Centralna banka Ruske Federacije
Sedište | Moskva ul. Negljinaja, br. 12 |
---|---|
Osnovana | 13. jul 1990. |
Predsednik | Elvira Sahipzadovna Nabiuljina |
Centralna banka | Ruska Federacija |
Valuta | ruska rublja RUB (643) (ISO 4217) |
Rezerve | 639,6 milijardi dolara (21. 1. 2022. god.)[1] |
Referentna kamatna stopa | 8,5% (20. 12. 2021)[2] |
Bazna depozitna stopa | 7,5% (1. 2. 2022)[3] |
Prethodnik | Državna banka SSSR |
Veb-sajt | cbr.ru |
Centralna banka Ruske Federacije (rus. Центральный банк Российской Федерации), skraćeno CB RF, ili samo Banka Rusije (rus. Банк России) je zasebna javna institucija i glavna banka Ruske Federacije. Predstavlja glavnog emisionog i monetarno-kreditnog regulatora u državi, koji zajedno sa Vladom Ruske Federacije razrađuje i realizuje jedinstvenu državnu monetarno-kreditnu politiku, te posjeduje posebna punomoćja pri emisiji novca i regulaciji rada banaka. Takođe, Banka Rusije reguliše i kontroliše cijeli kreditni sistem, kao i rad kreditnih organizacija uključujući u to i izdavanje ili oduzimanje licenci za takvu vrstu rada.
Status Centralne banke Ruske Federacije kao institucije je potvrđen i Ustavom Ruske Federacije. Članom 71. Ustava Ruske Federacije je od strane države omogućeno pravo emitovanja novca, dok članom 75. konkretizuje se emisija novca isključivo na CB RF i definiše njena osnovna funkcija — zaštita i obezbjeđenje vrijednosti rublje, koju ostvaruje nezavisno od drugih organa vlasti u Federaciji.[4] Ciljeve rada, podrobnosti u radu, funkcije i punomoćja Centralne banke Ruske Federacije definiše se Federalnim zakonom "O Centralnoj banci Ruske Federacije (Banci Rusije)"[n. 1][5] i drugim federalnim zakonima.
Banka Rusije sebe smatra pravnim nasljednikom Državne banke SSSR i njene osnovne funkcije, pored pomenutih u pogledu zaštite i obezbjeđivanja vrijednosti ruske rublje, čine i razvijanje i učvršćivanje bankarskog sektora, te obezbjeđenje efektnog i neometanog funkcionisanja platežnog sistema.[6] Banka Rusije je zvanično centralna banka Ruske Federacije tek od 2002. godine donošenjem posebnog zakona koji je definiše kao takvu.[5]
Kao pravno lice, Centralna banka Ruske Federacije je registrovana 2. decembra 1990. (pod brojem INN 7702235133), te je nosilac zasebnog osnovnog državnog registracionog broja (OGRN) № 1037700013020 od 10. januara 2003. godine.[7]
Ciljevi
[uredi | uredi izvor]Osnovni ciljevi rada Centralne banke Ruske Federacije saglasno Federalnom zakonu "O Centralnoj banci Ruske Federacije (Banci Rusije)" su[8]:
- zaštita i obezbjeđenje stabilnosti rublje (odnosi se na njegovu kupovnu moć; odnos kursa ka inostranim valutama ne podrazumijeva se kao zadatak CB);
- razvoj i učvršćivanje bankarskog sistema;
- obezbjeđenje stabilnosti i razvoja nacionalnog platežnog sistema;
- razvoj finansijskog tržišta Rusije;
- obezbjeđenje stabilnosti finansijskog tržišta Rusije.
Posebno rečeno je da pod ciljem rada CB RF se ne podrazumijeva ostvarivanje dobiti.
Zavisne organizacije
[uredi | uredi izvor]Centralna banka Ruske Federacije ima direktnu upravu nad značajnim bogatstvom u kapitalu organizacija Rusije:
- Banka "Otkrыtie"[n. 2] (99,9% akcija);
- Nacionalna trgovinska banka "Trast" (97,7% akcija);[9]
- Moskovska berza (11,8% akcija);
- Sanktpeterburška valutna berza (8,903% akcija);[10][11]
- Ruska nacionalna reosugiravajuća banka (100% akcija);[12]
- Upravna kompanija Fonda konsolidacije bankarskog sektora (100% vlasništvo);
- Rosinkas;
- Azijsko-tihookeanska banka (ATB) (o.a.d.) (99,9% akcija).
