Pređi na sadržaj

Daglas A-26

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Daglas A-26

Daglas A-26
Opšte
Namena bombarder
Posada 3
Proizvođač Daglas
Prvi let 10. jula 1942.
Početak proizvodnje 1943.
Dimenzije
Dužina 15,24 m
Razmah krila 21,34 m
Visina 5,64 m
Površina krila 50,17 m²
Masa
Prazan 10.365 kg
Normalna poletna 12.519 kg
Maks. težina pri uzletanju 15.900 kg
Pogon
Klipno-elisni motor 2 x Prat&Vitni R-2800 Pratt & Whitney R-2800
Snaga 2 x 2.000 KS ili 1.500 kW
Performanse
Maks. brzina na Hopt 570 km/h km/h
Maks. brzina na H=0 457 km/h
Taktički radijus kretanja 2.300 km
Dolet 5.150 km
Plafon leta 6.700 m
Brzina penjanja 384 m/min

A-26 Invejder (engl. A-26 Invader) je bio američki bombarder iz perioda Drugog svjetskog rata i kasnijeg. Proizvodila ga je fabrika Daglas od 1943. do 1946.

Projektovanje i razvoj

[uredi | uredi izvor]

Invejder je jedan od samo nekoliko aviona koji je bio u potpunosti dizajniran, razvijen, proizveden u većem broju i korišten u toku Drugog svjetskog rata. Dizajniran je od strane poznatog Ed Hajnemana kao naslednik Daglas DB-7 bombardera, koristeći novi jači Prat&Vitni R-2800 motor. Bio je prvi bombarder sa krilom laminarnog strujanja i daljinski kontrolisane kupole s mitraljezima. Rad na projektu je počeo još 1940. godine. Bio je projektovan ugledajući se na De Heviland DH.98 Moskito a bazirajući se na pozitivnim iskustvima sa avionom Daglas A-20. Prvi let prototipa je izveden 10. jula 1942. godine, a avion je ušao u serijsku proizvodnju 1943. U toku testiranja aviona otkriveni su strukturni nedostaci na prednjoj nozi stajnog trapa i kljuna aviona, problemi sa hlađenjem motora, kočioni sistem itd. Svi ovi nedostaci su otklonjeni i proizvodnja je počela 1943. godine i avion je uključen u ratne operacije 1944. godine. Ovo kašnjenje je prouzrokovano i delom jer su proizvodni kapaciteti Daglasa bili prebukirani proizvodnjom ostalih aviona za ratne potrebe. U toku svog dugovečnog života ovaj avion je imao dosta raznih varijeteta.

