Lazarevo (Banja Luka)

Za ostale upotrebe, pogledajte Lazarevo (višeznačna odrednica).

Lazarevo
Bulevar Milutina Milankovića
Administrativni podaci
Grad	Banja Luka
Stanovništvo
— 1991.	15.786
Geografske karakteristike
Koordinate	44° 48′ 16″ S; 17° 12′ 29″ I
Lazarevo Lazarevo na karti Banje Luke

Hram Sv. vmč. kneza Lazara u naselju Lazarevo

Trapistički samostan "Marija Zvijezda"

Lazarevo je gradska četvrt u Banjoj Luci. Podijeljeno je u dvije mjesne zajednice:

• Lazarevo 1
• Lazarevo 2.

Lazarevo je nekada bilo selo, a danas je gradska četvrt koja se nalazi u sjevernom dijelu naseljenog mjesta Banja Luka. Naselje Lazarevo prostire se od Kumsala do Derviša, i od obale Vrbasa do Novakovića, Drakulića i Petrićevca. Granična linija između MZ „Lazarevo 1“ i MZ „Lazarevo 2“, je ul. Knjaza Miloša (stara gradiška cesta). Nakon zemljotresa u Banjoj Luci 1969. godine, u ovom naselju je izgrađen veliki broj montažnih objekata za stanovanje, pa je do danas ostalo poznato kao „naselje baraka“. Prema Popisu stanovništva u SFRJ 1991. današnje Lazarevo je brojalo 15.786 stanovnika, od toga Mjesna zajednica „Lazarevo 2“ — 5.393 stanovnika.

Naseljeno mjesto Banja Luka

Stanovništvo

Prije Građanskog rata u BiH, današnje naselje Lazarevo bilo je podijeljeno na četiri mjesne zajednice, i to: MZ „Budžak 1“, MZ „Budžak 2“, MZ „Budžak 3“ i MZ „Budžak 4“. Prema Popisu stanovništva u SFRJ 1991. godine, ovo naselje je brojalo 15.786 stanovnika. A prema nacionalnoj strukturi, stanovništvo se izjasnilo na sljedeći način: 8.642 ili 54,7% Srba, 1068 ili 6,7% muslimana, 2913 ili 18,4% Hrvata, 2309 ili 14,62 Jugoslovena i 854 ili 5,4% ostalih.
Broj stanovnika prikazan po mjesnim zajednicama iznosio je: „Budžak 1“ — 2792 (današnje „Lazarevo -1“), „Budžak 2“ — 5395 (današnje „Lazarevo -1“), „Budžak 3“ — 5393 (današnje „Lazarevo -2“), „Budžak 4“ — 2206 (današnje „Lazarevo -1“).

Popis 1991.	Br. stanovnika
MZ "Lazarevo 1"	10.393
MZ "Lazarevo 2"	5.393

Prema podacima Centralne izborne komisije Bosne i Hercegovine broj birača za Opšte izbore 2018. godine, u naselju Lazarevo je bio sljedeći:

CIK BiH — 2018.	Br. birača
MZ "Lazarevo 1"	7.743
MZ "Lazarevo 2"	4.444

Upoređujući podatke CIK-a iz 2012. i 2014. u naselju Lazarevo došlo je do povećanja broja građana sa biračkim pravom sa 11.903 na 12.143 ili 240 birača više, odnosno 2%. A u 2018. dodatno povećanje broja birača na 12.187, ili 0.36% birača više nego 2014. godine. Najveća banjalučka naselja prema broju birača (podaci CIK-a BiH iz 2014) su: Obilićevo (16.743), Starčevica (14.480), Centar (12.453), Lauš (12.334), Lazarevo (12.143) i Borik (11.559).

