20. decembar

20. decembar (20.12.) je 354. dan godine po gregorijanskom kalendaru (355. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 11 dana.

Događaji

decembar
P	U	S	Č	P	S	N
						1
2	3	4	5	6	7	8
9	10	11	12	13	14	15
16	17	18	19	20	21	22
23	24	25	26	27	28	29
30	31

• 69 — Vojska odana rimskom vojskovođi Vespazijanu je ušla u Rim i zbacila cara Vitelija.
• 1192 — Austrijski vojvoda Leopold V je zarobio engleskog kralja Ričarda Lavljeg Srca prilikom njegovog povratka u Englesku nakon sklapanja mira sa Saladinom.
• 1522 — Sulejman Veličanstveni je u opsadi Rodosa prihvatio predaju preostalih Vitezova sa Rodosa, kojima je dozvolio da se evakuišu.
• 1582 — U Francuskoj prihvaćen Gregorijanski kalendar.
• 1860 — Južna Karolina je postala prva savezna država koja je pokušala da se otcepi od SAD.
• 1912 — U Londonu počela mirovna konferencija Turske i balkanskih zemalja, posle pobede balkanskih saveznika i osvajanja gotovo svih turskih poseda u Evropi. Konferencija završena potpisivanjem Londonskog mirovnog ugovora 30. maja 1913, kojim se Turska odrekla evropskih provincija do linije Enos-Midija, ali su sukobi balkanskih saveznika oko razgraničenja vodili u novi rat.
• 1915 — Poslednje australijske trupe su evakuisane sa Galipolja.
• 1917 — Osnovana je Čeka, prva sovjetska tajna policija.
• 1924 — Adolf Hitler je pušten iz zatvora Landsberg.
• 1945 — Karl Rener izabran za prvog predsednika austrijske Druge republike.
• 1951 — U Ajdahu je počela s radom prva eksperimentalna nuklearna elektrana koja je proizvodila električnu energiju.
• 1960 — Osnovan Front nacionalnog oslobođenja Južnog Vijetnama, komunističko političko krilo antiameričkih gerilskih snaga Vijetkong.
• 1970 — Pod pritiskom radničkih nemira i štrajkova u Poljskoj, ostavku podneo šef vladajuće Poljske ujedinjene radničke partije Vladislav Gomulka. Nasledio ga Edvard Gjerek.
• 1971 — Predsednik Pakistana Aga Mohamed Jaja Kan podneo ostavku posle poraza pakistanskih trupa u ratu sa Indijom u Istočnom Pakistanu i predao vlast Zulfikaru Ali Butuu.
• 1986 — U najvećim demonstracijama od početka Kulturne revolucije u Kini, preko 30.000 studenata protestovalo u Šangaju tražeći demokratske slobode.
• 1987 — U sudaru filipinskog feribota Donja Paz i jednog tankera, najtežoj mirnodopskoj nesreći na moru, preživelo je 24 od 4.397 putnika i članova posade feribota.
• 1989 — SAD počele invaziju na Panamu s 12.000 vojnika, kojima se pridružilo još toliko američkih vojnika stacioniranih u Panami, radi zbacivanja bivšeg američkog štićenika, premijera Manuela Antonija Norijege.
• 1990 — Šef sovjetske diplomatije Eduard Ševarnadze, ključna ličnost sovjetskih reformi koje su dovele do okončanja Hladnog rata, podneo ostavku upozorivši Parlament na opasnost uspostavljanja diktatorskog poretka u zemlji.
• 1991 — Predsednik reformske vlade SFRJ Ante Marković podneo ostavku zbog opstrukcije reformskog programa Savezne vlade koju su sprovodili republički politički lideri. Marković nije hteo da prihvati savezni budžet koji je nazvao ratnim budžetom. Posle njegove ostavke reforme zaustavljene, a Jugoslavija se ubrzo raspala.
• 1992 — U Jugoslaviji održani prevremeni savezni, republički i lokalni izbori. Na izborima za predsednika Srbije Slobodan Milošević u prvom krugu pobedio Milana Panića. Predstavnici opozicije ukazali na brojne nepravilnosti i manipulacije tokom izbora.
• 1995 — Američki avion "boing 757" sa 164 putnika i člana posade, koji je leteo od Majamija ka kolumbijskom gradu Kali, srušio se u planinama jugozapadne Kolumbije. Nesreću preživelo četvoro ljudi i jedan pas.
• 1996 — U Beograd doputovala komisija OEBS na čelu s bivšim premijerom Španije Felipeom Gonzalezom kako bi ispitala regularnost lokalnih izbora u Srbiji pošto je, pod pritiskom inostrane javnosti i svakodnevnih protesta širom Srbije, predsednik Slobodan Milošević bio prisiljen da prihvati arbitražu OEBS.
• 1998 — Amerikanka nigerijskog porekla Nkem Čukvu rodila osmorke, što je bio prvi takav poznat slučaj. Najmanja beba umrla sedam dana kasnije.
• 1999 — Portugalija je vratila Makao Kini.
• 1999 — Na osnovu optužnice Međunarodnog suda za ratne zločine, SFOR uhapsio general-potpukovnika Vojske Republike Srpske Stanislava Galića, komandanta Sarajevsko-romanijskog korpusa od oktobra 1992. do maja 1994. Galića 5. decembra 2003. Haški tribunal osudio na 20 godina zatvora zbog zločina protiv čovečnosti nad civilima u Sarajevu od 1992. do 1994.
• 2001 — Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija usvojio rezoluciju o slanju Međunarodnih bezbednosnih snaga za pomoć Avganistanu pod komandom Velike Britanije, kao podršku privremenoj antitalibanskoj vladi.
• 2002 — U Nemačkoj, na osnovu poternice Interpola, uhapšena vlasnica propale piramidalne „Dafiment banke“ Dafina Milanović i izručena Beogradu, gde je optužena za proneveru oko 19 miliona maraka.

