Pređi na sadržaj

Stari nadgrobni spomenici u Brezovici

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Stari nadgrobni spomenici u Brezovici
Spomenik "kapaš" na groblju u Brezovici.
Opšte informacije
MestoBrezovica (Gornji Milanovac)
OpštinaOpština Gornji Milanovac
Država Srbija

Stari nadgrobni spomenici u Brezovici (Opština Gornji Milanovac) predstavljaju izvor podataka za proučavanje geneze stanovništva ovog mesta.

Brezovica

[uredi | uredi izvor]

Selo Brezovica se nalazi se na zapadnim padinama planine Rudnik, između magistralnog puta Gornji Milanovac-Beograd i lokalnog puta Rudnik-Belanovica. Prostire se pravcem severoistok-jugozapad i graniči sa Rudnikom, Zagrađem i Mutnjem.[1]

Prvi pomeni sela Brezovica datiraju iz turskih popisa u 16. veku. Početkom 19. veka ovo područje su naselili doseljenici iz Starog Vlaha, Bosne i Srema. Brezovica je sve do 1955. godine bila u sastavu Zagrađa,[2] kada je postala je samostalno naselje. Seoska slava je Beli četvrtak.[1]

Seosko groblje

[uredi | uredi izvor]

U Brezovici postoji samo jedno seosko groblje. Krajputaša nema.[3] Najstariji nadgrobnici potiču iz prve polovine 19. veka. Skromnih su dimenzija i uglavnom ponavljaju varijante niskog nadgrobnika četvrtastog ili zaobljenog vrha. Krst upisan u kružnicu je najčešći motiv koji se sreće na starim spomenicima. Nadgrobnici iz druge polovine 19. i s početka 20. veka su u obliku stuba sa "kapom", ili bez nje. Uglavnom su dekorisani motivom "udvojenog" krsta, dok se figura pokojnika javlja samo u dva slučaja. Spomenici su u najvećem broju klesani od peščara slabijeg kvaliteta koji se ljuspa i osipa.[4] Na pojedinim spomenicima prisutni su tragovi prvobitne crvene boje.

Galerija

[uredi | uredi izvor]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ a b Vučićević, dr Slobodan (2016). Gornji Milanovac i njegova sela. Beograd: Kulturno-prosvetna zajednica Srbije. ISBN 978-86-7596-190-1. 
  2. ^ Kačer: naselja, poreklo stanovništva, običaji. Beograd: Službeni glasnik Beograd, SANU. 2010. ISBN 978-86-519-0754-1. 
  3. ^ Savović, Saša (2009). Srce u kamenu: krajputaši i usamljeni nadgrobnici rudničko-takovskog kraja. Beograd: Službeni glasnik. ISBN 978-86-519-0181-5. 
  4. ^ Nikolić, Radojko (1998). Kamenoresci narodnog obraza: kamenorezaštvo i kamenoresci zapadne Srbije. Čačak: „Litopapir”. 

Literatura

[uredi | uredi izvor]
  • Nikolić, Radojko (1998). Kamenoresci narodnog obraza: kamenorezaštvo i kamenoresci zapadne Srbije. Čačak: „Litopapir”. 
  • Kačer: naselja, poreklo stanovništva, običaji. Beograd: Službeni glasnik Beograd, SANU. 2010. ISBN 978-86-519-0754-1. 
  • Vučićević, dr Slobodan (2016). Gornji Milanovac i njegova sela. Beograd: Kulturno-prosvetna zajednica Srbije. ISBN 978-86-7596-190-1. 
  • Kačer: naselja, poreklo stanovništva, običaji. Beograd: Službeni glasnik Beograd, SANU. 2010. ISBN 978-86-519-0754-1. 
  • Nikolić, Radojko (1998). Kamenoresci narodnog obraza: kamenorezaštvo i kamenoresci zapadne Srbije. Čačak: Litopapir. 
  • Savović, Saša (2009). Srce u kamenu: krajputaši i usamljeni nadgrobnici rudničko-takovskog kraja. Beograd: Službeni glasnik. ISBN 978-86-519-0181-5. 

Spoljašnje veze

[uredi | uredi izvor]