Ime naselja

Freska kneza Lazara Manastir Ravanica

Naselje Lazarevo kao jedno od najvećih gradskih naselja dobilo je ime po srpskom knezu Lazaru.
Lazar Hrebeljanović (Prilepac, 1329 — Kosovo polje, 15. jun 1389), poznat i kao Sveti car Lazar, bio je srpski knez sa prijestonicom u Kruševcu. Poginuo je u bici na Kosovu 1389. i proglašen je za sveca.
Prvobitan naziv za ovo naselja, koje se nalazi u ravničarskom dijelu Grada, bio je Budžak. U nekim istorijskim tekstovima pominje se pod tim nazivom 1864. u kontekstu budžačkog sela, koje je bilo rijetko naseljeno, uz obalu Vrbasa, i koje se nalazilo podalje od glavnih putnih pravaca.
Riječ „Budžak“ je turskog porijekla i potiče od riječi „Bucak“ a znači skriveno mjesto u kući, ugao, ćošak ... A u navedenom kontekstu ovaj naziv je označavao zabačeno mjesto. Na ukrajinskom, bugarskom i ruskom jeziku ova riječ se piše „Budžak“, na rumunskom „Bugeac“, a u nekim drugim jezicima riječ Budžak susrećemo u oblicima: „Budjak“, „Budzhak“, „Bujak“, „Buchak“, „Budziac“...

Istorijat naselja

Željeznička pruga

U prvoj polovini 19. vijeka tadašnji Budžak (današnje Lazarevo) predstavljao je selo nadomak Banjaluke, koje je bilo rijetko naseljeno u dijelu oko Šeginog puta. Mještani su gradili kuće podalje od glavne saobraćajnice (gradiške cesta) jer je tako bilo sigurnije za život u vrijeme turske vladavine. Za vrijeme Austrougara, raste naselje uz staru gradišku cestu. Tada je izgrađena i željeznička stanica u međuprostoru između starog i novog Budžaka, koja na starim austrijskim kartama nosi naziv „Vorstadt“. Nakon Drugog svjetskog rata kao prigradsko naselje Budžak se stalno širi, i to najvećim dijelom zbog priliva stanovništva iz okolnih sela, ponajviše iz Ivanjske. Naročito veliki prirast stanovništva iz različitih krajeva i različitog porijekla, naselje ima nakon zemljotresa.
Do 1969. postojala je Hidrocentrala u Delibašinom selu, na rijeci Vrbas, snage 12 megavata, koja je snabdjevala dio Grada strujom. Zemljotres je srušio branu. Iako je kasnije bilo pokušaja da se rekonstruiše, do realizacije toga ipak nije došlo. (Izvor: Istorijski zapisi samostana "Marija Zvijezda") Sredinom 90-ih, odlukom Skupštine Grada, promjenjeno je ime mjesnih zajednica iz naziva „Budžak“ u naziv „Lazarevo“. Prvobitno su postojale četiri mjesne zajednice u Lazarevu, sa istim teritorijalnim obuhvatom kao i prije promjene naziva. Naknadno, novom odlukom Skupštine Grada iz 2006. godine, naselje je bilo podijeljeno u dvije mjesne zajednice. I to na način da su mjesne zajednice (Lazarevo: 1, 2 i 4) objedinjene u jednu nazvanu MZ „Lazarevo 1“, a da je MZ „Lazarevo 3“ preimenovano u MZ „Lazarevo 2“. Danas je Lazarevo jedno od većih i uređenijih gradskih naselja.

1960.

Barake u naselju

"Iako su na svim zborovima birača, mještani naročito naglašavali potrebu za otvaranjem manjih prodavnica: mesa, hljeba, novina i drugog, do sada ništa nije preduzeto da bi se to i ostvarilo. U naselju ima jedna prodavnica kolonijalne robe, brijačnica i krojačnica što je svakako malo. Zbog toga su stanovnici ovoga dijela Grada prisiljeni da koriste autobuse te da plaćaju: meso, hljeb, novine i drugo po trideset dinara više nego ostali. Treba napomenuti da u Budžaku imaju dvije gostionice a vrše se pripreme i za otvaranje treće." (Izvor: Krajiške novine, List socijalističkog saveza radnog naroda srezova Banjaluka i Prijedor, 1959-60. godine)

Osnovna škola „Borisav Stanković“ kroz istoriju

Kamen temeljac za izgradnju ove škole postavljen je 1977. godine, jer je obližnja Osnovna škola „Ivan Goran Kovačić“ postala prenatrpana. Djeca su išla u tri smjene, a nekada se čak i u Poljoprivrednoj školi održavala nastava za osnovce. Škola je završena u rekordnom roku, u jesen 1978. godine. Već 1980. u školskoj dvorani su održavane neke od utakmica Evropskog prvenstva za žene a za organizaciju utakmica, škola je dobila specijalnu plaketu Evropske košarkaške federacije.

