Popovac (Baranja)
Popovac | |
|---|---|
 Pravoslavna crkva u Popovcu | |
| Administrativni podaci | |
| Država | Hrvatska |
| Županija | Osječko-baranjska |
| Opština | Popovac (Baranja) |
| Oblast | Baranja |
| Stanovništvo | |
| — 2011. |  959 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 45° 48′ 22″ S; 18° 39′ 34″ I / 45.80612118007872° S; 18.65952585794077° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 89 m |
  Popovac Popovac na karti Hrvatske | |
 Popovac Popovac na karti Osječko-baranjske županije | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 31303 Popovac |
| Pozivni broj | +385 31 |
| Registarska oznaka | BM |
| Veb-sajt | www |
Popovac (hrv. Popovac, mađ. Baranyabán) je naseljeno mesto i sedište opštine u Baranji, Osječko-baranjska županija, Republika Hrvatska.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Selo je naseljeno oko 1657. godine, za vreme austrijskog cara Leopolda I.[1] U 19. veku to mesto se naziva Ban ili Baranjaban, i nalazi se u Dardanskom srezu. Početkom 20. veka u Baranjibanu je bilo 2472 žitelja koji su stanovali u 436 domova. Nemci su bili dominantni, a Srbi - njih 657 pravoslavnih duša (ili 27%) imalo je 108 kuća. Od srpskih zdanja, tu su bili pravoslavna crkva i narodna škola. Od komunikacija mesto je imalo samo poštu, a pripadajući brzojav bio je u Feherceglaku.
Do teritorijalne reorganizacije u Hrvatskoj, nalazio se u sastavu stare opštine Beli Manastir.
Srbi u Banu[uredi | uredi izvor]
U mestu je 1735. godine bilo tri pravoslavna sveštenika: pop Teodor, pop Eftimije i pop Konstantin. Za izdržavanje škole ta opština 1745. godine je izdvajala 22 f. godišnje.[2] Paroh u Banu bio je 1826. godine pop Grigorije Ćosić, a njegov parohijski pomoćnik pop Mihail Ćosić kapelan.
Kupio je 1833. godine banski učitelj Grigorije Petrović mađarsko-srpsku gramatiku.[3]
Po državnom šematizmu pravoslavnog klira u Ugarskoj, u "Banu" (Popovcu) je 1846. godine bila pravoslavna parohija sa 650 pravoslavaca. Pravoslavno parohijsko zvanje je osnovano i crkvene matice se vode od 1751. godine. Postojala je pravoslavna crkva pri kojoj je paroh bio pop Cvetko Tošić. Za školu je te 1846. godine bilo 23 učenika, ali učitelj nije upisan.[4]
Kao priložnici javljaju se 1866. godine u Banu: Boža Ćosić učitelj sa 4 f. i tamošnja Srpska čitaonica sa 4 f.[5]
Bio je mesni paroh pop Aleksandar Ćosić 1893. godine odlikovan naslovom protojereja.[6]
Po podacima iz 1905. godine u Baranjabanu je postojala srpska pravoslavna crkvena opština. Skupština crkvena bila je redovna, pod predsedništvom Romana Stankovića. Pravoslavni hram posvećen prazniku Vavedenju Presvete Bogorodice građen je u gotskom stilu 1726. godine. Početkom 20. veka crkva je u dobrom stanju, postoji i srpsko pravoslavno groblje. Pravoslavna parohija je najniže platežne - VI klase, i ima parohijsku zemljišnu sesiju od 43 kj. Parohijsko zvanje je osnovano 1726. godine, a crkvene matrikule se vode od 1777. godine. Paroh je pop Dionisije Mijatović rodom iz Donje Nane, koji se nalazi tu već šest godina. Postoji 1905. godine srpska veroispovedna škola, čiji je mesni upravitelj paroh. Staratelj školski bio je Milovan Bošnjak, a škola ima jedno zdanje sazidano 1891. godine. Učitelj je Radoslav Kućančanin, rodom iz Mađarboje, koji je već četiri godine u mestu. Redovnu nastavu prati 64 učenika, a poftornu pohađa 27 đaka starijeg uzrasta.[7]
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
Popis 2011.[uredi | uredi izvor]
Na popisu stanovništva 2011. godine, opština Popovac je imala 2.084 stanovnika, od čega u samom Popovcu 959.[8]
Popis 1991.[uredi | uredi izvor]
Na popisu stanovništva 1991. godine, naseljeno mesto Popovac je imalo 1.582 stanovnika, sledećeg nacionalnog sastava:
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Mata Kosovac: "Srpska pravoslavna mitropolija Karlovačka po podacima iz 1905. godine", Karlovci 1910. godine
- ^ "Prosvetni glasnik", Beograd 1886. godine
- ^ Emeriko Salaj: "Mađarsko-serbska gramatika", Budim 1833. godine
- ^ Reesch de Lewald, Aloysius: "Universalis schematismus ecclesiasticus venerabilis cleri orientalis ecclesiae graeci non uniti ritus regni Hungariae partiumque eidem adnexarum, necnon magni principatus Transilvaniae, item literarius, seu nomina eorum, qui rem literariam et fundationalem scholarem ejusdem ritus procurant ... pro anno ...", Buda 1846.
- ^ "Školski list", Sombor 1866. godine
- ^ "Srpski sion", Karlovci 1893. godine
- ^ Mata Kosovac, navedeno delo
- ^ „Popis stanovništva 2011.”. Državni zavod za statistiku RH. Pristupljeno 18. 3. 2017.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
 | Ovaj članak vezan za opštine u Osječko-baranjskoj županiji je klica. Možete doprineti Vikipediji tako što ćete ga proširiti. |
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Gelo, Jakov (1998). Narodnosni i vjerski sastav stanovništva Hrvatske, 1880-1991: po naseljima. Zagreb: Državni zavod za statistiku Republike Hrvatske. ISBN 978-953-6667-07-9.
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
