Jakob Negruci
Jakob Negruci | |
---|---|
Lični podaci | |
Puno ime | Jakob Negruci |
Datum rođenja | 31. decembar 1842. |
Mesto rođenja | Jaši, Kneževina Moldavija |
Datum smrti | 6. januar 1932.89 god.) ( |
Mesto smrti | Bukurešt, Kraljevina Rumunija |
Nacionalnost | Rumun |
Obrazovanje | Humboltov univerzitet u Berlinu |
Zanimanje | pesnik, pisac, novinar, univerzitetski profesor, književni kritičar, politički prevodilac |
Porodica | |
Roditelji | Konstantin Negruci Marija Negruci (rođena Gane) |
Književni rad | |
Period | romantizam |
Jezik stvaranja | rumunski[1] |
Žanr | epika |
Jakob Negruci (Jaši, Kneževina Moldavija, 31. decembar 1842[1][2][3] — Bukurešt, Rumunija, 6. januar 1932)[4] bio je moldavski, kasnije rumunski pesnik, prozni pisac, novinar, univerzitetski profesor, književni kritičar i politički prevodilac. Bio je jedan od osnivača društva Junimea, čiji je sekretar postao 1868. godine; član, generalni sekretar, a potom i predsednik Rumunske akademije (1893—1894, 1910—1913. i u periodu 1923—1926. godine); kao i profesor na Univerzitetu u Jašiju od 1864. do 1884. godine i na Univerzitetu u Bukureštu od 1885. godine pa do penzionisanja 1897. godine.
Biografija
[uredi | uredi izvor]Jakob Negruci je rođen 31. decembra 1842. godine u Jašiju, kao sin Konstantina Negrucija i njegove supruge Marija (rođene Gane). Jakob je u periodu 1853—1863. godine živeo u Berlinu, tako da je tada pohađao srednju školu, a potom i Univerzitet u Berlinu, na kom je doktorirao 1863. godine. Bio je profesor na Univerzitetu u Jašiju od 1864. do 1884. godine, kao i na Univerzitetu u Bukureštu od 1885. godine pa do penzionisanja 1897. godine. Bio je izabran za poslanika u skupštini 1870. godine, a kasnije se pridružio Rumunskom senatu.[5] Bio je izabran i za titularnog člana Rumunske akademije 1881. godine,[6] kasnije je bio njen generalni sekretar,[5] a u tri mandata je bio i predsednik Akademije: 1893—1894, 1910—1913. i u periodu 1923—1926. godine.[7][8] Negruci je bio jedan od osnivača društva Junimea, a sekretar istog postao je 1868. godine. Imao je veoma značajnu ulogu urednika junimističkog časopisa Convorbiri Literare, osiguravajući redovno izlaženje magazina i ulažući značajne žrtve, uključujući i materijalne. Negruci se preselio u Bukurešt 1885. godine, ali je još deset godina nastavio da obavlja posao urednika. Pisao je recenzije i dopise za magazin Convorbiri Literare; objavio izbor iz Sećanja iz detinjstva (koji su se pojavili u formi knjige 1874. godine), kao i roman Mihaj Vereanu (koji je izašao u celosti 1873. godine); a započeo je i kolumnu zvanu Korespodencija (Corespondență), verovatno prvu sekciju pismo uredniku u celoj zemlji.[5]
Negruci je debitovao 1866. godine, sa dramom u jednom činu koja se pojavila u Foaia Soțietății pentru Literatura și Cultura Română în Bucovina ', dok je prvu knjigu, pod nazivom Poezija (Poezii), objavio 1872. godine. Iako je na njenom pisanju započeo još 1889. godine, knjigu Amintirile din "Junimea" je objavio tek 1921. godine. Negruci je preveo nekoliko dela Fridriha Šilera (Razbojnici, Fjesko i Spletka i ljubav pojavili su se u obliku knjige 1871. godine; Orleanska deva je izašla u magazinu Convorbiri Literare 1883. godine; Don Karlos i Meri Stjuart u poslednjem od njegovih šestotomnih sabranih dela koja su izlazila između 1893. i 1897. godine). Drugi prevodi uključuju romantičarsku poeziju, kako francusku (Viktor Igo), tako i nemačku (Šiler i Hajnrih Hajne), koji su objavljeni u delu Poezija (Poezii).[5] Njegova žena bila je Marija Rozeti.[9]