Rezerve
[uredi | uredi izvor]Međunarodne rezerve Ruske Federacije predstavljaju visokolikvidne inostrane aktive koji se nalaze pod kontrolom Banke Rusije i Vlade Ruske Federacije na određen datum.[1] Dio Fonda nacionalnog bogatstva je nominovan u inostranim valutama i razmješten od strane Vlade Ruske Federacije na račune Centralne banke Ruske Federacije. Taj dio se dalje investira u inostrane aktive i čini sastavni dio međunarodnih rezervi Ruske Federacije. Finansijska trebovanja Banke Rusije i Vlade RF ka rezidentima izraženim u inostranim valutama se ne smatraju međunarodnim rezervama Rusije.
Na dan 1. februar 2022. godine, Banka Rusije raspolaže sljedećim iznosima u rezervama:[13]
- međunarodne rezerve - 630,627 milijardi dolara, a od toga dalje:
- valutne rezerve su vrijedne 497,557 milijardi dolara, a vrijednost monetarnog zlata iznosi 133,070 milijardi dolara. Od ukupnih valutnih rezervi:
- vrijednost rezervi inostranih valuta iznosi 468,075 milijardi dolara,
- računska vrijednost u jedinici MMF-a iznosi 24,218 milijardi dolara, a
- rezervna pozicija u MMF-u iznosi 5,264 milijarde dolara.
Na početku juna 2020. godine, fond zlata Rusije je iznosio 2299 tona.[14]
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Napomene
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b Meždunarodnыe rezervы Rossiйskoй Federacii., Zvanični veb-sajt Centralne banke Ruske Federacije., jezik ruski.
- ^ Bank Rossii prinяl rešenie povыsitь klюčevuю stavku na 100 b.p., do 8,50% godovыh., Zvanični veb-sajt Centralne banke Ruske Federacije., 17. 12. 2021., jezik ruski.
- ^ Stavki po depozitam postoяnnogo deйstviя., Zvanični veb-sajt Centralne banke Ruske Federacije., jezik ruski.
- ^ Glava 3. Federativnoe ustroйstvo. Konstituciя Rossiйskoй Federacii., Ustav Ruske Federacije., jezik ruski.
- ^ a b Federalьnый zakon Rossiйskoй Federacii ot 10 iюlя 2002 goda № 86-FZ «O Centralьnom banke Rossiйskoй Federacii (Banke Rossii)»., Oficialьnый internet-portal pravovoй informacii., jezik ruski.
- ^ Stranicы istorii Banka Rossii., Zvanični veb-sajt Centralne banke Ruske Federacije., jezik ruski.
- ^ Predostavlenie svedeniй iz EGRЮL/EGRIP v эlektronnom vide., Zvanični veb-sajt Federalne poreske službe Ruske Federacije., jezik ruski.
- ^ Federalьnый zakon ot 10.07.2002 N 86-FZ (red. ot 28.12.2013) «O Centralьnom banke Rossiйskoй Federacii (Banke Rossii)»., veb-sajt "Konsulьtant Plюs"., jezik ruski.
- ^ Dokumentы banka Arhivirano na sajtu Wayback Machine (2. februar 2022)., veb-sajt banke "Trast"., jezik ruski.
- ^ Ob učastii Banka Rossii v kapitale OAO Moskovskaя Birža i ZAO SPVB., Zvanični veb-sajt Centralne banke Ruske Federacije., 2. 4. 2015., jezik ruski.
- ^ O birže Arhivirano na sajtu Wayback Machine (16. septembar 2017)., Zvanični veb-sajt Sanktpeterburške valutne berze., jezik ruski.
- ^ Sozdanie nacionalьnoй perestrahovočnoй kompanii., Zvanični veb-sajt Centralne banke Ruske Federacije., 13. 9. 2018., jezik ruski.
- ^ Ežemesяčnыe značeniя na načalo otčetnoй datы., Centralna banka Ruske Federacije., jezik ruski.
- ^ Bank Rossii v mae uveličil zapasы zolota v sostave meždunarodnыh rezervov na 0,5 tonnы - dannыe MVF., Finmarket., 20. 6. 2020., jezik ruski.