1914
Appearance
Milenijum: | 2. milenijum |
---|---|
Vekovi: | |
Decenije: | |
Godine: | |
1914 na Vikimedijinoj ostavi. |
1914. je bila prosta godina.
Događaji
[uredi | uredi izvor]
Januar
[uredi | uredi izvor]Ovaj odeljak bi trebalo proširiti. Možete pomoći dodavanjem sadržaja. |
Februar
[uredi | uredi izvor]- 2. februar — Čarli Čaplinov filmski debi u filmu Making a Living
Mart
[uredi | uredi izvor]- 6. mart — U Novom Sadu osnovan Fudbalski klub Vojvodina
- 7. mart — Princ Vilhelm od Vida je stigao u Albaniju i započeo svoju vladavinu.
April
[uredi | uredi izvor]Ovaj odeljak bi trebalo proširiti. Možete pomoći dodavanjem sadržaja. |
Jun
[uredi | uredi izvor]- 28. jun — Pripadnik organizacije Mlada Bosna Gavrilo Princip u Sarajevu je ubio austrougarskog nadvojvodu, prestolonaslednika Franca Ferdinanda, i njegovu ženu Sofiju.
- 29. jun — neuspešni atentat na Raspućina
Jul
[uredi | uredi izvor]- 4. jul — sahrana nadvojvode Franca Ferdinanda
- 23. jul — Austrougarska je uputila ultimatum Srbiji da sprovede istragu povodom atentata na prestolonaslednika Franca Ferdinanda 28. juna u Sarajevu.
- 28. jul — Austrougarska objavila rat Srbiji, pošto je Srbija odbila Julski ultimatum posle atentata na prestolonaslednika Franca Ferdinanda u Sarajevu.
Avgust
[uredi | uredi izvor]- 1. avgust — Nemačka objavljuje rat carskoj Rusiji, Francuska naređuje mobilizaciju, zatvara se njujorška berza
- 2. avgust — u skladu sa Šlifenovim planom, Nemačka okupira Luksemburg
- 2. avgust — Osmansko-nemački sporazum
- 3. avgust — Nemačka objavljuje rat Francuskoj, Belgija odbija nemački ultimatum
- 4. avgust — Nemačke trupe izvršile invaziju na Belgiju; Ujedinjeno Kraljevstvo objavilo rat Nemačkoj, čime su praktično celokupna Britanska imperija i Nemačko carstvo stupile u rat; Gandi doputovao u London; SAD proglašavaju neutralnost
- 5. avgust — Kraljevina Crna Gora objavljuje rat Austrougarskoj; bombardovanjem iz cepelina, počela opsada Liježa
- 6. avgust — Austrougarska objavila rat Rusiji
- 15. avgust — počela Cerska bitka; prolazak prvog broda kroz Panamski kanal
- 20. avgust — nemačka vojska okupirala Brisel
- 23. avgust — Japan je objavio rat Nemačkoj u Prvom svetskom ratu.
- 24. avgust — Završena je Cerska bitka u kojoj je srpska vojska pod komandom Stepe Stepanovića potukla austrougarsku i odnela prvu savezničku pobedu u Prvom svetskom ratu.
- 28. avgust — pomorska bitka u Helgolandskom zalivu, između britanske i nemačke mornarice
- 30. avgust — Nemci su u bici kod Tanenberga u Prvom svetskom ratu naneli težak poraz Rusiji.
Septembar
[uredi | uredi izvor]- 1. septembar — Sankt Peterburg promenio naziv u Petrograd
- 3. septembar — Papa Benedikt XV postao 258. papa; princ Vilhelm od Vida napustio Albaniju posle svega 6 meseci vladavine
- 5. septembar — počela prva bitka na Marni između engleskih i francuskih protiv nemačkih trupa
- 13. septembar — počela prva bitka na Eni, nastavak savezničke ofanzive u francuskoj
- 22. septembar — Nemačka podmornica U-9 je potopila tri zastarele krstarice Kraljevske mornarice, usmrtivši oko 1450 osoba.
Oktobar
[uredi | uredi izvor]- 3. oktobar — 25 000 kanadskih vojnika krenulo ka Evropi
- 5. oktobar — Austrougarska žestoko napala Beograd
- 9. oktobar — okončana opsada Antverpena, Belgija potpala pod nemačku okupaciju
Novembar
[uredi | uredi izvor]- 2. novembar — Rusija, Velika Britanija i Francuska su objavile rat Turskoj.
- 5. novembar — Britanija i Francuska objavile rat Turskoj i okupirale Kipar, gde su ostale do 1960. godine.
- 5. novembar — Pod komandom generala Oskara Poćoreka u Prvom svetskom ratu počela je nova austrougarska ofanziva na Srbiju, a srpske snage su prisiljene da se povuku.