školska sala

1982. emitovana je prva emisija interne školske televizije a istu je opremilo preduzeće „Rudi Čajevec“. 1984. domaćin je „Malih olimpijskih igara BiH-MOI“. Škola 1992. godine mijenja naziv iz OŠ „Ranko Šipka“ u OŠ „Borisav Stanković“. U periodu od avgusta 1995. do marta 1998. u školi je privremeni smještaj našlo preko 5.000 izbjeglica. Nakon čega je uslijedila kompletna sanacija škole i sportske dvorane a završena je u septembru 1998.

Osnovna škola „Ivan Goran Kovačić“ kroz istoriju

Osnovna škola „Ivan Goran Kovačić“ je otvorena i počela sa radom 1956. godine. Škola je sagrađena dobrovoljnom akcijom stanovnika tri naselja. Pored matičnog naselja, još su je gradili stanovnici naselja Česma i Drakulić. Raspolaže sa velikim školskim parkom u kojem se godinama sadi, održava i obnavlja mnoštvom različitog cvijeća i drveća (smrča, bor, jela, jabuka, kruška itd.), a o parku brine ekološka sekcija škole i radnici škole. Ovaj park u okviru dvorišta OŠ „Ivan Goran Kovačić“ predstavlja drugi najveći park u gradu Banjoj Luci.
Tokom Građanskog rata u BiH škola je funkcionisala u znatno otežanim uslovima, nastavnički kadar je bio podložan čestim promjenama (naročito nastavnici stranih jezika, a prisutan je bio i deficit ovih kadrova) a često se mijenjao i broj i struktura učenika (s obzirom na velike migracije stanovništva tokom rata). Prisutan je bio i problem obezbjeđenja ogreva za učenike. Veliki problemi koji su ometali redovan tok funkcionisanja ove javne školske ustanove bili su nastavljeni čak i 10-ak godina poslije rata, u jednom novom obliku. Naime od 1995. godine smješten je bio veliki broj izbjeglica u fiskulturnoj sali i jednom dijelu učionica škole, pa je cjelokupan nastavni proces, a naročito nastava fizičkog vaspitanja, bio znatno otežana.
Danas u školi postoji 26 odjeljenja i 1 odjeljenje produženog boravka. Svake godine nastavno osoblje u saradnji sa svojim učenicima provodi akciju „Proljeće“, koja podrazumijeva da svaki učenik zasadi po jedan cvijet. Od različitih učeničkih sekcija čiji predstavnici učestvuju na školskim takmičenjima, naročito se ističu, učenici takmičari iz predmeta Demokratija. Od kada je u školski sistem Republike Srpske 2006. godine uveden ovaj predmet i od kada se održavaju takmičenja, učenici ove škole gotovo redovno na školskim takmičenjima osvajaju najviše plasmane.

Naselje baraka

Specifičnost naselja Lazarevo u odnosu na druga gradska naselja, jeste i postojanje velikog broj stambenih montažnih objekata u pojedinim njegovim dijelovima. Ti objekti su izgrađeni nakon zemljotresa u Banjoj Luci 1969. godine. Njihovom izgradnjom tadašnje naselje značajno mijenja svoju konturu i izgled, pa je stoga među Banjalučanima postalo prepoznatljivo i kao „naselje baraka“.

Vjerski objekti

Crkva "Lazarica“.

Od vjerskih objekata postoje — pravoslavna crkva „Lazarica“, posvećena Sv. vmč. knezu Lazaru, te katolička crkva sa samostanom u Trapistima (MZ „Lazarevo 1“).

Trapisti u Banjaluku dolaze sredinom 19. vijeka, kupuju zemlju u Delibašinom selu i osnivaju samostan. Osnivač samostana je Franc Faner (Franc Pfaner). Posjeta samostanu Marija Zvijezda koji datira iz 1926. godine, uključena je i u program turističkog razgledanja grada, a postoji i stalna izložbena postavka fotografija i dijela Trapista. Već 30 godina, ona je i župna crkva, i ne postoji slična crkva u Bosni i Hercegovini. Odlikuju je veliki prostor, neobična umjetnička uobličenja, nježne boje ...

