Crvena nedjelja
| Crvena nedjelja | |
|---|---|
 Neki od jermenskih intelektualaca koji su uhapšeni, deportovani i ubijeni 1915. godine: 1. red: Grigor Zohrab, Danijel Varužan, Rupen Zartarjan, Ardašes Harutjunijan, Siamanto 2. red: Ruben Sevak, Tigran Čogurjan, Diran Kelekjan, Tlgadinci, Eruhan | |
| Mesto |  Osmansko carstvo |
| Datum | 24. april 1915. (početak) |
| Meta | 235—270 (24. april) 2.345 (uhapšeni 24. aprila i nekoliko sedmica kasnije; većina vjerovatno ubijena)[1] |
| Vrsta napada | Hapšenja, deportacije i ubistva |
| Počinioci | Ujedinjenje i progres (Mladoturci) |
Deportacija jermenskih intelektualaca (jerm. Հայ մտավորականների տեղահանություն), češće Crvena nedjelja (jerm. Կարմիր կիրակի), bio je događaj prije genocida nad Jermenima u kome su predvodnici jermenske zajednice u Istanbulu, a kasnije i u drugom mjestima u Osmanskom carstvu, bili hapšeni i deportovani u dva prihvatna centra u blizini Ankare. Naređenja za izvršenje ovog djela dao je ministar unutrašnjih poslova Talal-paša 24. aprila 1915. godine. Te noći, u prvom talasu uhapšeno od 235 do 270 jermenskih intelektualaca u Istanbulu. Na kraju, ukupan broj uhapšenih i deportovanih bio je 2.345. Usvajanjem Tehdžirskog zakona 29. maja 1915, omogućeno je preseljavanje Jermena u Osmanskom carstvu; većina njih je na kraju ubijeno. Nekolicina je, kao što su Vrtanes Papazjan i Komitas, spašeno putem raznih intervencija.
Ovaj događaj istoričari opisuju kao obezglavljivanje zajednice,[2][3] koji je bio potreban jermenskom stanovništvu da se uništi vođstvo i uskrati mogućnost za pružanjem otpora.[4] U znak sjećanja na žrtve genocida, 24. april se obilježava kao Dan sjećanja na žrtve genocida nad Jermenima. Prvi put je obilježen 1919. godine, na četvorogodišnjicu događaja u Istanbulu, datum se obično smatra početkom genocida nad Jermenima.
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Dadrian, Vahakn N. (2003). The history of the Armenian genocide: ethnic conflict from the Balkans to Anatolia to the Caucasus (6th rev. izd.). New York: Berghahn Books. str. 221. ISBN 1-57181-666-6.
- ^ Blinka, David S. (2008). Re-creating Armenia: America and the memory of the Armenian genocide. Madison: University of Wisconsin Press. str. 31. „In what scholars commonly refer to as the decapitation strike on April 24, 1915…”
- ^ Bloxham, Donald (2005). The Great Game of Genocide: Imperialism, Nationalism, and the Destruction of the Ottoman Armenians. Oxford University Press. str. 70. „…the decapitation of the Armenian nation with the series of mass arrests that began on 24 April…”
- ^ Sahakian, T. A. (2002). „Արևմտահայ մտավորականության սպանդի արտացոլումը հայ մամուլում 1915-1916 թթ. [The interpretation of the fact of extermination of the Armenian intelligentsia in the Armenian press in 1915-1916]”. Lraber Hasarakakan Gitutyunneri (na jeziku: jermenski) (1): 89. Arhivirano iz originala 20. 04. 2019. g. Pristupljeno 03. 06. 2016. „Դրանով թուրքական կառավարությունը ձգտում էր արևմտահայությանը գլխատել, նրան զրկել ղեկավար ուժից, բողոքի հնարավորությունից:”
