članom Centralnog komiteta KPJ, koji ga je uveo u krug komunista. Godine 1935. postao je član Komunističke partije Jugoslavije (KPJ).

Tokom služenja vojnog roka, otkrivena je njegova komunistička delatnost, pa je izveden pred vojni sud, koji ga je osudio na osam i po godina robije. Kaznu je služio u Skoplju, Nišu i Sremskoj Mitrovici.

Na robiji je nastavio učešće u komunističkim delatnostima. U Sremskoj Mitrovici se odmah opredelio za apel CK KPJ upućen komunistima na robiji 1937. godine, a odnosio se na frakcionašku delatnost Petka Miletića. Tada je bio izabran za člana Kaznionskog komiteta KPJ. Naknadno je aktivno učestvovao u pripremanju bekstva iz kaznione, avgusta 1941. godine. Posle uspešnog bekstva, zajedno sa partijskom organizacijom sa terena, 9. septembra 1941, osnovali su Fruškogorski partizanski odred. Paško je bio izabran za desetara.

Po direktivi CK KPJ, javio se u Glavni štab NOPO Srbije u Krupnju, nakon čega je raspoređen na partijsko-politički rad na Romaniju. Po oslobađanju Rogatice, 1941., izabran je za člana Okružnog komiteta KPJ u Rogatici. Kada su Prva proleterska brigada i Vrhovni štab NOV i POJ došli u Rogaticu, bio je određen na dužnost u Prvu proletersku brigadu, za političkog komesara Čete pratećih oruđa, a naknadno za političkog komesara Drugog bataljona brigade. Kada je osnovana Prva dalmatinska brigada, 6. septembra 1942. godine, upućen je na partijski rad za člana Politodela.

Nakon borbi Glavne operativne grupe na Sutjesci, postavljen je od VŠ NOV i POJ na dužnost političkog komesara Prve vojvođanske brigade, a malo potom za političkog komesara Šesnaeste vojvođanske divizije. Na toj je dužnosti ostao do kraja rata.

Nakon oslobođenja Sremske Mitrovice, 1944. godine, raspoređen je od CK KPJ na partijski rad u Vojvodinu. Aprila 1945. godine, biran je za člana Pokrajinskog komiteta KPJ za Vojvodinu i za člana Politbiroa istog komiteta. Zatim se nalazio na dužnosti organizacionog sekretara Pokrajinskog komiteta KPJ za Vojvodinu, sekretara Narodnog fronta, poverenika za poljoprivredu, člana Glavnog odbora i predsednika Privrednog saveta Vojvodine.

Biran je i za narodnog poslanika Skupštine SR Srbije. Za člana Centralnog komiteta Komunističke partije Srbije bio je izabran na Osnivačkom kongresu KP Srbije, maja 1945. godine.

Obavljao je i mnoge ostale društveno-političke i partijske dužnosti:

• narodni poslanik Savezne skupštine SFRJ,
• predsednik doma Veća proizvođača,
• predsednik Komisije za društveni nadzor Skupštine SFRJ,
• predsednik Zadružnog saveza Jugoslavije (ZSJ),
• potpredsednik Centralnog veća Saveza sindikata Jugoslavije,
• član Centralnog komiteta SKJ,
• sekretar Kontrolne komisije SKJ,
• predsednik Komisije za materijalno-finansijska pitanja CK SKJ,
• član Saveta federacije.

Umro je 8. novembra 1982. godine u Beogradu.

Knjige i odlikovanja

Paško Romac je autor dve knjige, čija je radnja vezana uz njegove doživljaje tokom rata. U knjizi Borbe, prikazao je neke od svojih ratnih dogodovština u jedinicama u kojima se nalazio tokom rata, a u delu Bekstvo sa robije, opisao je bekstvo grupe komunista zatvorenika iz kaznione u Sremskoj Mitrovici.

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i više inostranih i jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su — Orden narodnog oslobođenja, Orden bratstva i jedinstva sa zlatnim vencem, Orden rada sa crvenom zastavom, Orden partizanske zvezde sa srebrnim vencem, Orden bratstva i jedinstva sa srebrnim vencem i Orden za hrabrost. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 27. novembra 1953. godine.

Literatura

• Zbornik narodnih heroja Jugoslavije. Beograd: Omladina. 1957.  COBISS.SR 50964999
• Ko je ko u Jugoslaviji — biografski podaci o jugoslovenskim savremenicima. Beograd: Sedma sila. 1957.  COBISS.SR 4864263
• Ko je ko u Jugoslaviji — jugoslovenski savremenici. Beograd: Hronometar. 1970.  COBISS.SR 4897031
• Narodni heroji Jugoslavije tom II. Beograd: Narodna knjiga. 1982.  COBISS.SR 48703239

Spoljašnje veze

• Paško Romac na sajtu IMDb (jezik: engleski)