Izgradnja crkve „Lazarica“ započeta je 18. septembra 2000. godine, a osveštao ju je episkop banjalučki Jefrem na Vidovdan 2001. godine, uz prisustvo najviših državnika Republike Srpske. Pravoslavna opština Lazarevo već tradicionalno svake godine organizuje humanitarne akcije, i šalje konvoje pomoći za socijalno ugrožene sunarodnike na KiM. Objekat se nalazi u ul. Marka Lipovca, u MZ „Lazarevo 2“.

Privreda

Ul. Knjaza Miloša

U mjesnim zajednicama „Lazarevo 1“ i „Lazarevo 2“ sjedišta imaju brojna preduzeća (privredna društva). Neka od poznatijih su: prehrambeno preduzeće „Vitaminka", „Put", „Čistoća", „Nova DI Vrbas“, „Nova pijaca“, „Građa“, „Jelšingrad“, „TAS“, „Nezavisne novine“, „Sintelon“, „Nova sirovina“, „Lada auto“, „Banjalučka pivara“, „Autobuska stanica“, „Pošta“, „Intereks“ „Fis“ ... U Mjesnoj zajednici „Lazarevo 2“ najrazvijeniji je tercijarni privredni sektor: trgovačka, ugostiteljska djelatnost i bankarstvo. U MZ „Lazarevo 2“ nalazi se i preduzeće koje se bavi preradom stakla, nekadašnji gradski privredni gigant „Kristal“.

Banjalučka pivara

Jedan od najuspješnijih privrednih kolektiva, ne samo naselja nego i čitavog Grada, je Banjalučka pivara. A njen najveći i najprepoznatljiviji brend je „Nektar pivo“. Inače fabriku su osnovali redovnici samostana „Marija Zvijezda“ iz reda Trapista, 1873. godine. Danas fabrika svoje proizvode izvozi i u neke od najvećih zemalja svijeta.

Nova DI Vrbas

Drvna industrija „Vrbas“ osnovana je 1949. godine. Sjedište ima na teritoriji MZ „Lazarevo 1“. Tokom osamdesetih godina na prostorima bivše Jugoslavije postaje lider u proizvodnji trpezarijskog namještaja a svoje proizvode izvozila je na tržišta širom svijeta. Nakon teških ratnih i poratnih godina za fabriku, koje karakteriše gubitak tržišta i pokretanje stečajnog postupka, DI „Vrbas“ od 2008. posluje kao veliki tržišni subjekt na novim osnovama pod imenom „Nova DI Vrbas“ i uspjela je donekle povratiti dio staroga sjaja.

Saobraćajna infrastruktura

Nadvožnjak

Naselje ima relativno dobru putnu infrastrukturu. To se naročito odnosi na Mjesnu zajednicu „Lazarevo 2“. Lazarevo presjecaju glavne putne saobraćajnice prema sjeveru, magistralni put M16 Banjaluka — Gradiška, te ul. Knjaza Miloša (stara gradiška cesta). Izgradnjom ulice Ilije Garašanina 2009. godine, koja je povezala ove dvije glavne saobraćajnice, djelom su smanjene saobraćajne gužve, ali i dalje predstavljaju problem naselja pogotovo na Bulevaru „Milutina Milankovića“. Uz glavne saobraćajnice postoje biciklističke i pješačke staze.
U MZ „Lazarevo 1“ nalazi se Autobuska stanica Banja Luka i Željeznička stanica Banja Luka. Mjesnu zajednicu „Lazarevo 2“ krasi podvožnjak, a MZ „Lazarevo 1“ nadvožnjak. Na južnom izlazu/ulazu iz MZ „Lazarevo 2“ - magistralni put M16 i stara gradiška cesta, nalaze se i najveći gradski, drumski kružni tokovi. Povezanost naselja linijama gradskog autobuskog prevoza je na zadovoljavajućem nivou. Autobusi gradskog prevoza prolaze glavnim drumskim saobraćajnicama svakih nekoliko minuta, a najkarakterističnije linije su: 1, 13, 13a, 13b, 13c, 39, 39a ...

