Sikorski S-76
| Sikorski S-76 (Sikorsky S-76) | ||
|---|---|---|
|
| ||
| Opšti podaci | ||
| Namena | Putnički helikopter | |
| Posada | 1 ili 2 | |
| Broj putnika | 13 | |
| Poreklo |  Sjedinjene Države
| |
| Proizvođač | Sikorsky Aircraft | |
| Probni let | 13.03.1977. | |
| Uveden u upotrebu | 1977. | |
| Status | aktivan | |
| Broj primeraka | 1.090 (do juna 2015) | |
| Dimenzije | ||
| Prečnik nosećeg rotora | 13,41 m | |
| Prečnik repnog rotora | 2,44 m | |
| Dužina | 16,00 m | |
| Širina | 2,13 m | |
| Visina | 4,42 m | |
| Masa | ||
| Masa praznog | 2.545 kg | |
| Maksimalna masa | 5.307 kg | |
| Količina goriva | 1.083 lit | |
| Performanse | ||
| Maksimalna brzina | 287 km/h | |
| Krstareća brzina | 259 km/h | |
| Brzina uspona | 495 m/min | |
| Vrhunac leta | 4.200 m | |
| Dolet | 813 m | |
| Pogon | ||
| Motori | Turbomeka Ariel 2S2 | |
| Vrsta motora | Turbo-osovinski | |
| Broj motora | 2 | |
| Snaga poletanja | 2 h 688 kW | |
 Portal Vazduhoplovstvo
| ||
Sikorski S-76 (engl. Sikorsky S-76) je američki helikopter srednje veličine kojeg proizvodi korporacija Sikorski Erkraft. Helikopter ima dva motora i četvorokrake noseći i repni rotor.
Projektovanje i razvoj
[uredi | uredi izvor]
.jpg)
Projektovanje helikoptera S-76 je počeo polovinom sedamdesetih godina dvadesetog veka na bazi helikoptera S-74. Cilj projekta je bio helikopter namenjen pre svega za velike poslovne sistema i industriju za bušenje nafte. Helikopter je trebalo da bude sposoban da preveze tuce ljudi i pomoćni materijal.
Helikopter može da ponese od 12 do 13 putnika i njime može da upravlja jedan ili dva pilota. Helikopter ima dolet od 761 km i može da krstari pri brzini od 287 km/h.
S-76 je prvi let obavio 13. marta 1977. a do marta 2011. godine proizvedeno je 774 primerka.[1]
Uvidevši kvalitet i upotrebnu vrednost ovog helikoptera vojska SAD je je naručila za svoje potrebe ovaj helikopter koji je nosio oznaku UH-60 ili popularan naziv Blek Houk
Tehnički opis
[uredi | uredi izvor]Noseća konstrukcija trupa helikoptera je bila monokok. Imao je prostranu kabinu u kojoj je broj sedišta zavisio od tipa helikoptera i kretao se od 12 ili 13 putnika. Kabina je imala šestoro vrata i velike staklene površine koje su obezbeđivale lepu preglednost u svim pravcima. Vojna i kargo varijanta su imale šiber vrata koja su omogućavala lak utovar (ukrcavanje) i istovar (iskrcavanje) tereta i ljudstva.
Pogon helikoptera je bio udvojen turbo-osovinski motor (dva motora spojena jednim reduktorom) smeštenih na krovu helikoptera u neposrednoj blizini nosećeg rotora, koji je imao četiri kraka. Repni rotor je imao takođe četiri kraka i nalazio se sa leve strane helikoptera. Stajni trap putničke varijante je bio tricikl tipa (jedan napred dva pozadi) sa uvlačećim točkovima a vojna varijanta je imala fiksni stajni trap sa dva noseća točka napred a jedan na repu helikoptera.
Varijante
[uredi | uredi izvor]Civilne varijante
- S-76MkII - Helikopter sa snažnijim motorom i modernizovanijom konstrukcijom.
