Risinijum

Rimski mozaik u antičkom Risinijumu

Risinijum (lat. Risinium, od starijeg ilir. Rhizon i grč. Ῥίζων [Rízon]), antički je grad i arheološki lokalitet koji se nalazi u blizini današnjeg Risna u Boki kotorskoj, u današnjoj Crnoj Gori. Prvobitno je bio ilirsko naselje, a kasnije je postao rimski grad.

Istorija

Položaj antičkog Risinijuma u mreži rimskih puteva

Najraniji pomen mesta datira iz 4. veka pre nove ere. Risinijum je bio glavna tvrđava u Ilirskoj državi u kojoj je kraljica Teuta izbegla tokom ilirskog rata. Tokom kratke vladavine ilirske kraljice Teute, Risinijum je postao prestonica njenog carstva. Tokom ovih perioda doneto je nekoliko kovanica:

• kovanica grada, u bronzi,
• kraljevska kovanica kralja Balaios, u srebru i bronzi,
• najverovatnije, kovanica sa oznakom "kovanica iz Rizonijskog zaliva", koja se smatra kao kovanica od saveza u kojem je Risinijum odigrao ulogu, u srebru i bronzi.

Hronologija ovih kovanica još uvek nije precizno definisana, pre svega zato što se o istorijskoj pozadini njihovog izdavanja i dalje malo zna. Gotovo da nema pomena u književnim izvorima grada Risinijuma. Međutim, nekoliko odlika ovih kovanica — kao što su obeležja stila, elementi natpisa i ikonografije, metrologija, izbor skovanog metala, itd.

Tokom velike seobe naroda, na širem prostoru Dalmacije vođeni su ratovi između Vizantijskog carstva i Istočnih Gota, a carska vlast u oblastima oko Risinijuma učvršćena je za vrijeme vladavine Justinijana I (527-565).

Početkom 7. veka, na ove prostore se doseljavaju srpska plemena, nakon čega nastaju i prve kneževine: Duklja na jugoistoku i Travunija sa Konavlima na severozapadu.

Vidi još

• Ilirski ratovi
• Ilirska kraljevina
• Ilirik (rimska provincija)
• Dalmacija (rimska provincija)
• Doseljavanje Slovena u jugoistočnu Evropu
• Doseljavanje Srba u jugoistočnu Evropu

Literatura

• Zečević, Nada (2002). Vizantija i Goti na Balkanu u IV i V veku. Beograd: Vizantološki institut SANU. 
• Komatina, Predrag (2014). „Identitet Dukljana prema De administrando imperio”. Zbornik radova Vizantološkog instituta. 51: 33—46. 
• Moravcsik, Gyula, ur. (1967) [1949]. Constantine Porphyrogenitus: De Administrando Imperio (2. izd.). Washington: Dumbarton Oaks Center for Byzantine Studies. 
• Ostrogorski, Georgije, ur. (1955). Vizantijski izvori za istoriju naroda Jugoslavije. 1. Beograd: Vizantološki institut. 
• Stamatović, Aleksandar D. (2006). „Hrišćanska crkva na tlu današnje Crne Gore prije doseljavanja slovenskih plemena”. Pravoslavlje u Crnoj Gori. Cetinje: Svetigora. str. 5—12. 
• Ferjančić, Božidar (1959). „Konstantin VII Porfirogenit”. Vizantijski izvori za istoriju naroda Jugoslavije. 2. Beograd: Vizantološki institut. str. 1—98.