Mediji

U ul. Braće Pištaljića je sjedište velike medijske kompanije „Dnevne nezavisne novine“. Osnovana je 1995. godine. U okviru kompanije postoje: Nezavisne novine, Nes Radio i Radio Nes Kastra, internet portal ...
„Nezavisne novine“ su dnevni list koji izlazi u Banjoj Luci a distribuira se na tržište u čitavoj BiH i dijelovima regiona. Poznate su i kao organizator i suorganizator tradicionalnih godišnjih manifestacija: „Izbor sportiste godine u BiH“ i „Izbor ličnosti godine u BiH“.
„Nes Radio“, kao dio kompanije „Dnevne nezavisne novine“, emituje radio program 24 časa na dana. Pored muzičkog programa, radio nudi i najnovije informacije iz zemlje i svijeta i niz tematskih emisija. Program emituje na 6 frekvencija. Program je univerzalnog karaktera, namijenjen je slušaocima različitih muzičkih opredjeljenja, a s obzirom na pokrivenost teritorije, njegov signal u svakoj sekundi može da čuje preko 2,5 miliona ljudi.
„Radio Nes Kastra“ je urbani gradski radio, emituje program namijenjen ljudima mlađe životne dobi. Počeo je sa radom u septembru 2007. godine, kao alter ego Nes Radia. Cilj osnivanja radija je i da se podrži alternativna i kulturna scena, te osvježi i obogati radio etar u Banjoj Luci i regionu.
„Elta Televizija HD“ nalazi se u ulici Majora Drage Bajalovića. Osnovana je 2010, a već 2011. postaje prva televizija u Republici Srpskoj i BiH koja svoj signal emituje u HD formatu. Trenutno svojim signalom pokriva područje Republike Srpske i Federacije BiH, Slovenije, te Srbije. Televizija ima i drugi kanala na kojem se emituje domaća i strana muzika različitih žanrova.

Socio — kulturni aspekt

Vrtić "Kolibri"

Na području naselja postoji nekoliko vaspitno-obrazovnih ustanova. Tu su od školskih ustanova: OŠ „Ivan Goran Kovačić“, OŠ „Borisav Stanković“, Poljoprivredna škola i Tehnološka škola. Od predškolskih ustanova egzistira — dječiji vrtić „Kolibri“ u MZ „Lazarevo 2“, koji je najopremljenija ustanova te vrste u Gradu. Vrtić „Kolibri“ sadrži i veliku centralnu kuhinju odakle se hranom opslužuje veći broj vrtića na području Banjaluke.

U Lazarevu djeluju organizacije i udruženja boraca, invalida i penzionera. Sve značajnije političke partije imaju svoje organizacione jedinice u ovom naselju. Nakon reorganizacije vojske, jedan od preostalih vojnih objekata nalazi se tu, a to je kasarna „Kozara“. Na tlu MZ „Lazarevo 2“ smješten je i Republički hidrometeorološki zavod Republike Srpske i Poljoprivredni institut RS. Lazarevo ima i svoju Ambulantu porodične medicine sa više timova ljekara. Ovdje se nalazi i nadaleko poznat — Zavod za fizikalnu medicinu i rehabilitaciju „Dr Miroslav Zotović“. A Centar javne bezbjednosti Banjaluka ima u svom organizacionom sastavu i Policijsku stanicu Lazarevo. Njeno sjedište je u ul. Prote Nikole Kostića (MZ „Lazarevo 1“).

Novo naselje u MZ "Lazarevo 2"

Multikulturalnost je jedna od osnovnih karakteristika mjesne zajednica, jer ovdje žive ljudi različitog nacionalnog i religijskog opredjeljenja, kao i različite rasne pripadnosti.

Preteča Zavod za fizikalnu medicinu i rehabilitaciju Dr Miroslav Zotović bila je radionica za izradu ortopedskih pomagala koju su 1952. pokrenuli majstori u samostanu trapističkog reda „Marija Zvijezda“. Radionica ubrzo prerasta u centar za rehabilitaciju tjelesnih invalida. Od 1970. Zavod nosi ime cijenjenog vojnog hirurga i heroja Drugog svjetskog rata doktora Miroslava Zotovića. Danas je Zavod respektabilna zdravstvena ustanova u čijem sastavu je i banjski kompleks u Slatini te CBR eksterna ambulanta koja radi pri Kliničkom centru Banja Luka.

