23. oktobar
Appearance
23. oktobar (23.10.) je 296. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (297. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 69 dana.
Događaji
[uredi | uredi izvor]oktobar | ||||||
P | U | S | Č | P | S | N |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 31 | ||||
- 42. p. n. e. — Vojska Marka Antonija i Oktavijana je nanela Brutu odlučujuću poraz u bici kod Filipa.
- 425 — Valentinijan III proglašen u Rimu za cara Zapadnog rimskog carstva sa samo 6 godina.
- 1702 — Bitka u zalivu Vigo gde je anglo-francuska flota potukla špansku i francusku flotu i uništila špansku Flotu Indija.
- 1739 — Velika Britanija je objavila rat Španiji, uzevši kao povod odsecanje uva Roberta Dženkinsa.
- 1862 — Državni udar u Kraljevini Grčkoj kojim je svrgnut kralj Oton I, prvi vladar novovekovne Grčke.
- 1912 — Počela bitka kod Kumanova u Prvom balkanskom ratu u kojoj je srpska vojska nanela težak poraz turskim trupama i prisilila ih da se povuku ka Bitolju.
- 1917 —
- Američke snage stupile u prve borbene akcije u Prvom svetskom ratu, kod Linevila u Francuskoj.
- Na sednici Centralnog komiteta ruske Socijalističke radničke partije doneta odluka o podizanju oružanog ustanka. U pripremama i izvođenju Oktobarske revolucije od tada neposredno učestvuje Vladimir Lenjin.
- 1942 — Britanska Osma armija generala Bernarda Montgomerija počela ofanzivu protiv nemačkih snaga pod komandom Ervina Romela u egipatskoj pustinji kod mesta El Alamejn.
- 1944 —
- Partizanske jedinice iz Srema i Bačke oslobodile Novi Sad u Drugom svetskom ratu.
- Sovjetska Crvena armija tokom Drugog svetskog rata ušla u Mađarsku.
- U filipinskom zalivu Lejte počela je bitka u zalivu Lejte.
- 1954 — Posle serije sastanaka u Parizu, SSSR, SAD, Ujedinjeno Kraljevstvo i Francuska sporazumele se da okončaju okupaciju Nemačke.
- 1956 — Uličnim demonstracijama studenata i radnika u Mađarskoj počela je Mađarska revolucija 1956.
- 1958 — Ruski pisac Boris Pasternak dobio Nobelovu nagradu za književnost za roman Doktor Živago koji je postao bestseler na Zapadu, dok u SSSRu tada još nije bio objavljen.
- 1961 — Bivšem generalnom sekretaru Ujedinjenih nacija, Šveđaninu Hjalmaru Agne Dagu Hamaršeldu, koji je pod nerazjašnjenim okolnostima poginuo u avionu u vreme kongoanske krize, posthumno dodeljena Nobelova nagrada za mir.
- 1973 — Severnovijetnamski mirovni pregovarač Le Duk To odbio Nobelovu nagradu za mir uz obrazloženje da u njegovoj zemlji još nema mira.
- 1983 —
- U napadu kamionima napunjenim eksplozivom na štab američkih marinaca u Bejrutu i obližnju zgradu u kojoj su bili francuski vojnici poginuo 241 američki vojnik i 58 francuskih.
- Na akušerskoj klinici u Zagrebu rođena prva jugoslovenska „beba iz epruvete“.
- 1990 — Ukrajinski premijer Vitalij Masol prinuđen da podnese ostavku posle masovnih studentskih protesta. To je bio prvi funkcioner Sovjetskog Saveza koji je otišao sa vlasti pod pritiskom javnosti.
- 1991 — Predstavnici 19 zemalja potpisali, na međunarodnoj konferenciji u Parizu u organizaciji UN, mirovni sporazum za okončanje 13-godišnjeg građanskog rata u Kambodži.
- 1994 — U eksploziji bombe na predizbornom mitingu u glavnom gradu Šri Lanke Kolombu poginulo najmanje 50 osoba, među kojima i kandidat opozicije za predsednika Gaminija Disanajakea.
- 1996 — Završava se šahovski turnir u Tilburgu, Holandija. Pobeđuje Boris Geljfand.
- 1998 — Počinje šahovski turnir u Tilburgu, Holandija.
- 2001 — IRA objavila da počinje razoružavanje, a dva dana kasnije Velika Britanija ukinula četiri bezbednosna punkta.
- 2002 — Okružno javno tužilaštvo u Beogradu podiglo optužnicu protiv više lica osumnjičenih za otmicu i ubistvo 16 muslimana iz Sjeverina u oktobru 1992.
Rođenja
[uredi | uredi izvor]- 1705 — Maksimilijan Braun, austrijski feldmaršal. (prem. 1757)
- 1715 — Petar II Aleksejevič, ruski imperator. (prem. 1730)
- 1766 — Emanuel Gruši, francuski maršal. (prem. 1847)
- 1789 — Dimitrije Davidović, srpski novinar i publicista. (prem. 1838)
- 1801 — Albert Lorcing, nemački kompozitor, pevač i dirigent. (prem. 1851).
