Krstaški ratovi protiv Osmanlija
 | Ovaj članak sadrži spisak literature (štampane izvore i/ili veb-sajtove) korišćene za njegovu izradu, ali njegovi izvori nisu najjasniji zato što ima premalo izvora koji su uneti u sam tekst. |
 | Ovaj članak možda zahteva čišćenje i/ili prerađivanje kako bi se zadovoljili standardi kvaliteta Vikipedije. Problem: Dodavanje vikiveza, prebacivanje u perfekat. |
| Krstaški ratovi protiv Osmanlija | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Kosovska bitka, prva bitka u Krstaškim ratovima protiv Osmanlija. | |||||||||
| |||||||||
| Sukobljene strane | |||||||||
| Krstaši | Osmansko carstvo | ||||||||
| Komandanti i vođe | |||||||||
|
Sigismund od Ugarske, Žan Le Mangr (zarobljen), Jovan II Neustrašivi (zarobljen), Ingelram de Kusi (zarobljen), Žan de Viene †, Žan de Karuz †, Mirče Stariji, Vladislav III Jagelo† Janoš Hunjadi, Julijan Ćezarini, Đurađ Branković, Mihalj Silađi, Jovan Kapistran, Matija Korvin, Vlad III Cepeš |
Bajazit I, Stefan Lazarević, Murat II, Karadža beg, Sihabedin paša, Kasim-paša, Turahan-beg, Mehmed II Osvajač, Mahmud-paša Anđelović | ||||||||
| Jačina | |||||||||
| oko 295 000 | više od 350.000 | ||||||||
| Žrtve i gubici | |||||||||
| više od 29 000 | više od 82 000 | ||||||||
Krstaški ratovi protiv Osmanlija (1389—1464), vodili su se da bi se balkanske zemalje oslobodile od turske vlasti. Pošto 1. pohod, Nikopoljski pohod nije bio efikasan umesto jednog sprovedeno je još 4 pohoda:
- Varninski krstaški rat
- Kosovski krstaški rat
- Krstaški rat 1456
- Pohod protiv Turaka u Otrantu i Bosni
Svi ovi pohodi desili su se posle Husitih krstaških ratova, u Češkoj na severu, a da se Husitski ratovi nisu dogodili, krstaški pohodi protiv Osmanlija bi se izvodili ranije i možda bi bili uspešniji.
Bitke krstaških ratova protiv Osmanlija
[uredi | uredi izvor]Bitke krstaških ratova protiv Osmanlija su:
- Bitka kod Nikopolja, 25. septembra 1396. godine. Pobeda Turaka. Bila je deo Nikopoljskog krstaškog rata.
- Pad Raba 1408. godine, kada je ugarski kralj Žigmund Luksemburški okrenuo Krstaše protiv dužda Mikela Stenoa (1400—1413) i nad Mlečanima odneo pobedu.
- Ugarski prodor u Srbiju u jesen 1441. godine. Pobeda Krstaša. Bio je deo Varninskog krstaškog rata.
- Bitka kod Erdelja, u martu 1442. godine. Pobeda Krstaša. Bila je deo Varninskog krstaškog rata.
- Bitka na Jelosinci, u septembru 1442. godine. Pobeda Krstaša. Bila je deo Varninskog krstaškog rata.
- Bitka kod Aleksinca, 3. novembra 1443. godine. Pobeda Krstaša. Bila je deo Varninskog krstaškog rata.
- Bitka kod Niša 8. novembra 1443. godine. Pobeda Krstaša. Bila je deo Varninskog krstaškog rata.
- Pad Sofije početkom decembra 1443. godine. Pobeda Krstaša. Bila je deo Varninskog krstaškog rata.
- Bitka kod Varne, 10. oktobra 1444. godine. Pobeda Turaka. Bila je deo Varninskog krstaškog rata.
- Ugarska pljačka Srbije 1448. godine. Pobeda Krstaša. Bila je deo Kosovskog krstaškog rata.
- Druga kosovska bitka, 17.-20. oktobra 1448. godine. Pobeda Turaka. Bila je deo Kosovskog krstaškog rata.
- Opsada Smedereva 1456. godine. Pobeda Krstaša. Bila je deo Krstaškog rata 1456. godine.
- Opsada Beograda 4—22. jula 1456. godine. Pobeda Krstaša. Bila je deo Krstaškog rata 1456. godine.
Krstaške države
[uredi | uredi izvor]Ipak krstaši su osnovali krstaške države:
Krstaški viteški redovi
[uredi | uredi izvor]U krstaškim ratovima protiv Osmanlija postojao je samo jedan viteški red:
Uzrok
[uredi | uredi izvor]U julu 1393. godine palo je Trnovo i srušeno je Južno Bugarsko carstvo. Bugarski car Jovan Šišman, bio je zarobljen i u zarobljeništvu je umro. Sultan Bajazit I pokorivši Južnu Bugarsku, umešao se u vlaške odnose i pomogao vlaškim boljarima da zbace svog vojvodu Mirču. Mirča je odmah potom pobegao kralju Žigmundu, da mu ovaj pomogne. Kralj Žigmund Luksemburški je to oberučke prihvatio, jer mu je bilo stalo da zaštiti i očuva Ugarsku. Kad je Bajazit I čuo za to, došao je sa svojom armijom iz Sera u Bugarsku, sa svojim vazalima Markom Mrnjavčevićem, Konstantin-begom Dejanovićem i Stefanom Lazarevićem. Te dve vojske su se susrele 17. maja na Rovinama, kod Arada, u današnjoj Rumuniji. Turci su ovog puta bili katastrofalno poraženi, a u bici su poginuli i Marko Kraljević i Konstantin. Taj turski poraz probudio je velike nade među hrišćanima, a Žigmund je počeo da skuplja krstaše i stvara hrišćansku ligu.
Galerija vođa vojski u krstaškim ratovima protiv Osmanlija
[uredi | uredi izvor]-
Jovan II Neustrašivi -
Sigismund Luksemburški -
Janoš Hunjadi -
Matija Korvin (milenijumski spomenik) -
Vlad III Cepeš -
Sveti Jovan Kapistran -
Đurađ Branković -
Mirča Stariji -
Vladislav III Jagelo -
Sultan Bajazit I -
Marko Mrljavčević -
Stefan Lazarević -
Sultan Murat II -
Mehmed II Osvajač -
Žan Le Mangr -
Grb Ingelema de Kusija -
Žan de Vijene -
Kardinal Julijan Ćezarini. Slikarstvo na univerzitetu u Bolonji. -
Ulrih III Celjski -
Skender-beg Kastariote
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Grupa autora (1982). Istorija srpskog naroda II. Beograd.
- Kazhdan, Alexander P., ur. (1991). The Oxford dictionary of Byzantium. New York [u.a.]: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-504652-6.
- Kalić, Jovanka (1967). Beograd u srednjem veku. Srpska književna zadruga.
- Momčilo Spremić, Despot Đurađ Branković i njegovo doba, Beograd 1994.
- Rober Mantran, Istorija Osmanskog carstva, Klio, Beograd, 2002.
- Peter Rokai, Zoltan Đere, Tibor Pal, Aleksandar Kasaš, Istorija Mađara, Klio 2002.
- Franc Babinger, Mehmed Osvajač i njegovo doba, Novi Sad 1968.
- Mihailo Dinić, Građa za istoriju Beograda u Srednjem veku II, Istorijski arhiv Beograd, Beograd 1958.