- 16. novembar — Otpočela Kolubarska bitka
Decembar
[uredi | uredi izvor]- 2. decembar — austrougarska vojska okupirala Beograd
- 3. decembar — Srpska vojska pobedom okončala Kolubarsku bitku, nanošenjem žestokog poraza Austrougarskoj. Vojvoda Živojin Mišić, koji je komandovao Prvom armijom, unapređen u čin vojvode.
- 7. decembar — Narodna skupština Kraljevine Srbije usvojila je Nišku deklaraciju o ujedinjenju Južnih Slovena u zajedničku državu.
- 8. decembar — Britanska flota je porazila nemačku flotu u bici kod Folklandskih ostrva.
- 12. decembar — nakon nekoliko meseci, ponovo otvorena njujorška berza
- 15. decembar — oslobođen Beograd
- 18. decembar — Egipat postaje britanski protektorat
- 29. decembar — Počela bitka kod Sarikamiša u Prvom svetskom ratu, u kojoj je mnogo slabija ruska vojska nanela težak poraz turskoj armiji.
Rođenja
[uredi | uredi izvor]Februar
[uredi | uredi izvor]- 14. februar — Boris Krajger, slovenački i jugoslovenski političar i narodni heroj († 1967)
Mart
[uredi | uredi izvor]- 17. mart — Žikica Jovanović Španac, učesnik španskog građanskog rata, učesnik NOR-a i narodni heroj. († 1942)
April
[uredi | uredi izvor]- 2. april — Alek Ginis, engleski glumac. († 2000)
Maj
[uredi | uredi izvor]- 3. maj — Ljubiša R. Đenić, srpski hroničar i istoričar († 1977)
- 25. maj — Slobodan Princip Seljo, sinovac Gavrila Principa, učesnik NOR-a i narodni heroj. († 1942)
Jun
[uredi | uredi izvor]- 19. jun — Antonije Blum, mitropolit Ruske pravoslavne crkve i pripadnik francuskog pokreta otpora. († 2003)
- 28. jun — Dušan Petrović Šane, srpski i jugoslovenski političar i narodni heroj († 1977).
Jul
[uredi | uredi izvor]- 7. jul — Milutin Morača, general-pukovnik JNA i narodni heroj (†2003)
- 18. jul — Đino Bartali, italijanski biciklista. (†2000).
- 31. jul — Luj de Fines, francuski glumac poznat po ulozi Žandar iz San Tropea († 1983)
Septembar
[uredi | uredi izvor]- 5. septembar — Nikanor Para, čileanski književnik. († 2018)
- 11. septembar — Patrijarh srpski Pavle, poglavar Srpske pravoslavne crkve († 2009).
Oktobar
[uredi | uredi izvor]- 11. oktobar — Ruben Fajn, doktor psihologije i veliki šahista († 1993)
- 11. oktobar — Mohamed Zahir, avganistanski kralj. († 2007)
- 15. oktobar — Ilona Kovač, srpska stogodišnjakinja, ( najstarija živa osoba u Srbiji) († 2022)
- 27. oktobar — Dilan Tomas, engleski pesnik, poreklom Velšanin. († 1953)
- 28. oktobar — Džonas Solk, američki fizičar. († 1995)
Novembar
[uredi | uredi izvor]- 9. novembar — Hedi Lamar, austrijska glumica. († 2000)
Smrti
[uredi | uredi izvor]April
[uredi | uredi izvor]- 19. april — Čarls Sanders Pers, američki filozof, osnivač pragmatizma
Maj
[uredi | uredi izvor]- 15. maj — Jovan Skerlić, srpski književnik i književni kritičar
- 28. maj — Paul Mauzer, nemački konstruktor vatrenog oružja
Jun
[uredi | uredi izvor]- 21. jun — Berta fon Sutner, austrijska književnica i pacifist, dobitnik Nobelove nagrade za mir 1905. godine.
- 28. jun — Franc Ferdinand, austrougarski prestolonaslednik; Sofija Hotek, nepriznata supruga austrijskog nadvojvode Franca Ferdinanda
Jul
[uredi | uredi izvor]Avgust
[uredi | uredi izvor]- 5. avgust — Stanislav Sondermajer, najmlađi borac koji je poginuo u Cerskoj bici
- 20. avgust — Papa Pije X
Septembar
[uredi | uredi izvor]- 1. septembar — Vladislav F. Ribnikar, srpski novinar, osnovao dnevni list „Politika"
- 24. septembar — Dimitrije T. Leko, srpski arhitekta i urbanista
- 28. septembar — Stevan Stojanović Mokranjac, srpski kompozitor
Novembar
[uredi | uredi izvor]- 20. novembar — Dimitrije Tucović, teoretičar socijalističkog pokreta u Srbiji
Nobelove nagrade
[uredi | uredi izvor]- Fizika — Maks fon Laue
- Hemija — Teodor Vilijam Ričards
- Medicina — Robert Baranj
- Književnost — Nagrada nije dodeljena
- Mir — Nagrada nije dodeljena
- Ekonomija — Nagrada u ovoj oblasti počela je da se dodeljuje 1969. godine
Vidi još
[uredi izvor]Reference
[uredi izvor]