- 1817 — Pjer Larus, francuski leksikograf i enciklopedista. (prem. 1875)
- 1835 — Adlej J. Stivenson, američki političar. (prem. 1914)
- 1875 — Gilbert Njuton Luis, američki fizikohemičar. (prem. 1946)
- 1905 — Feliks Bloh, švajcarsko-američki fizičar. (prem. 1983)
- 1908 — František Douda, čehoslovački atletičar. (prem. 1990)
- 1908 — Ilja Mihajlovič Frank, sovjetski fizičar. (prem. 1990)
- 1919 — Manolis Andronikos, frčki arheolog i profesor. (prem. 1992)
- 1926 — Dušan Šiđanski, srpski ekonomista i akademik, inostrani član sastava Srpske akademije nauke i umetnosti.[1]
- 1927 — Deže Đarmati, mađarski vaterpolista. (prem. 2013)
- 1927 — Lešek Kolakovski, poljski filozof i istoričar. (prem. 2009)
- 1938 — Bratislav Đorđević, srpski košarkaš i košarkaški trener.
- 1940 — Pele, brazilski fudbaler. (prem. 2022)
- 1941 — Igor Smirnov, moldavski političar.
- 1942 — Majkl Krajton, američki književnik, scenarista, reditelj i producent. (prem. 2008)
- 1942 — Miroslav Pavlović, srpski fudbaler. (prem. 2004)
- 1946 — Mikloš Nemet, mađarski sportista.
- 1947 — Kazimjež Dejna, poljski fudbaler. (prem. 1989)
- 1945 — Aleksandar Mandić, reditelj i scenarista.
- 1951 — Fatmir Sejdiju, političar samoproglašene Republike Kosovo.
- 1954 — Ang Li, tajvanski reditelj i scenarista.
- 1957 — Pol Kagame, ruandanski političar.
- 1958 — Frank Šafer, istočnonemački atletičar.
- 1959 — Gordana Bjelica, srpska glumica.
- 1959 — „Vird Al” Jankovik, američki muzičar.
- 1959 — Sem Rejmi, američki reditelj, producent, scenarista i glumac.
- 1961 — Andoni Zubizareta, španski fudbalski golman.
- 1962 — Đorđe Vukadinović, srpski filozof, politički analitičar, novinar i političar.
- 1969 — Doli Baster, nemačka pornografska glumica, režiserka, producentkinja, pevačica i spisateljica češkog porekla.
- 1970 — Grant Imahara, američki elektroničar i glumac.
- 1971 — Dejan Obradović, srpski istoričar. (prem. 2010)
- 1972 — Kejt del Kastiljo, meksička glumica.
- 1976 — Rajan Rejnolds, kanadsko-američki glumac, producent i scenarista.
- 1979 — Lin Grir, američki košarkaš.
- 1979 — Alen Muratović, crnogorski rukometaš.
- 1979 — Prabas, indijski glumac.
- 1982 — Aleksandar Luković, srpski fudbaler.
- 1984 — Izabel Gular, brazilski model.
- 1984 — Anđelka Prpić, srpska glumica i TV voditeljka.
- 1986 — Brijana Evigan, američka glumica, plesačica, muzičarka i koreografkinja.
- 1986 — Emilija Klark, engleska glumica.
- 1986 — Jovanka Radičević, crnogorska rukometašica.
- 1987 — Milan Borjan, srpsko-kanadski fudbalski golman.
- 1989 — Ajsis Tejlor, američka pornografska glumica.
- 1990 — Paradis Oskar, finski muzičar.
- 1992 — Alvaro Morata, španski fudbaler.
- 1992 — Tomane, portugalski fudbaler.
- 1993 — Edgar Barsenas, panamski fudbaler.
Smrti
[uredi | uredi izvor]- 42. p. n. e. — Marko Junije Brut, jedan od vođa zavere u kojoj je 44. ubijen Julije Cezar. (rođ. 85. p. n. e.)
- 877 — Ignjatije I Carigradski, carigradski patrijarh. (rođ. 797)
- 1157 — Sven III Danski, danski kralj. (rođ. 1125)
- 1456 — Jovan Kapistran, franjevački monah, teolog, inkvizitor i propovednik. (rođ. 1386)
- 1590 — Bernardino de Saagun, franciskanski fratar, španski misionar i etnolog. (rođ. 1499)
- 1872 — Teofil Gotje, francuski pisac. (rođ. 1811)
- 1893 — Aleksandar I Batenberg, bugarski knez. (rođ. 1857)
- 1921 — Džon Bojd Danlop, škotski veterinar i pronalazač. (rođ. 1840)
- 1944 — Čarls Glover Barkla, engleski fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku. (rođ. 1877)
- 1944. — Ivan Milutinović, crnogorski i jugoslovenski komunist i revolucionar. Član CK KPJ, Vrhovnog štaba NOV i POJ i NKOJ-a, general-lajtant NOVJ i narodni heroj. (rođ. 1901)
- 1957 — Kristijan Dior, francuski modni kreator. (rođ. 1905)
- 1984 — Oskar Verner, austrijski glumac. (rođ. 1922)
- 2011 — Marko Simončeli, italijanski motociklista. (rođ. 1987)
- 2016 — Pit Berns, engleski pevač, tekstopisac i medijska ličnost. (rođ. 1959)
Praznici i dani sećanja
[uredi | uredi izvor]- Srpska pravoslavna crkva danas proslavlja
Literatura
[uredi | uredi izvor]Vidi još
[uredi izvor]Reference
[uredi izvor]- ^ „DUŠAN ŠIĐANSKI”. sanu.ac.rs. Pristupljeno 29. 1. 2024.