Rođenja

• 1861 — Ivana Kobilca, slovenačka slikarka. (prem. 1926)
• 1890 — Jaroslav Hejrovski, češki hemičar i pronalazač, dobitnik Nobelove nagrade za hemiju (1959). (prem. 1967)
• 1894 — Mara Đorđević-Malagurski, bunjevačko-srpska književnica i etnograf. (prem. 1971)
• 1898 — Ajrin Dan, američka glumica i pevačica. (prem. 1990)
• 1933 — Rik van Loj, belgijski biciklista. (prem. 2024)
• 1948 — Alan Parsons, engleski inženjer zvuka, muzičar i muzički producent.
• 1950 — Arturo Markez, meksički kompozitor.
• 1954 — Zoran Lj. Petrović, srpski inženjer elektrotehnike i fizičar, redovni član Srpske akademije nauka i umetnosti.
• 1955 — Dara Džokić, srpska glumica.
• 1956 — Damir Desnica, hrvatski fudbaler.
• 1957 — Ana Visi, grčko-kiparska muzičarka i glumica.
• 1960 — Kim Ki Duk, južnokorejski reditelj, producent i scenarista. (prem. 2020)
• 1964 — Mlađan Dinkić, srpski ekonomista i političar.
• 1980 — Martin Demikelis, argentinski fudbaler.
• 1980 — Ešli Kol, engleski fudbaler.
• 1981 — Žilijen Beneto, francuski teniser.
• 1983 — Lamin Dijara, senegalski fudbaler.
• 1983 — Biljana Mišić, srpska glumica.
• 1983 — Džona Hil, američki glumac, reditelj, producent, scenarista i komičar.
• 1985 — Anja Stanić, srpska glumica.
• 1990 — DžoDžo, američka muzičarka i glumica.
• 1991 — Žoržinjo, brazilsko-italijanski fudbaler.
• 1992 — Loi Dioni, francuski fudbaler.
• 1994 — Dimitrios Agravanis, grčki košarkaš.
• 1997 — Dearon Foks, američki košarkaš.
• 1998 — Kilijan Mbape, francuski fudbaler.

Smrti

• 1917 — Lisjen Peti Breton, francuski biciklista. (rođ. 1882)
• 1937 — Erih Ludendorf, nemački general, političar i vojni teoretičar. (rođ. 1865)
• 1968 — Džon Stajnbek, američki pisac, dobitnik Nobelove nagrade za književnost (1962). (rođ. 1902)
• 1974 — Risto Stijović, jugoslovenski i srpski vajar. (rođ. 1894)
• 1982 — Artur Rubenštajn, poljsko-američki pijanista. (rođ. 1887)
• 1996 — Karl Sejgan, američki astronom, kosmolog, astrofizičar, astrobiolog, pisac i popularizator nauke. (rođ. 1934)
• 1997 — Bosiljka Boci, srpska glumica. (rođ. 1932)
• 1998 — Alan Hodžkin, engleski fiziolog i biofizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziologiju ili medicinu (1963). (rođ. 1914)
• 2000 — Vera Dedović, srpska glumica. (rođ. 1969)
• 2001 — Leopold Sedar Sengor, senegalski pesnik i političar, 1. predsednik Senegala. (rođ. 1906)
• 2009 — Britani Marfi, američka glumica i pevačica. (rođ. 1977)
• 2018 — Mihajlo Mitrović, srpski arhitekta. (rođ. 1922)
• 2021 — Goran Sobin, hrvatski košarkaš. (prem. 1963)

Praznici i dani sećanja

• Srpska pravoslavna crkva danas proslavlja
  • Sveti Amvrosije
  • Prepodobni Grigorije Gornjački
• Dan Matematičkog fakulteta Univerziteta u Beogradu

Vidi još

• Spisak datuma
• Spisak godina
• Spisak decenija
• Spisak vekova
• Spisak milenijuma