Dinastija Zapadni Đin
Istorija Kine | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
ANTIKA | |||||||
Neolit c. 8500 – c. 2070 p. n. e. | |||||||
Dinastija Sja c. 2070 – c. 1600 p. n. e. | |||||||
Dinastija Šang c. 1600 – c. 1046 p. n. e. | |||||||
Dinastija Džou c. 1046 – 256 p. n. e. | |||||||
Zapadni Džou | |||||||
Istočni Džou | |||||||
Proleće i Jesen | |||||||
Zaraćene države | |||||||
CARSTVO | |||||||
Dinastija Ćin 221–206 p. n. e. | |||||||
Dinastija Han 206 p. n. e. – 220 n. e. | |||||||
Zapadni Han | |||||||
Dinastija Sin | |||||||
Istočni Han | |||||||
Tri kraljevstva 220–280 | |||||||
Vej, Šu i Vu | |||||||
Dinastija Đin 265–420 | |||||||
Zapadni Đin | |||||||
Istočni Đin | Šesnaest kraljevstava | ||||||
Južne i Sjeverne dinastije 420–589 | |||||||
Dinastija Suej 581–618 | |||||||
Dinastija Tang 618–907 | |||||||
(Druga Džou dinastija 690–705) | |||||||
Pet dinastija i deset kraljevstava 907–960 |
Dinastija Ljao 907–1125 | ||||||
Dinastija Sung 960–1279 |
|||||||
Severni Sung | Zapadni Sja | ||||||
Južni Sung | Đin | ||||||
Dinastija Juan 1271–1368 | |||||||
Dinastija Ming 1368–1644 | |||||||
Dinastija Ćing 1644–1911 | |||||||
SAVREMENO DOBA | |||||||
Republika Kina 1912–1949 | |||||||
Narodna Republika Kina 1949–sadašnjost |
Republika Kina (Tajvan) 1949–sadašnjost | ||||||
Dinastija potiče od klana S-ma čiji su članovi zahvaljujući darovitom političaru i vojskovođi S-ma Jiju došli na vodeća mesta u upravi severne kineske države Cao Vej, jednog od Tri kraljevstva. Godine 249., S-ma Ji je kao carski regent, zahvaljujući dvorskom puču poznatom kao „Incident kod Gaopinških grobnica”, postao de fakto vladar države, a 265. god. njegov je unuk, S-ma Jan, prinudio na abidiciranje Cao Huana, poslednjeg cara dinastije Vej. Sebe je proglasio carem i proglasio novu dinastiju kojoj je ima dao prema državi Đin, jednoj od država iz Perioda proljeća i jeseni, s čijeg područja je poticao klan S-ma. Pod vlašću S-ma Jana, koji je sebe proglasio carem Vuom, pokorena je država Istočni Vu, čime je Kina konačno ujedinjena pod vlašću jednog cara.
Međutim, dinastija Đin se previše oslanjala na veleposedničke porodice da bi im oduzela kontrolu nad porezima i radom seljaka. Ta slabost i unutrašnja podela dovele su do ustanka miliona severnihih nehanskih stanovnika i svi veliki severni gradovi su napadnuti nakon 299. god.
Razdoblje mira nije dugo trajalo, jer su nakon Vuove smrti započeli sukobi među njegovim naslednicima i rodbinom poznati kao „Rat Osam prinčeva”. Oni su toliko oslabili carsku vlast, da su to iskoristili severni Vu Hu nomadi koji su do 316. god. zauzeli najveći deo severne Kine, uključujući prestonicu Luojang u događaju koji se naziva „Katastrofa kod Jongdžie”. Od tada nastaje razdoblje poznato kao „Šesnaest kraljevstava” (東晉十六國), kada je na području Kine od 304. do 439. postojao niz kratkotrajnih država. U ovom razdoblju velike mase ljudi su se preselile na jug, ispod reke Huaj He, podstaknuvši razvoj južne Kine.
Spisak vladara dinastije Zapadni Đin
[uredi | uredi izvor]Posthumno ime | Hramovno ime | Lično ime | Vladarsko ime | Period vladavine |
---|---|---|---|---|
Konvencija za navođenje: (skraćeno) posthumno ime.1 | ||||
Vu-di 武帝 (Wǔdì) |
Š’-cu 世祖 (Shìzǔ) |
S’-ma Jen 司马炎 (Sīmǎ Yán) |
Tai-š’ (泰始) Sjen-ning (咸宁) Tai-kang (太康) Tai-sji (太熙) |
265-274 275-280 280-289 290. |
Car Sjao-hui 孝惠皇帝 (Xiàohuì huángdì) |
nema | S’-ma Džung 司马衷 (Sīmǎ Zhōng) |
Jung-sji (永熙) Jung-ping (永平) Juen-kang (元康) Jung-kang (永康) Jung-ning (永宁) Tai-an (太安) Jung-an (永安) Đijen-vu (建武) Jung-an (永安) Jung-sjing (永兴) Guang-sji (光熙) |
290 291 291-299 300-301 301-302 302-303 304 304 304 304-306 306. |
Car Sjao-huai 孝怀皇帝 (Xiàohuái huángdì) |
nema | S’-ma Č’ 司马炽 (Sīmǎ Chì) |
Jung-đija (永嘉) | 307-313. |
Car Sjao-min 孝愍皇帝 (Xiàomǐn huángdì) |
nema | S’-ma Je 司马邺 (Sīmǎ Yè) |
Đijen-sjing (建兴) | 313-317. |
1. Posthumna imena svih vladara ove dinastije, osim cara Vua, sadrže karakter sjao (孝, xiào) koji znači sinovlja odanost. U navođenju imena vladara ovaj se karakter obično izostavlja. |
Izvori
[uredi | uredi izvor]Literatura
[uredi | uredi izvor]- Serdarević, Seid, ur. (2002). The Times Povijest svijeta. Zagreb: Hena.com. ISBN 978-953-6510-62-7.