Stipe Šuvar

stipe šuvar
Lični podaci
Datum rođenja	(1936-02-17)17. februar 1936.
Mesto rođenja	Zagvozd, kod Imotskog, Kraljevina Jugoslavija
Datum smrti	29. jun 2004.(2004-06-29) (68 god.)
Mesto smrti	Zagreb, Hrvatska
Profesija	pravnik
Delovanje
Član KPJ od	1955.
predsednik Predsedništva CK SKJ
Period	30. jun 1988 — 17. maj 1989.
Prethodnik	Boško Krunić
Naslednik	Milan Pančevski
potpredsednik Predsedništva SFRJ
Period	15. maj 1990 — 24. avgust 1990.
Prethodnik	Borisav Jović
Naslednik	Stipe Mesić

Stipe Šuvar (Zagvozd, kod Imotskog, 17. februar 1936 — Zagreb, 29. jun 2004), hrvatski i jugoslovenski političar. U periodu od 30. juna 1988. do 17. maja 1989. godine obavljao je dužnost predsednika Predsedništva Centralnog komiteta Saveza komunista Jugoslavije. Za člana Predsedništva SFRJ izabran je 1989. godine. U periodu od 15. maja do 24. avgusta 1990. godine obavljao funkciju potpredsednika Predsedništva SFRJ.

Biografija

Rođen je 17. februara 1936. godine u selu Zagvozdu, kod Imotskog. Potiče iz siromašne zemljoradničke porodice. Nakon završetka gimnazije u Imotskom, upisao se na Pravni fakultet Zagrebačkog sveučilišta. Nakon diplomiranja, 1961. godine, zaposlio se u Agrarnom institutu, istovremeno upisavši studije filozofije. Bio je saradnik i urednik više marksističkih časopisa (najpoznatiji je „Naše teme“).

U članstvo Komunističke partije Hrvtaske, primljen je još kao učenik gimnazije, 1955. godine. Tokom studija u Zagrebu, aktivnije se uključio u politički život - bio je glavni i odgovorni urednik „Studentskog lista“, od 1956. do 1960. godine i sekretar ideološko-političke komisije pri Centralnom komitetu Narodne omladine Hrvatske. Svoju političku afirmaciju doživeo je posle „Hrvatskog proleća“, decembra 1971. godine, jer se za vreme Hrvatskog proleća i smene rukovodstva Saveza komunista Hrvatske, „svrstao“ uz dr Vladimira Bakarića i frakciju koju je podržao Josip Broz Tito posle smene vrha CK SKH u Karađorđevu.

Godine 1974. Stipe Šuvar je postao sekretar, odnosno ministar za kulturu, Socijalističke Republike Hrvatske. Tokom sedamdesetih je bio protagonista ili inicijator nekoliko značajnih projekata - osnivanje Muzeja hrvatskih arheoloških spomenika u Splitu, gradnje nove zgrade Nacionalne i univerzitetske biblioteke u Zagrebu i reforme školstva u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji - tzv. „usmereno obrazovanje“.

U periodu posle smrti Josipa Broza Tita, nalazio se na saveznim partijskim funkcijama, kao član Centralnog komiteta Saveza komunista Jugoslavije, a od 1988. do 1989. godine je obavljao dužnost predsednika Predsedništva CK SKJ.

Godine 1989. postao je član Predsedništva SFRJ, kao predstavnik SR Hrvatske, a 15. maja 1990. godine izabran je na funkciju potpredsednika Predsedništva SFRJ. U avgustu 1990. godine, režim Franje Tuđmana pokušao je da ga prinudi da podnese ostavku na članstvo u Predsedništvu SFRJ, što je Šuvar odbio te je zbog toga demonstrativno smenjen na sednici Sabora Republike Hrvatske koja je održana 24. avgusta, a na njegovo mesto izabran je Stipe Mesić.

Po povratku u Zagreb, povlači se iz političkog života i počinje da radi na Filozofski fakultet u Zagrebu, kao profesor Sociologije sela i demografije. Politički se reaktivirao, 1997. godine, osnovavši Socijalističku radničku partiju Hrvatske. Preminuo je 29. juna 2004. godine u Zagrebu.

Objavio je više naučnih i stručnih radova iz oblasti političke sociologije i agrarne politike. Nosilac je više jugoslovenskih odlikovanja. Poznat je po izjavi da se za vreme rata u Jugoslaviji Srbi nisu pobunili protiv svoje hrvatske domovine, nego protiv ustaške vlasti u Hrvatskoj.

Literatura

• Dimić, Ljubodrag (2001). Istorija srpske državnosti. 3. Novi Sad: Ogranak SANU. 
• Radišić, Dragan (2002). Hronologija događaja na prostoru prethodne Jugoslavije 1990-1995. Banja Luka: Glas srpski. 

Spoljašnje veze

• SRP Hrvatske
• Dragan Markovina: Stipe Šuvar, pristupljeno 3. 9. 2014.
• Rade Dragojević (2022). „Stipe Šuvar i srpsko pitanje u Hrvatskoj”. Tragovi: časopis za srpske i hrvatske teme. Srpsko narodno vijeće & Arhiv Srba u Hrvatskoj. 5 (2): 7—35.