Republički hidrometeorološki zavod Republike Srpske ima svoje sjedište u MZ „Lazarevo 2“. Osnovan je 1992. godine, a vrši poslove koji se odnose na: istraživanje atmosfere, vodnih resursa, kvaliteta vazduha, meteorološka i seizmološka djelatnosti ...

Poljoprivredni institut Republike Srpske smješten je u MZ „Lazarevo 2“. Osnovan je 1947. Obavlja istraživanja iz oblasti poljoprivrede od strateškog značaja za Republiku Srpsku. Institut je respektabilna naučna ustanova sa najdužim naučno — istraživačkim iskustvom u Bosni i Hercegovini. Ima vlastite zemljišne površine, mehanizaciju, laboratorije, doradni centar, poslovne objekte...

Članovi Savjeta mjesnih zajednica „Lazarevo 1 i 2“

Sjedište mjesne zajednice je u ul. Knjaza Miloša 29D. Savjet mjesne zajednice kao predstavničko tijelo Mjesne zajednice "Lazarevo 2", broji sedam članova, a Savjet Mjesne zajednice "Lazarevo 1" 9 članova, a u skladu sa brojem birača na teritoriji mjesne zajednice prema Centralnom biračkom spisku. Izbori za svjete banjalučkih mjesnih zajednica održani su 20. februara 2022. na mandatni period od četiri godine.

• Savjet Mjesne zajednice "Lazarevo 1" (članovi):

Kovačević Mišo, Radujković Radojica, Vidović Igor, Aničić Božana, Knežević Srđan, Kukrić Živka, Slavnić Obrenko, Tešanović Cvijeta, Milešević Jasna.

• Savjet Mjesne zajednice "Lazarevo 2" (članovi):

Berić Žarko, Šušnjar Goran, Rađević Nenad, Dobraš Goran, Knežević Nada, Jajčanin Matošević Sanja, Čajić Rajka.

Članovi Savjeta Mjesne zajednice (2017 — 2022)

• Savjet Mjesne zajednice "Lazarevo 1" (članovi):

Aničić Milana, Samardžić Milena, Prolić Dragan, Relić Branislav, Preradović Đorđe, Slavnić Obrenko, Bogdanić Jasminko, Milišić Bunić Desanka, Metlić Caca.

• Savjet Mjesne zajednice "Lazarevo 2" (članovi):

Berić Žarko, Stolić Dragan, Žutić Mladen, Savić Snježana, Pauković Ivana, Radonjić Marijana, Petraš Novak.

Članovi Savjeta Mjesne zajednice (2011 — 2017)

• Savjet Mjesne zajednice "Lazarevo 1", činili su:

Igor Vidović, predsjednik; Slavnić Obrenko, potpredsjednik; Prolić Dragan, član; Petreš Sanja, član; Đukić Goran, član; Relić Branislav, član; Kondić Danijel, član; Vrhovac Aleksandar, član; Tešanović Cvijeta, član.

• Savjet Mjesne zajednice "Lazarevo 2", činili su:

Milenko Roljić, predsjednik; Igor Moconja, potpredsjednik; Aleksandar Kragulj, član; Novak Petraš, član; Dragan Peulić, član; Marijana Radonjić, član; Marko Stanić, član.
("BL — info", br. 90, objavljen 11.06. 2012)

Mjesna zajednica — oblik učešća građana u lokalnoj samoupravi

Zgrada u kojoj su prostorije mjesne zajednice

Predstavnički, kolektivni organ mjesne zajednice je savjet mjesne zajednice. Putem savjeta mjesne zajednice građani mogu da učestvuju u postupku utvrđivanja prijedloga za izgradnju objekata komunalne infrastrukture (kanalizacija, vodovod, trotoari, rasvjeta, asfaltiranje ulica, dječija i sportska igrališta...) te mogu inicirati održavanje i uređivanje zelenih površina i vodotoka — na području mjesne zajednice. Građani mogu pokrenuti i inicijativu za: obrazovanje, promjenu područja i izmjenu naziva mjesne zajednice (najmanje 5% birača sa područja MZ). U tom slučaju predsjednik savjeta MZ je dužan da u roku od 30 dana, sazove Zbor građana radi glasanja o inicijativi te ako bude prihvaćena, da istu uputi Skupštini Grada na razmatranje.

