Splitski grbovnik
Splitski grbovnik, poznat i kao Splitski rukopis ili Codex Kevešic je jedan od poznatijih ilirskih grbovnika. Rukopis je sačinjen 1740. godine i sadrži grb Dušanovog carstva, kao i grbove nekih južnoslovenskih feudalnih porodica iz srednjeg veka.
Grbovnik se nalazi u vlasništvu profesora Vedrana Gligoa u Splitu.
Kao i kod drugih ilirskih grbovnika, ključni rukopis u grbovniku je kompozicija koja predstavlja grb Dušanovog carstva. Ovaj grb je u skladu sa drugim sličnim grbovima iz ilirske heraldike, a kompozicija se nalazi na samoj početnoj korici grbovnika, gde uz sliku stoji i natpis: Stemmi Illirici esteri (srp. Grb „spoljne“ Ilirije). Ostale karakteristike ove kompozicije su:
- centralna čelenka, kao i Nemanjićki orao su crne boje;
- desna čelenka je princ;
- leva čelenka je propeti lav sa crveno-zlatnim kosim prugama;
- plašt je dvoslojan i desni deo je postavljen zlatnim na crno, a levi zlatnim na crveno;
- grbovi unutar kompozicije, ne razlikuju se bitnije od uobičajne ilirske heraldike;
- grb Kotromanića je crni propeti lav na polju crvenih i srebrenih kosih pruga.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Milićević, Milić (1995). Grb Srbije, razvoj kroz istoriju. Beograd. ISBN 978-86-7549-047-0.
- Aleksandar Solovjev: „Istorija srpskog grba i drugi heraldički radovi“, Beograd : Pravni fakultet Univerziteta : Dosije : BMG, 2000. pp. 378–390.
- Branko Marušić: „O osnovnim pitanjima srpske heraldike“, Beograd, 2005.
- IVO BANAC, „Grbovi biljezi identiteta“, GZH, Zagreb, 1991