Radoslav Vesnić
Ovaj članak sadrži spisak literature, srodne pisane izvore ili spoljašnje veze, ali njegovi izvori ostaju nejasni, jer nisu uneti u sam tekst. |
Radoslav Vesnić | |
---|---|
Datum rođenja | 11. septembar 1891. |
Mesto rođenja | Kraljevo, Kraljevina Srbija |
Datum smrti | 3. septembar 1980.88 god.) ( |
Mesto smrti | Beograd, SFRJ |
Radoslav Vesnić (Kraljevo, 11. septembar 1891 — Beograd, 3. septembar 1980) bio je srpski pozorišni glumac i reditelj, profesor glume i dikcije, pisac, prevodilac i novinar.
Biografija
[uredi | uredi izvor]Još kao srednjoškolac igrao je u đačkom pozorištu Nada (koje je osnovao 1906), bežao u putujuće pozorište Andre Delinija, potom glumio u omladinskom pozorištu Otadžbina (u koje je pozorište Nada preraslo 1908). Osnovnu školu i Gimnaziju završio je u Kraljevu, a maturirao je u Beogradu 1910. godine. Po završetku gimnazije primljen je u Narodno pozorište za privremenog člana. Borio se u Balkanskim ratovima i u Prvom svetskom ratu. Ranjen je u Dobrudži 1916. godine, kao član Prve srpske dobrovoljačke divizije. Glumu je učio kod Mage Magazinović i u Prvom studiju Hudožestvenog teatra u Moskvi kod Stanislavskog (gdeje boravio dok se oporavljao od rane zadobijene u Dobrudži). Od 1910. do 1912. sarađivao je u listu Tribun, čiji je direktor i glavni urednik bio Branislav Nušić. Završio je uporednu književnost i teoriju književnosti na Filosofskom fakultetu u Beogradu 1919. godine.[1]
Posle rata vratio se u Narodno pozorište u Beogradu, ali ga je Hrvatsko narodno kazalište angažovalo za sezonu 1920/21. Od 1920. do 1923. godine radio je kao novinar i urednik beogradskog lista Novosti, koji je bio u vlasništvu njegovog brata Milenka. Sledeće dve godine bio je glumac, reditelj i upravnik drame Srpskog narodnog pozorišta u Novom Sadu, odakle odlazi u Osijek za upravnika Narodnog kazališta. Godine 1927. daje ostavku zbog odluke o ukidanju opere i operete i dolazi u Beograd. Osniva beogradsku operetu koja nastupa u bašti restorana Kleridž na Terazijama i u sali Luksora u Balkanskoj ulici. Od 1928. do 1930. godine bio je suplent kraljevačke gimnazije. Sezonu 1930/31. proveo je režirajući i glumeći u SNP-u. U periodu od 1931. do 1941. godine je reditelj i direktor drame u Narodnom pozorištu u Beogradu sa jednogodišnjom pauzom kada radi u Umetničkom odeljenju Ministarstva prosvete i kao ataše za kulturu jugoslavenskog poslanstva u Sofiji.[1]
Tokom Aprilskog rata 1941. godine komanduje protivvazdušnom baterijom braneći Beograd. Po kapitulaciji odbija položaj upravnika Narodnog pozorišta u Beogradu i predsednika opštine Kraljevo te ga hapse i odvode na Sajmište, Banjicu i najzad u logore u Nirnbergu, Hamelburgu i Hamerštajnu. U zarobljeništvu učestvuje u radu pozorišnih družina Boem i Zora.[1]
Od 1945. do 1947. je direktor i profesor francuskog i srpskog jezika kraljevačke gimnazije i rukovodilac KUD-a Kosta Abrašević. Potom je direktor drame Vojvođanskog pozorišta u Novom Sadu i profesor u Glumačkoj školi. Od 1951. do 1954. godine je upravnik, direktor drame i reditelj u Narodnom pozorištu u Banjoj Luci. Ponovo se vraća u Novi Sad za reditelja u SNP i direktora i profesora Dramskog studija. Od sezone 1954/55. ponovo režira u Novom Sadu, u kom ostaje do odlaska u penziju 1958. godine. Kao penzioner režira u Narodnom pozorištu u Pirotu i u Banjoj Luci, u KUD Ivan Klarić u Novom Sadu, predaje u Glumačkoj školi u Prištini. Piše pozorišne kritike za novosadski Dnevnik i Našu scenu, daje osvrte na pozorišne premijere za Radio Beograd.[1]
