Serbinum

Serbinum (poznat i kao Serbinijum i Servitijum) bio je antički rimski grad u provinciji Panoniji. Nalazio se na području današnje Gradiške u Republici Srpskoj. Grad je bio raskrsnica dva rimska puta i lokacija savske rimske flote.

Istorijski izvori[uredi | uredi izvor]

Naselje Serbinum pominje se u istorijskim izvorima od 2. do 7. veka nove ere, i to ovim redosledom:^[1]

U Ptolemejevoj geografiji iz 2. veka, pominje se i na karti je ubeleženo mesto Serbinon ili Serbinum, koje se nalazilo ispod planina Biblia ore (ili Biblini montes ili Beby m.), koje su, prema tumačenju mađarskih naučnika, Kozara i Grmeč.
U delu Itinerarium Antonini iz 2-3. veka, zabeležen je naziv Servitium.
Na karti zvanoj Tabula Peutingeriana iz 4. veka, upisan je naziv Seruitio.
U delu Notitia dignitatum iz oko 400. godine upisan je naziv Servitii.
U delu Anonymi Ravennatis Cosmographia iz 7-8. veka upisan je naziv Serbitium.

Svi navedeni oblici (Serbinon, Serbinum, Servitium, Seruitio, Servitii, Serbitium), odnose se na jedno mesto, a to je po naučnicima^[ko?] današnja Gradiška.^[1]

Teorije o poreklu imena[uredi | uredi izvor]

Prema jednoj teoriji,^{[traži se izvor]} grad Serbinum je mogao dobiti ime po Srbima, odnosno pretpostavlja se da su u njemu u 2. veku nove ere živeli Srbi.^[2] Pošto prisustvo Slovena na Balkanu u 2. veku nove ere nije istorijski potvrđeno, eventualno prisustvo Srba na području Serbinuma moglo bi se povezati sa Sarmatima, koji su tada naseljavali delove Panonske nizije, a čiji su deo, prema iranskoj teoriji o poreklu Srba, bili i Srbi (Videti: Iranska teorija o poreklu Srba).

Galerija[uredi | uredi izvor]

Serbinum na karti iz 1769. godine
Serbinum na Ptolemejevoj karti iz 15. veka
Serbinum na Ptolemejevoj karti iz 1578. godine (pogrešno lociran u Baranji)
Serbinum na Ptolemejevoj karti iz 1598. godine (pogrešno lociran u Baranji)

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

^ ^a ^b „Opstina Gradiska”. www.opstina.gradiska.com. Arhivirano iz originala 23. 09. 2003. g. Pristupljeno 14. 9. 2011.
^ Aleksandar M. Petrović, Kratka arheografija Srba, Novi Sad, 1994, pp. 8.

Literatura[uredi | uredi izvor]

Petrović, Aleksandar M. (1994). Kratka arheografija Srba. Novi Sad.
Petković, Živko D. (1996). Prve pojave srpskog imena. Beograd.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

[autogenerated1-1] „Opstina Gradiska”. www.opstina.gradiska.com. Arhivirano iz originala 23. 09. 2003. g. Pristupljeno 14. 9. 2011.

[2] Aleksandar M. Petrović, Kratka arheografija Srba, Novi Sad, 1994, pp. 8.

[1]

[2]