Teritorija mjesnih zajednica

Mjesna zajednica „Lazarevo 1“ — obrazovana je za teritoriju grada, koju čine ulice: Knjaza Miloša (desna strana), Pilanska, Braće Pišteljića, Moravska, Dunavska, Savska, Jadranska, Popa Nikole Prokopića, Braće Podgornika, Prote Nikole Kostića, Željeznička kolonija, Ložionička, Stevana Musića, Lipovačka, Vladana Desnice, Ilije Garašanina, Svetitara Cvjetovića, Poljski partizanski bataljon, Branka Perduva, Slatinska, Save Tekelije, Hajduk Veljka, Majora Drage Bajalovića, Mire Cikote, Luke Vukajlovića, Vasilija Ostroškog, Milana Cvijetića, Kajmakčalanska, Radovana Vulina, Vojvode Prijezde, Kojića Put, Milana Mirića, Ivana Kosančića, Milutina Bojića, Monahinje Jefimije, Miloša Popvića Đurina, Zmaj Ognjenog Vuka, Branka Popovića, Mojkovačka, Podgorička — parni br. od 32 do 78.

Put M16

Mjesna zajednica „Lazarevo 2“ — obrazovana je za teritoriju grada, koju čine ulice: Ivana Gorana Kovačića (dio), Branka Grbčića, Knjaza Miloša (lijeva strana), Marka Lipovca, Petra Pecije, Stojana Jankovića, Ilije Smiljanića, Vladimira Zvonara, Kraljice Marije, Šumadijska, Mirjane Jotanović, Alekse Dundića, Despota Stefana Lazarevića, Sopoćanska, Sretena Stojanovića, Dubička, Maršala Žukova, Serdara Janka Vukotića i Paje Jovanovića.

Slava mjesne zajednice

Slava Mjesnih zajednica „Lazarevo 1“ i „Lazarevo 2“ je Petrovdan. Obilježavaju je obje mjesne zajednice u zgradi mjesne zajednice. Petrovdan se obilježava 12. jula po (gregorijanskom) odnosno 29. juna po julijanskom kalendaru.

Ideje i budući projekti

Regulacionim planom za mjesne zajednice koje pripadaju Lazarevu predviđeno je rušenje baraka i izgradnja stambenih zgrada, četverospratnica.

Regulacionim planom za Mjesnu zajednicu „Lazarevo 2“ predviđena je, a u 2020. djelimično i realizovana, izgradnja parka sa pratećom infrastrukturom, dječijim igralištem, te teretanom u prirodi, na zelenoj površini između magistralnog puta Banja Luka-Gradiška i parkinga ispred crkve „Lazarica“ (duž ograde OŠ „Ivan Goran Kovačić“). Ovim regulacionim planom predviđena je i izgradnja sportskih terena i bazena na zelenoj površini, iza stadiona FK Omladinac Lazarevo.

Zbog velikog broja montažnih objekata, i potrebe brze reakcije vatrogasne službe u slučaju požara kako ne bi eskalirao u katastrofalne razmjere, u MZ „Lazarevo 2“ je realizovan projekat — izgradnje Vatrogasnog doma. Površina doma iznosi 1.622 kvadrata, ima u prizemlju 5 garaža za vatrogasna vozila, na prvom spratu: spavaonice za vatrogasce, zimsko-ljetna bašta, trim kabinet ... A na drugom spratu: sala za sastanke, muzej, arhiv ... Mjesna zajednica „Lazarevo 2“ kao urbana mjesna zajednica ima goruću potrebu — za nekoliko dječijih i jednim sportskim igralištem, a projekti i realizacija istih očekuju se u bliskoj budućnosti.