- S-76A - Helikopter opremljen motorima Rols - Rojs Alison.
- S-76A - Helikopter opremljen motorima Turbomeka Arijel.
- S-76B – Helikopter opremljen motorima Prat & Vitni Kanada PT6B.
Vojne varijante
- AUH-76 - Vojna varijanta bazirana na ovom helikopteru.
- S-76 MkIIH-76 Orao - Vojna verzija razvijena od varijante S-76B.
Karakteristike
[uredi | uredi izvor]Tehničke karakteristike za model S-76A+[2]
[uredi | uredi izvor]- Posada: 1 ili 2 pilota
- Broj sedišta: do 13
- Dužina (do rotora repa): 16,0 m
- Dužina trupa: 13.21 m
- Prečnik rotora: 13,41 m
- Prečnik repnog rotora: 2,44 m
- Širina trupa: 2,13 m
- Visina: 4,42 m (rotor na repu)
- Razmah između točkova: 2,44 m
- Masa praznog helikoptera: 2545 kg
- Maksimalna poletna masa: 5307 kg
- Maksimalna težina tereta: 1616 kg
- Težina goriva: 3030 kg
- Veličina rezervoara za gorivo: 1083 l
- Pogon: 2 × Turbomeka Ariel 2S2
- Jačina motora: 2 × 688 kW
Dimenzije kabine
[uredi | uredi izvor]- Dužina: 2,46 m
- Širina: 1,93 m
- Visina: 1,35 m
- Površina: 4,18 m²
- Zapremina: 5,8 m³
Performanse
[uredi | uredi izvor]- Maksimalna dozvoljena brzina: 287 km/h
- Brzina krstarenja: 259 km/h
- Maksimalni dolet: 813 km
- Plafon leta: 3871 m
- Brzina uspona: 8,25 m/s
Korisnici
[uredi | uredi izvor]
Korišćenje u Jugoslaviji i Srbiji
[uredi | uredi izvor]Prvi helikopter Sikorski S-76B je nabavljen za Jedinicu za specijalne operacije 2002. godine. Prema Jugoslovenskom registru civilnih vazduhoplova za 2009. godinu, jedan S-76B je registrovan 2004. godine sa civilnom oznakom YU-HEG u vlasništvu policije Srbije[3][4].
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ ROTORSPOT - Sikorsky S-76 production list
- ^ Sikorsky Aircraft S-76A (S-76A+ / S-76A++) - Specifications - Technical Data / Description
- ^ Janić, Čedomir (2008—2009). Godišnjak srpskog vazduhoplovstva. Beograd: Aerokomunikacije.
- ^ Serbia Police Aviation
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Gunston, Bill (1987). Military helicopters. London: Salamander books Ltd. ISBN 0-86191-110-4.
- Pejčić, Predrag (1993). Vojni helikopteri. Beograd: Vojnoizdavački i novinski centar.
- Janić, Čedomir (2008—2009). Godišnjak srpskog vazduhoplovstva. Beograd: Aerokomunikacije.
- Janić, Čedomir; Petrović Ognjan (2011). Kratka istorija vazduhoplovstva u Srbiji (na jeziku: (jezik: srpski)). Beograd: Aerokomunikacije. ISBN 978-86-913973-1-9.
- Dimitrijević, Bojan (2012). Jugoslovensko ratno vazduhoplovstvo 1942-1992. Beograd: Institut za savremenu istoriju. ISBN 978-86-7403-163-6.
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]
- Official Sikorsky S-76 page Arhivirano na sajtu Wayback Machine (26. jun 2014)
- FAA S-76 Type Certificate Data Sheet
- S-76 database by serial number, tail numbers, models, and current status
- S-76A/A+/A++ Specs & Photo on flugzeuginfo.net
- S-76B Specs & Photo on flugzeuginfo.net
- S-76C/C+/C++ Specs & Photo on flugzeuginfo.net
- BBC News - "Which party is winning the air war?"
- Serbia Police Aviation