Pređi na sadržaj

Srpska narodna odbrana (emigracija)

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Srpska narodna odbrana
SedišteČikago
PredsednikNebojša Živković
Veb-sajtwww.snd-us.com

Srpska narodna odbrana (SNO) je pokret Srba u dijaspori sa sedištem u Čikagu, Sjedinjene Američke Države.

Istorija

[uredi | uredi izvor]

Osnivanje i Prvi svetski rat

[uredi | uredi izvor]

Od stvaranja 1908. godine u Beogradu, Narodna odbrana okupljala je srpsku elitu. Njen prvi predsednik bio je đeneral Božidar Boža Janković, oslobodilac Kosova posle Balkanskih ratova, a tu su bili predsednik beogradske opštine, đeneral Stepa Stepanović, književnik Branislav Nušić, koji je i dao ime Narodnoj odbrani i mnogi drugi nacionalni prvaci. Članstvo je brojalo na stotine hiljada nacionalno svesnih srpskih patriota. U Americi, takođe. Osnivači su bili Američki Srbi a prvi predsednik bio je slavni srpski naučnik prof. dr. Mihajlo Pupin. Potom se tom nacionalnom radu priključio slavni pesnik i diplomata Jovan Dučić, i do danas ovu organizaciju Srba Amerike vode časni i nacionalni prvaci.

SND u Americi je osnovao Mihajlo Pupin 1914. godine u Njujorku, u jeku antisrpskih tenzija koje su dovele do Prvog svetskog rata[1]. Ubrzo nakon osnivanja, 83 filijale su se pojavile širom Sjedinjenih Država i počele da pomažu u ratnim naporima Kraljevinu Srbiju. Od 1914. do 1917. SND je prikupio oko pola miliona dolara za Srbe na Balkanu i regrutovao 17.000 američkih Srba dobrovoljaca da se bore na Solunskom frontu[2].

Drugi svetski rat

[uredi | uredi izvor]

Do 1941. godine, sedište SNO-a je premešteno u Čikago, Ilinois, pod vođstvom Mihaila Dučića, a aktivnosti i uticaj organizacije opadaju. Dolaskom Mihailovog brata Jovana Dučića, cenjenog pesnika/diplomate, ponovo je oživeo Srpski savet narodne odbrane. Tokom Drugog svetskog rata, SNO je bila u velikoj meri angažovana na prikupljanju sredstava za pomoć Srbima i podršci Kraljevskoj jugoslovenskoj vojsci koja je tokom otpora bila pod komandom generala Dragoljuba Mihailovića, postavljenog od tadašnje Jugoslovenske vlada u egzilu[3].

Posle Drugog svetskog rata

[uredi | uredi izvor]

Posle Drugog svetskog rata, pro-titovska američka vlada prema zakonu FARA, započela je intenzivnu istragu svih srpskih nacionalističkih organizacija u SAD, prvenstveno SNO, i nastavila je do 1947. godine.

SNO se blisko angažovao sa novim srpskim emigrantskim grupama koje su se formirale na Srednjem zapadu Sjedinjenih Država i imenovao je vojvodu Momčila Đujića sa sedištem u Čikagu za poverenika te organizacije 1949. godine[4].

Godine 1951. osnovana su ogranka Srpskog narodnog saveta za odbranu u Hamiltonu, Kanada, pod nazivom Srpsko društvo za nacionalni štit Kanade i Sidneju za Australiju[5].

Tokom 1960, 1963, 1971 SND je organizovala demonstracije protiv rećima J.B.Tita i protiv komunizma u Jugoslaviji.

1966, godine kupljen je Dom SNO u Nort ulici

1977. godine se desilo političko ubistvo Dragiše Kašikovića, jednog od urednika „Slobode“ i svedoka male Ivanke Milošević u zgradi SNO u Čikagu na Vest Nort aveniji br. 3909, koja je kasnije prodata, a ubistvo pod maskom jugoslovenske UDBAe nikada nije rešeno, sudski i policijski.

1988. godine kupljen je Dom u Elston ulici (sadašnje sedište SNO)

Tokom 1991. godine SNO je organizovala prikupljenje pomoći srpskom narodu u Otadžbini. Iste godine je osnovana “SerbNet”, krovne informativne organizacije Srba u Americi.

1992. godine SNO je aktivno učestvovala u ujedinjenju Srpske Pravoslavne crkve.

U periodu od 1992-1995. godine redovno šalje pomoć srpskom narodu Krajine i Bosne i Hercegovine.

1993. godine bačena je koktel-bomba na zgradu SNO. Američka policija ocenila je slučaj kao zločin iz mržnje srpskih neprijatelja

1999. godine SNO je organizovaala demonstracija u Vašingtonu zbog bombardovanja Srbije.

2000. godine, nakon demokratskih proimena došlo je do prve zvanična poseta SNO Otadžbini, nakon Nemačke okupacije 1941.

2014. godine organizovana je proslava 100 godina SNO u Americi.

SNO je organizovala pomoć ugroženom stanovništvu Srbije i Republike Srpske usled katastrofalnih poplava 2015. godine[6].

Aktivnosti

[uredi | uredi izvor]

Grob Draže Mihailovića

[uredi | uredi izvor]

Srpska narodna odbrana je 21. marta 2009. godine raspisala novčanu nagradu u vrednosti od 100.000 američkih dolara, osobi koja im dostavi podatke o mestu gde se nalazi grob đenerala Dragoljuba Draže Mihailovića.

Fond Mihailo Pupin

[uredi | uredi izvor]

Srpska narodna odbrana je 2004. godine osnovala Fond Mihailo Pupin. Fond donira 20 stipendija godišnje, mladim Srbima u Sjedinjenim Američkim Državama.

Časopis Sloboda

[uredi | uredi izvor]

Sloboda je zvaničan časopis Srpske narodne odbrane. Poslednji broj je izašao 10. avgusta 2011. godine, i to je bio 2028. broj časopisa. Jedan od urednika Slobode je bio Dragiša Kašiković.

Saradnja

[uredi | uredi izvor]

Srpska narodna odbrana sarađuje sa :

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ Barkan, Elliott Robert, ur. (2013). Immigrants in American history: arrival, adaptation, and integration. Santa Barbara, Calif.: ABC-CLIO. ISBN 978-1-59884-220-3. 
  2. ^ Popovich, Ljubica (2011). „Alex N. Dragnich (1912-2009): A Tribute”. Serbian Studies: Journal of the North American Society for Serbian Studies. 22 (1): 125—128. ISSN 1941-9511. doi:10.1353/ser.2011.0006. 
  3. ^ Alexander, J. G. (2008-06-01). „Yugoslav-Americans and National Security during World War II. By Lorraine M. Lees. (Urbana: University of Illinois Press, 2007. xiv, 270 pp. $40.00, ISBN 978-0-252-03210-3.)”. Journal of American History. 95 (1): 257—258. ISSN 0021-8723. doi:10.2307/25095572. 
  4. ^ „Portal Srpske narodne odbrane u Americi - O nama”. www.snd-us.com. Arhivirano iz originala 18. 07. 2023. g. Pristupljeno 2023-07-18. 
  5. ^ Jupp, James, ur. (2001). The Australian people: an encyclopedia of the nation, its people and their origins (New ed. izd.). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-80789-0. 
  6. ^ „Portal Srpske narodne odbrane u Americi - Početna”. www.snd-us.com. Pristupljeno 2023-07-18. 

Spoljašnje veze

[uredi | uredi izvor]
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Српска_народна_одбрана_(емиграција)&oldid=28933309”