Varijante aviona Daglas A-26

[uredi | uredi izvor]
  • XA-26 - osnovni prototip,
  • XA-26A - prototip dvoseda noćni lovac,
  • XA-26B - troseda varijanta naoružana topom od 75mm u nosu aviona,
  • A-26B - osnovna varijanta lakog bombardera naoružana sa 6 ili 8 mitraljeza u nosu aviona od 12,7mm,
  • TB-26B - nenaoružana varijanta aviona namenjena obuci pilota zasnovana na modelu avionu A-26B,
  • VB-26B - transportna varijanta aviona zasnovana na modelu avionu A-26B,
  • A-26C - naoružana varijanta aviona sa 2 mitraljeza u nosu aviona od 12,7mm i zastakljenim nosom aviona,
  • RB-26C - nenaoružana varijanta aviona A-26C izviđačka varijanta,
  • TB-26C - nenaoružana varijanta aviona namenjena obuci pilota zasnovana na modelu avionu A-26C,
  • XA-26D - prototip lakog bombardera sa motorima P&W R-2800-83 sa 6 mitraljeza po 3 u krilima od 12,7mm,
  • XA-26E - prototip lakog bombardera sličan prototipu XA-26D sa staklenim nosom ala A-26C,
  • XA-26F - prototip lakog veoma brzog bombardera sa četvorokrakom elisom i motorima P&W R-2800-83 od 2.100 KS i jednim mlaznim motorom Dženeral Elektrik GE-J-31 na zadnjem delu trupa,
  • A-26Z - predložena posleratna proizvodnja modela A-26C sa motorima P&W R-2800-83 redizajniranim kokpitom i rezervoarima u krilima,
  • A-26G - predložen model A-26Z sa nezastakljenim nosom,
  • A-26H - predložen model A-26Z sa zastakljenim nosom,
  • JD-1 - mornarička oznaka aviona A-26B i A-26C namenjena za vuču meta, kasnije (1962.) preprojektovan u model UB-26J,
  • JD-1D - mornarička oznaka aviona A-26B i A-26C bezpilotna letjelica, kasnije (1962.) preprojektovan u model DB-26J,
  • YD-26K - prototip lakog bombardera modifikovan A-26 u Mark Engineering Company dupliran kokpit, rezervoari goriva u krilima, motori P&W R-2800-103W, oklopljena krila i trup aviona, veća površina vertikalnog peraja, poboljšana avionika i 8 (po 3 u krilima) mitraljeza od 12,7mm,
  • B-26K - proizvodna verzija lakog bombardera YD-26K Mark Engineering Company, motori P&W R-2800-52W od 2.500 hp, i uklonjena 6 mitraljeza u krilima od 12,7mm redizajniran u A-26А,
  • RB-26L - nenaoružana varijanta aviona - noćna foto izviđačka varijanta napravljena samo 2 primerka,
  • B-26N - nezvanična varijanta aviona B-26C izrađena za francusko ratno vezduhoplovstvo opremljena radarom Al Mk X, sa 2 mitraljeza od 12,7mm i serije raketa.

U borbi

[uredi | uredi izvor]
Bombarder A-26/B-26 u letu

Borbene misije su počele sa 9. vazdušnom armijom u novembru 1944. u Evropi, gdje je bačeno 18000 tona bombi. Godine 1948., Martin B-26 Maroder je povučen iz upotrebe i A-26 je dobio novo ime B-26. Preko 450 novo označenih B-26 je korišteno u Korejskom ratu. Kasnije su upotrebljavani i u Vijetnamu, gdje se ispostavilo da je njihova mala brzina prednost koja omogućuje preciznije gađanje i podrška u borbi kod gerilskog načina ratovanja.

Godine 1977. još uvijek je A-26/B-26 bio u naoružanju 6 zemalja. Avion se koristio više decenija što je veoma dugo za život bombardera. Ovo mu je omogućilo pre svega, brzina, velika vatrena moć i preživljavanje u veoma teškim uslovima.

Naoružanje (A-26B)

[uredi | uredi izvor]
  • Streljačko: 10 mitraljeza 12.7 mm, 6 u nosu i po dva u dvije kupole
  • Bombe: do oko 2700 kg

Zemlje koje su koristile ovaj avion

[uredi | uredi izvor]
Bombarder A-26.
Bombarder A-26 - Kokpit.

Vidi još

[uredi | uredi izvor]

Literatura

[uredi | uredi izvor]
  • Gunston, Bill (1999). The Illustrated Directory of Fighting Aircraft of World War II. Salamander Books. ISBN 9781840650921. 
  • Mesko, Jim (1980). A-26 Invader in action (na jeziku: (jezik: engleski)) (Carrollton izd.). Texas: Squadron/Signal Publications. ISBN 978-0-89747-093-3. 
  • O'Leary, Michael (2002). Database: Douglas Invader (na jeziku: (jezik: engleski)) (Aeroplane Vol. 30, No.5, izd.). London: IPC. str. 37—58. ISBN 978-0-89747-093-3. 
  • Thompson, Scott (2002). Douglas A-26 and B-26 Invader (na jeziku: (jezik: engleski)). Ramsbury, Marlborough, Wiltshire,: Crowood Press Ltd. ISBN 978-1-86126-503-6. 
  • Winchester, Jim (2004). "Douglas A-26 Invader." Aircraft of World War II (na jeziku: (jezik: engleski)). London: Grange Books. ISBN 978-1-84013-639-5. 

Spoljašnje veze

[uredi | uredi izvor]
Daglas A-26 na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Даглас_А-26&oldid=27882835”