Sport i razonoda

Grafit u ulici „Ilije Garašanina“

Lazarevo je sjedište fudbalskih klubova Željezničar — MZ „Lazarevo 1“ i Omladinac — MZ „Lazarevo 2“. U sezoni 2018/19. Željezničar je zauzeo treće mjesto u Prvoj ligi Republike Srpske u fudbalu, dok se FK Omladinac već duži niz sezona takmiči u okviru Područne lige RS — Banjaluka (5. rang). Svoje sjedište na teritoriji MZ „Lazarevo 2“ ima i TK „Meč bol“ (match ball). Postoji takođe i veliki broj sportista rekreativaca u naselju, a omiljena mjesta za rekreaciju su im — stadion „Omladinac“, sala OŠ „Borisav Stanković“, biciklistička odnosno pješačka staza (staza za trčanje) Bulevar Milutina Milankovića i ul. Ilije Garašanina. Na području Lazareva nalazio se do 2013. godine, i jedini zoološki vrt u Banjoj Luci i Republici Srpskoj. Preko puta crkve „Lazarica“ povremeno egzistira i zabavni luna park.

Zoološki vrt Banja Luka

ZOO vrt

U Delibašinom selu postojao je jedini zoološki vrt u Republici Srpskoj. Svečano je otvoren 2008. godine. Nalazio se u izuzetno lijepom krajoliku uz rijeku Vrbas. Smješten je bio na površini od 23.000 m², na samo 5 km od centra grada. Park je bio osmišljen tako da pored izložbe različitih biljnih i životinjskih vrsta nudio i niz drugih sadržaja kao što su: dječiji zabavni park sa različitim vrstama rekvizita za igru, zaštićeno i sigurno dječije igralište, jahanje poni konja, roštiljska mjesta itd. Zoo park je imao obezbijeđen parking prostor. U ambijent je bio uklopljen i restoran veličine 400 m², koji na meniju nudio veliki izbor jela i pića. U restoranu kapaciteta 220 sjedećih mjesta moguće je bilo organizovati sve vrste proslava kao što su: vjenčanja, krštenja, mature i sl. Postojala je i mogućnost organizovanja rođendanskih i sl. proslava u „Ladanjkoj kući” površine 120 m². Dakle u ambijentu trapiske šume na desnoj obali rijeke Vrbas posjetiocima je nuđeno u sklopu ZOO vrta i rekreativno — zabavni dio parka, te prateći uslužni sadržaji za cjelodnevni odmor i rekreaciju. Nakon poplava koje su zadesile Banju Luku, i pričinile veliku štetu i ZOO vrtu, 2013. godine, on je i definitivno zatvoren u nemogućnosti obezbjeđenja materijalne podrške za njegovu restauraciju.

Izletište — Lendrin mlin

Nekada je Vrbas bio prepoznatljiv po velikom broju mlinova. Tako se u MZ „Lazarevo 1“, na obali Vrbasa i danas nalazi „Lendrin mlin“. Konkretnije, lociran je nekoliko stotina metara nizvodno od trapistskog mosta. Po mlinu je i čitav taj živopisan krajolik uz Vrbas dobio naziv, a sada predstavlja i omiljeno izletište i šetalište ovog naselja pa i šire. Danas je Lendrin mlin prepoznatljiv i po tradicionalnoj manifestaciji u kuvanju riblje čorbe „Zlatni kotlić“, koja postoji u okviru manifestacije „Ljeto na Vrbasu“. Članovi udruženja „Eko Lendrin mlin“ ulažu velike napore kako bi ovaj kraj ostao istinska — eko oaza. Lendrin mlin star je oko 150 godina, dobio je ime po vodeničaru Josi Lipovcu kojeg su u narodu zbog ljenosti prozvali Lendro.

Galerija slika

• 
• 
  Ambulanta
• 
  Spomenik palim borcima VRS
• 
  Vatrogasni dom
• 
• 
  Vrtić Kolibri
• 
  Podvožnjak
• 
  Aleja bulevar

Vidi još

• FK Omladinac Lazarevo

Literatura

• Brošura — Socijalna karta Grada Banjaluka, izdavač: JU "Centar za socijalni rad" BL i NVO "Udružene žene" Banja Luka
• Istorijski zapisi samostana "Marija Zvijezda", Trapisti, Banjaluka
• Brošura, "BL-info", koju izdaje grad Banja Luka
• Krajiške novine, List socijalističkog saveza radnog naroda srezova Banjaluka i Prijedor, 1959-60. godine

Spoljašnje veze

• Zvanična stranica Grada Banjaluke
• Portal Skupštine grada Banjaluka
• Glas Srpske, osvijetljen stadion Omladinca Arhivirano na sajtu Wayback Machine (24. septembar 2015)
• MONDO, Lazarevo nakon poplava