Prokopije Čokorilo
| Prokopije Čokorilo | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1802. godine |
| Mesto rođenja | Plana, kod Bileće, Hercegovački sandžak,  Osmansko carstvo |
| Datum smrti | 1866. godine |
| Mesto smrti | Mostar, Bosanski pašaluk, Osmansko carstvo |
| Književni rad | |
| Najvažnija dela | Hercegovačke hronike |
Prokopije Čokorilo (Plana kod Bileće, 1802 – Mostar, 1866) bio je srpski pravoslavni sveštenik iz Republike Srpske, BiH.[1] Napisao je nekoliko radova na srpskom, ruskom i grčkom jeziku. Najpoznatiji njegov rad bio je Hercegovačke hronike.[2]
Mladost[uredi | uredi izvor]
Petar Čokorilo je rođen 1802. godine u Plani kod Bileće, u tadašnjem Hercegovačkom pašaluku u Osmanskom carstvu (danas Republika Srpska, BiH). Nakon završetka bogoslovije odlučio je da postane monah, menjajući svoje ime u Prokopije. Njegovo prvobitno izvorno ime je bilo Milićević jer je u 18. veku bilo moderno da se ljudi zovu po prezimenu iz oblasti odakle su došli. Shodno tome, Milićević menja ime u Čokorilo po Čokorilovom Dolu u Prodolima, Hercegovina, gde je njegova porodica nekada živela i radila.
Dobro se obrazovao u Sarajevu i Mostaru, potvrdivši u prilog tome svoj intelektualni i nesebični interes svog kasnijeg života, klasičnim studijama, i svom članstvu u Ruskom kraljevskom društvu. Važni događaji u njegovom životu ogledali su se u njegovim delima koji ističu promene u religiji i politici toga vremena. Kao monah, stekao je veliku reputaciju kao putnik zalagavši se za veća sredstva za crkve i škole u Bosni. Nakon svoje putničke reputacije stiče i istinsku slavu kao hroničar i istoričar. Prokopije Čokorilo, glavni paroh pravoslavnog hrama i bogoslovije u Mostaru, imao je lične i književne veze sa Aleksandrom Giljferdingom, prvim ruskim konzulom u Sarajevu (1856–1859). Njegovi savremenici bili su Joanikije Pamučina (1810–1870), Nićifor Dučić, Vaso Pelagić, Staka Skenderova, i mnogi drugi.
Preminuo je u svojoj 64-oj godini, 1866. godine, u tadašnjem Bosanskom pašaluku, u Osmanskom carstvu (danas Republika Srpska, BiH).
Rad[uredi | uredi izvor]
Otac Prokopije je ostavio mnogo knjiga iza sebe, napisanih na srpskom, ruskom i grčkom jeziku. Najpoznatiji je po svom delu Hercegovačke hronike[2] i rečniku turskih izraza u srpskom jeziku. On je takođe pisao i članke za Srpsko-dalmatinski magazin. U njemu je pisao kako su Hrišćani bili primorani da plaćaju nesrazmerno visoke poreze u odnosu na Muslimane, uključujući i namerni i ponižavajući porez za ostale nemuslimane. Prokopije Čokorilo je u prvoj polovini 19. veka pisao svom savremeniku, veziru i neograničenom vladaru Hercegovine Ali-paši Rizvanbegoviću, navodeći „da se oporezuju poginuli u roku od šest godina nakon njihove smrti“ i da ti poreznici „još trudnu ženu vide kao nositeljku ratobornog dečaka nametnuvši joj porez koji mora odmah platiti na licu mesta“. U bosanskom narodu se dugo provlačila izreka koja se odnosila na visinu nametnutog poreza: „Debeo kao porez u Bosni“.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Prokopije Čokorilo, duhovnik, www.milicevic.rs, Pristupljeno 22. novembra 2017. godine (jezik: srpski)
- ^ a b Isaković, Alija; Popadić, Miroslav (1982). Pisana reč u Bosni i Hercegovini: od najstarijih vremena do 1918. godine. Veselin Masleša. str. 30. OCLC 9730993. ISBN.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Prokopije Čokorilo na sajtu WorldCat (jezik: engleski)
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