Bibliografija
[uredi | uredi izvor]Pozorišna dela
[uredi | uredi izvor]- Hatmanul Baltag (delo nastalo u saradnji sa Jonom Lukom Karagialeom)
- Nu te juca cu dracul
- Împăcarea
- Amor și viclenie
- O alegere la senat
- O poveste
- Beizadea Epaminonda
Romani
- Mihaiu Vereanu (1873)
Književnost za decu
- Prolog
- Părintele Gavril
- Eroul fără voie
- Vespasian și Papinian
- Stărostii
- Poeticale
- Lei paralei
- Christachi Văivărescu
- Ștefan și Mihai
- Cucoana Nastasiica
- Electorale
- Tribulațiile unui redactor
- Don Juan de la Arhivă
- Foi căzute
- Ioniță Cocovei
- Artistul dramatic
- Gramaticale
- Tachi Zîmbilă om politic
- Curiozități contimporane
- Chilipir
- Scaieți
- Cuconul Pantazachi
- Vorbe parlamentare
Epovi
- Cântul I. Sfântul Gheorghe
- Cântul II. Părinții
- Cântul III. Copiii
- Cântul IV. Sfătuitorii
- Cântul V. Ursita
Pisma
Satire
- Satira I. Luxița
- Satira II. La cîțiva autori contimporani
- Satira III. Domnului B. P. Hasdeu
- Satira IV. Politicale
- Satira V. Supărăcioșii
- Satira VI. Advocatul
- Satira VII. Amicul Sandu
- Satira VIII. Aristip
- Satira IX. Fațarnicii
Memoari
- Din copilărie. Aduceri aminte și impresiuni
- Amintiri din "Junimea"
- Înființarea Societății literare
- Procesul lui Maiorescu
- Ortografia
- Puțină politică
- Tipografia societății "Junimea"
- Convorbiri literare
- Vasile Alecsandri
- Dosarul "Junimii" — Poșta redacțiunii
- Din dosar... Excerpta
- Sîmbăta seara
- Cîteva portrete
- Banchetul
- Prieteni și dușmani
- Eminescu
- Încheiere
Galerija
[uredi | uredi izvor]-
Članovi Junimee 1883. godine
-
Jakob Negruci na poštanskoj markici Rumunije iz 1992. godine
-
Bista Jakoba Negrucija u Jašiju
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b [data.bnf.fr/ark:/12148/cb126785932 Autoritatea BnF], accesat în 10 octombrie 2015
- ^ „Iacob Negruzzi”, Gemeinsame Normdatei, accesat în 27 aprilie 2014
- ^ „Iacob Negruzzi”, Gemeinsame Normdatei, accesat în 14 decembrie 2014
- ^ „Iacob Negruzzi”, Gemeinsame Normdatei, accesat în 31 decembrie 2014
- ^ a b v g Aurel Sasu (ed.), Dicționarul biografic al literaturii române, vol. II, p. 208. Pitești: Editura Paralela 45. 2004. ISBN 978-973-697-758-9.
- ^ (jezik: rumunski) Membrii Academiei Române din 1866 până în prezent at the Romanian Academy site
- ^ (jezik: rumunski) Președinți ai Academiei Române (1867—1901) at the Romanian Academy site
- ^ (jezik: rumunski) Președinți ai Academiei Române (1901—1959) at the Romanian Academy site
- ^ Octav George Lecca, Familiile boerești române: istoric și genealogie dupe isvoare autentice, p. 363. Bucharest: Editura Minerva, 1899.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Săndulescu, Al. (2008), Întoarcere în timp: memorialiști români, Ediția a II-a, revăzută și adăugită, București: Editura Muzeul Național al Literaturii Române, str. 73—82
- Wilhelm Rudow: Geschichte des rumänischen Schrifttums bis zur Gegenwart. Ausgearbeitet mit Unterstützung der angesehensten Schriftsteller und ergänzt im Auftrage des Bucarester Kultusministeriums von Prof. J. Negruzzi und G. Bogdan. Wernigerode 1892
- Hermann Kienzl (Hrsg.): Die Fäulnis Rumäniens im Lichte rumänischer Dichter und Schriftsteller. Dichtungen und Aufsätze. München 1917
- Negruzzi, Konstantin. In: Brockhaus Konversations-Lexikon 1894–1896, 12. Band, S. 229 (Nebeneintrag beim Vater; Geburtszeitpunkt mit Januar 1843 angegeben).
- Negruzzi, 2. Jakob i Nordisk familjebok (andra upplagan, 1913)