4. decembar

4. decembar (4.12.) je 338. dan godine po gregorijanskom kalendaru (339. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 27 dana.

Događaji

decembar
P	U	S	Č	P	S	N
						1
2	3	4	5	6	7	8
9	10	11	12	13	14	15
16	17	18	19	20	21	22
23	24	25	26	27	28	29
30	31

• 1110 — Krstaši su osvojili Sidon.
• 1154 — Nikolas Brekspir, prvi i jedini Englez koji je biran za papu, ustoličen za poglavara rimokatoličke crkve kao Hadrijan IV.
• 1639 — Engleski astronom Džeremaja Horoks obavio prvo posmatranje prolaska Venere.
• 1563 — Održano je poslednje zasedanje Tridentskog koncila.
• 1791 — Izašao prvi broj britanskog „Obzervera“, najstarijeg nedeljnog lista u svetu.
• 1829 — Britanci u Indiji zabranili običaj spaljivanja udovica prilikom spaljivanja njihovih muževa na posmrtnoj ceremoniji.
• 1841 — Predstavom „Smrt Stefana Dečanskog“ Jovana Sterije Popovića u bivšem skladištu carinarnice na Savi u Beogradu otvoreno "Pozorište na Đumruku“. Štampan prvi pozorišni plakat i naplaćivane ulaznice. Organizatori pozorišta bili glumac i reditelj Atanasije Nikolić i dramski pisac Jovan Sterija Popović.
• 1936 - Osvećen Dom studentkinja u Beogradu.
• 1943 — Predsednik SAD Teodor Ruzvelt, britanski premijer Vinston Čerčil i turski predsednik Mustafa Ismet Ineni u Kairu razmatrali zajedničke akcije u okviru antihitlerovske koalicije. Turska, međutim, odbila da objavi rat Nemačkoj.
• 1944 — Dinarska četnička divizija pod komandom Momčila Đujića rano ujutru uspešno izvršila proboj iz partizanskog obruča, porazivši na prepad mnogobrojnije i bolje naoružane partizane kod sela Pađene i nastavila proboj prema zapadnim saveznicima u Italiji. Do cilja je stiglo preko 10,000 boraca i civila čime je dinarska divizija ostala jedina neporažena formacija Jugoslovenske vojske u otadžbini.
• 1974 — U blizini glavnog grada Šri Lanke Kolomba srušio se holandski avion „DC-8“. Poginuli svi putnici i članovi posade, njih 191.
• 1977 — Otmičari preuzeli let 653 malezijske aviokompanije i avion se srušio u Tanjong Kupang-u, Johor, usmrtivši 100.
  • Diktator Žan-Bedel Bokasa krunisao se za cara Centralnoafričkog carstva. Troškovi ceremonije krunisanja iznosili koliko i četvrtina nacionalnog proizvoda zemlje.
• 1980 — U avionskoj nesreći blizu Lisabona, za koju se sumnja da je posledica sabotaže, poginuo premijer Portugalije Fransisko Sa Karneiro.
• 1991 — Otmičari oslobodili poslednjeg Amerikanca, novinara Terija Andersona, koji je kao talac u Libanu proveo 2.454 dana. Pripadnici islamskog džihada kidnapovali Andersona 16. marta 1985.
• 1995 —
  • Ministri inostranih poslova Evropske unije na sastanku u Briselu suspendovali sankcije Jugoslaviji, uvedene 1992. zbog umešanosti Vlade Jugoslovije u rat u Bosni i Hercegovini.
  • Prvi vojnici NATO, prethodnica trupa za primenu Dejtonskog mirovnog sporazuma, sleteli u dva aviona na sarajevski aerodrom.
• 1998 — Poslednji borci Crvenih Kmera“ predali se armiji Kambodže, čime je posle dve decenije okončana borba tog maoističkog pokreta protiv Vladinih snaga.
• 2001 — Izraelska vojska ušla u nekoliko palestinskih gradova na Zapadnoj obali i zauzela međunarodni aerodrom u Gazi.