Osnovao je Savez udruženja ratnika oslobodilačkih ratova Srbije od 1912. do 1920. godine, bio njegov predsednik. Pokrenuo je i uređivao list 15. septembar. Nosilac je Albanske spomenice, Belog orla sa mačevima, Obilićeve medalje za hrabrost, francuske Legije časti, proglašen je za počasnog građanina Pariza.[1]
Režije
[uredi | uredi izvor]Od 1924. do 1965. godine režirao preko 126 premijera u SNP, NP u Beogradu, NP u Osijeku, Sofijskom narodnom teatru, Beogradskoj opereti u Kleridžu, Narodnom pozorištu u Cetinju, Narodnom pozorištu u Somboru, Narodnom pozorištu u Banjoj Luci, Narodnom pozorištu u Kragujevcu, Narodnom kazalištu u Sisku, Narodnom pozorištu u Pirotu.[1]
Uloge
[uredi | uredi izvor]Od 1906. godine do 1975. godine igrao oko šezdesetak uloga u Narodnom pozorištu u Beogradu, Akademskom pozorištu u Beogradu, Srpskom narodnom pozorištu u Novom Sadu, Hrvatskom narodnom kazalištu u Zagrebu i Narodnom pozorištu u Banjoj Luci.[1]
Prevodilački rad
[uredi | uredi izvor]Prevodio je sa nemačkog, francuskog i ruskog poeziju, pripovetke i pozorišne komade.[1]
Pedagoški rad
[uredi | uredi izvor]Bio je profesor srpskog i francuskog jezika, direktor Kraljevačke gimnazije, profesor glume, dikcije i direktor Glumačke škole u Novom Sadu i direktor Dramskog studija u Novom Sadu, profesor dikcije u Glumačkoj školi u Prištini.[1]
Odlikovanja
[uredi | uredi izvor]- Beli orao sa mačevima
- Zlatna Obilićeva medalja za hrabrost
- dve srebrne Obilićeve medalje za hrabrost
- Medalja za vojničke vrline
- Albanska spomenica
- orden Svetog Stanislava sa mačevima
- orden Svetog Vladimira sa mačevima
- bronzana medalja za zasluge Nacionalnog udruženja ratnika Francuske
- Legija časti
- Počasni je građanin Pariza[1]
Dela
[uredi | uredi izvor]Dramatizovao više književnih dela, objavio niz pripovedaka u novinama i časopisima. Pisao za dnevne novine i pozorišne časopise.
- Zbirke pripovedaka: Lutalica(1930), Posle trideset godina(1931), Priviđenje na Badnje veče(1935), roman Slavoljub Zorić(1930);
- Zbirka poezije: U svitanje(1920);
- Drame: Putem iskušenja(igrano u NP u Skoplju, NP u Beogradu, Akademskom pozorištu u Beogradu i Hudožestvenom teatru u Sofiji), Brak iz ljubavi (igrano u NP u Skoplju i u SNP), Gospodski dom (igrano u NP u Skoplju, NP u Beogradu i Ljubljanskoj drami), Njegova poslednja avantura (igrano u NP u Skoplju i Akademskom pozorištu u Beogradu), Putujuće društvo, dramatizacija pripovetke S. Sremca (igrano u NP u Beogradu i SNP), Prvi val /Četrdeset prva/ (igrano u NP u Prištini i NP u Banjoj Luci), Ivkova slava, dramatizacija pripovetke S. Sremca (igrano u NP u Kragujevcu), Prvi val (prvo izvođenje 1963. u NP u Pirotu), Povratak (prvo izvođenje 1963. u NP u Pirotu);
- Tehnika govora – udžbenik (1951).[1]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b v g d đ e ž z i j Srpski biografski rečnik. Knj. 2, V-G. Novi Sad: Matica srpska. 2006. str. 169—171.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Radoslav Vesnić, Autobiografija, Muzej pozorišne umetnosti Srbije, Beograd, 1998.
- Borivoje Stanković, Rukovodioci Narodnog pozorišta u toku jednog veka, Beograd, 1967.
- Pavao Cindrić, Radoslav Vesnić, Hrvatsko narodno kazalište 1894-1964, Zagreb, 1969.
- Vlada Popović, Povodom 60-godišnjice pozorišnog rada Radoslava Vesnića, Novi Sad, Pozorište, 1970.
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]- Radoslav Vesnić: To je tvoj otac (Solunci govore) Arhivirano na sajtu Wayback Machine (2. октобар 2023)
- Radiovizija: Govori Radoslav Vesnić на сајту YouTube