Saobraćaj u Poljskoj

Republika Poljska je srednjoevropska zemlja sa izlazom na more, a koja se prostire kroz nekoliko značajnih evropskih oblasti (Severna evropska nizija, Baltik, oblast Karpata, doline Odre i Visle). Sve ovo pogoduje razvoju prometnog saobraćaja i velikom prometnom značaju zemlje.

Poljska ima razvijen drumski, železnički, vazdušni i vodni saobraćaj. Glavni saobraćajni čvor u zemlji je glavni grad, Varšava, ali su značajna čvorišta i Slonska oblast, Trojmjasto (Gdanjska oblast), Krakov, Lođ, Vroclav, Poznanj.

Železnički saobraćaj

„Poljske državne železnice“ ili „PKP“ (polj. Polskie Koleje Państwowe) je četvrto po veličini železničko preduzeće u celoj Evropi, a sastoji se od niza manjih i usmerenih preduzeća. Pored PKPa u zemlji postoji još nekoliko manjih preduzeća sa radom na polju železnice.

Ukupna dužina železničke mreže u Poljskoj je 21.639 km, od čega je 11.626 km elekrifikovano. Dužina pruga sa dva koloseka je 8.978 km. Železnica uskog koloseka takođe postoji i duga je 646 km. Železnička mreža u državi je veoma gusta, a u svim značajnijim gradovima glavne železničke stanice se nalze u središtima. Trenutno se puno toga radi na obnovi železnice, posebno na stvaranju uslova za brze železničke linije (brzina 140-160 km/čas) na prugama:

Varšava - Krakov - Katovice, dužina 221 km, jedina pruga koja je danas prilagođena velikim brzinama
Varšava - Kutno - Poznanj - granica sa Nemačkom, u izgradnji
Varšava - Gdanjsk - Gdinja, u izgradnji
Varšava - Lođ, u izgradnji
Varšava - Sjedlice - granica sa Belorusijom, u planu
Varšava - Pulavi - Lublin, u planu
Opole - Vroclav - Legnjica - granica sa Nemačkom, u planu

Jedini grad u državi sa metro sistemom je Varšava (pogledati: Varšavski metro). On se trenutno sastoji od 1 metro linije, a druga je u izgradnji. Varšava poseduje i razvijenu mrežu prigradske železnice. Tramvajski prevoz pristupan je u svim većim gradovima (preko 30 njih).

Železnička veza sa susednim zemljama:

Slovačka - da
Češka Republika - da
Nemačka - da
Rusija (Kalinjingradska oblast) - da, uz promenu širine koloseka
Litvanija - da, uz promenu širine koloseka
Belorusija - da, uz promenu širine koloseka
Ukrajina - da, uz promenu širine koloseka

Drumski saobraćaj

Ukupna dužina puteva u Poljskoj je 423.356 km, od toga sa čvrstom podlogom 295.356 km (2003. godine). Dužina auto-puteva je tada iznosila 665 km, što je malo spram veličine države i njenih potreba. Zbog toga se u proteklim godinama izgradnja novih deonica intenzivirala, a to će biti važno i u budućnosti. Auto-putevi nose dvojnu oznaku „A+broj“, a magistralni državni putevi su označeni brojem. U Poljskoj postoje čak 94 magistralna puta, a neki od njih na pojedinim deonicama imaju u 4 trake (poluauto-putevi). Postoje i gradski auto-putevi u Varšavi i Slonskoj oblasti.

Auto-putevi u Poljskoj (trenutno postojeći i u izgradnji) su:

Auto-put A1, Gdanjsk - Torunj - Lođ - Čenstohova - Glivice - granica sa Češkom, ukupna dužina 564 km, savremeni auto-put izgrađen na dve male deonice u blizini Lođa i Trojmjasta, očekivani završetak auto-puta 2012. godine.
Auto-put A2, granica sa Nemačkom - Poznanj - Lođ - Varšava - Sjedlice - granica sa Belorusijom, ukupna dužina 651 km, savremeni auto-put izgrađen na deonici Poznanj - Varšava, očekivani završetak auto-puta 2013. godine.
Auto-put A4, granica sa Nemačkom - Vroclav - Opole - Katovice - Krakov - Žešov - granica sa Ukrajinom, ukupna dužina 670 km, savremeni auto-put izgrađen na većin delom od nemačke granice do Krakova, očekivani završetak auto-puta 2013. godine.
Auto-put A6, granica sa Nemačkom - Ščećin, ukupna dužina 21 km, današnji auto-put još iz vremena Nacističke Nemačke.
Auto-put A8, autputni „prsten“ oko Vroclava, ukupna dužina 21 km, savremeni auto-put u izgradnji.
Auto-put A18, granica sa Nemačkom - Boleslavjec (veza na Auto-put A4), ukupna dužina 75 km, savremeni auto-put u izgradnji.

Vodeni saobraćaj

Poljska je primorska zemlja i izlazi na Baltičko more. U državi postoje dve značajne pomorske luka, od kojih je najvažnija luka u okviru Trojmjasta (Gdanjsk- stara luka, Gdinja-nova luka). Druga luka je Ščećin. Obe luke su nastale na ušćima velikih reka, Gdanjsk na ušću Visle, a Ščećin na ušću Odre. Manje pomorske luke su Ustka i Kolobžeg.

Unutarkopneni vodeni putevi u Poljskoj su dugi čak 3.812 kmi njih čine plovne reke i kanali (1996. godine). Najvažnije reke za plovidbu su Visla i Odra, a manje značajne su Bug i Varta. Velike rečne luke na Visli su: Varšava, Torunj, Bidgošč, Gruđondz, a na Odri su: Opole, Vroclav, Zjelona Gora, Kostšin na Odri.

Postoji i omanji saobraćaj po Mazurskim jezerima, ali je on manjeg značaja i uglavnom namenjen u turističke svrhe.

Gasovodi i naftovodi

Naftovod: Dužina tokova je 2.280 km(2006. godine).

Gasovod: Dužina tokova je 13.500 km (2006. godine).

Vazdušni transport

U Poljskoj se nalazi sedište nekoliko avio-kompanija, od kojih je najpoznatija LOT poljske avio linije. Poznata je i niskotarifna avio-kompanija Viz Er.

Najveći i najvažniji aerodrom u zemlji je varšavski Međunarodni aerodrom „Frederik Šopen“, koji se nalazi u sklopu gradskog područja i dobro je povezan sa gradom (autobuske i tramvajske veze). Promet na ovam aerodromu čini nešto manje od polovine prometa svih poljskih komercijalnih aerodroma. Posle varšavskog aerodroma drugi po značaju i prometu je Krakovski aerodrom, takođe poznat izvan okvira zemlje, a blisko povezan sa cvetajućim turizmom starog Krakova. Većina drugih aerodroma služi za niskotarifne letove i u svom prometu oslanja se ili na turizam ili na poljsku dijasporu.

U Poljskoj postoje i 2 zvanično upisana heliodroma (2005. godine).

*