Rođenja

• 1795 — Tomas Karlajl, škotski esejista, satiričar, istoričar, prevodilac, filozof i matematičar. (prem. 1881)
• 1861 — Nikola Kašiković, srpski publicista, urednik i vlasnik srpskog književnog lista Bosanska vila, i sakupljač srpskih narodnih umotvorina. (prem. 1927)
• 1892 — Fransisko Franko, španski general i političar. (prem. 1975)
• 1893 — August Cesarec, hrvatski književnik, novinar i politički radnik. (prem. 1941)
• 1895 — Feng Jou-lan, kineski filozof i istoričar filozofije. (prem. 1990)
• 1908 — Alfred Herši, američki bakteriolog i genetičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziologiju ili medicinu (1969). (prem. 1997)
• 1914 — Rudolf Hauzner, austrijski slikar, grafičar i vajar. (prem. 1995)
• 1921 — Dijana Derbin, kanadska glumica i pevačica. (prem. 2013)
• 1922 — Žerar Filip, francuski glumac. (prem. 1959)
• 1934 — Stojanka Aleksić, mikrobiolog, naučni istraživač, univerzitetski profesor.
• 1944 — Miroslav Vardić, srpski fudbaler. (prem. 2018)
• 1949 — Džef Bridžiz, američki glumac, producent i muzičar.
• 1953 — Žan Mari Pfaf, belgijski fudbalski golman.
• 1954 — Toni Tod, američki glumac. (prem. 2024)
• 1961 — Kori Udovički, srpska ekonomistkinja i političarka.
• 1963 — Sergej Bupka, ukrajinski atletičar.
• 1964 — Uroš Đurić, srpski slikar i glumac.
• 1964 — Sertab Erener, turska muzičarka.
• 1964 — Marisa Tomej, američka glumica.
• 1969 — Džej-Zi, američki hip hop muzičar, muzički producent i preduzetnik.
• 1973 — Tajra Benks, američka glumica, producentkinja, spisateljica, pevačica i model.
• 1973 — Feri Korsten, holandski di-džej i muzički producent.
• 1974 — Anke Huber, nemačka teniserka.
• 1975 — Igor Hinić, hrvatski vaterpolista.
• 1976 — Boško Ćirković, srpski hip hop muzičar.
• 1981 — Matija Kvasina, hrvatski biciklista.
• 1982 — Nevena Adžemović, srpski model, pevačica i političarka.
• 1982 — Nik Vujičić, australijski evangelista i podsticajni predavač srpskog porekla.
• 1987 — Miloš Mitić, srpski atletičar i paraolimpijac. (prem. 2018)
• 1989 — Duško Bunić, srpski košarkaš.
• 1991 — Duje Dukan, hrvatsko-američki košarkaš.
• 1991 — Zoi Kuš, američka pornografska glumica.
• 1994 — Gabrijel Lundberg, danski košarkaš.
• 1996 — Diogo Žota, portugalski fudbaler.
• 1998 — Stefan Đorđević, srpski košarkaš.

Smrti

• 1371 — Uroš Nemanjić, sin cara Dušana
• 1642 — Arman Žan di Plesi de Rišelje, francuski državnik, kardinal
• 1679 — Tomas Hobs, engleski filozof
• 1798 — Luiđi Galvani, italijanski fizičar i anatom
• 1849 — Jovan Pačić, srpski slikar i književnik
• 1914 — Milivoje Stojanović, srpski oficir i komandant
• 1926 — Ivana Kobilca, slovenačka slikarka
• 1945 — Tomas Hant Morgan, američki biolog i genetičar
• 1954 — Ivo Parać, hrvatski kompozitor
• 1975 — Hana Arent, nemački filozof
• 1976 — Edvard Bendžamin Britn, engleski kompozitor 20. veka.
• 1992 — Zoran Borovina, pukovnik Vojske Republike Srpske.
• 1993 — Frenk Zapa, američki muzičar
• 2000 — Bendžamin Harison Holkomb, do tada najstariji čovek na svetu (111 god.)

Praznici i dani sećanja

• Srpska pravoslavna crkva slavi:
  • Vavedenje presvete Bogorodice

Vidi još

• Spisak datuma
• Spisak godina
• Spisak decenija
• Spisak vekova
• Spisak milenijuma