Pređi na sadržaj

Cerjanska pećina

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Cerjanska pećina
Cerjanska pećina
Vodopad na ulazu u Cerjansku pećinu
Položaj
Mesto
(planina, reka)
Cerje, Niš,  Srbija
(Kalafat, Provalijska reka)
Odlike
Dužina 6.025 m
Nadm. visina 515 m m
Starost 2 mil. godina

Cerjanska pećina je erozivno tektonski, kraški speleološki objekat koji se nalazi u jugoistočnoj Srbiji, na 15 kilometara od Niša, u atarima sela Cerje i Kravlja.[1] Nalazi se na teritoriji niške gradske opštine Pantelej.

O pećini

[uredi | uredi izvor]

Cerjanska pećina je udaljena 15 km od Niša. Nalazi se u širem prostoru izletišta Kamenički vis, na severnim predelima Kalafata. Ulaz u Cerjansku pećinu nalazi se na nadmorskoj visini od 515 m, na mestu gde ponire Provalijska reka. Pećina je hidrološki aktivna čak i tokom sušnih meseci. Procene geologa su da je Cerjanska pećina nastala pre više od 2 miliona godina.[2] Prvi naziv pećine je bio Provalija. Glavni hodnik pećine je dugačak 3360 metara, a ukupna dužina ispitanih pećinskih kanala je 7.149 metara, po čemu je ovo drugi najduži istraženi pećinski sistem u Srbiji.[3] Visina pećinskih dvorana i hodnika varira između 15 i 40 metara, a plafon pećine se delimično sastoji od krečnjaka.

Nazivi pećine

[uredi | uredi izvor]
  • Cerjanska pećina — zvanični naziv pećine
  • Provalija — lokalni naziv, prema nazivu rečice koja ponire u pećinu
  • Cerjanka — naziv koji su dali prvi istraživači iz Speleološkog odseka Planinarskog saveza Beograda (SOB)

Pećinski nakit

[uredi | uredi izvor]

Pećinu ukrašava bogat pećinski nakit: stalaktiti, stalagmiti, heliktiti, talasaste draperije, pećinski korali i kristalni cvetovi koji se prostiru celom njenom dužinom. Posebnu vrednost pećine čine heliktiti ili pećinske ruže.[3] Heliktiti su posebna vrsta pećinskog nakita koja se suprotno fizičkim zakonima i zemljinoj teži formira i pruža u svim pravcima usled delovanja vazdušnih strujanja.[4]

Zaštita pećine

[uredi | uredi izvor]

Pećina je pod zaštitom od 1955. godine u okviru grupe speleoloških objekata severnog Kalafata pod nazivom pećina Propala.[5] Zavod za zaštitu spomenika prirode je 1998. godine proglasio Cerjansku pećinu za prirodno dobro prve kategorije sa površinom od 64 hektara.[6] Javno preduzeće Direkcija za izgradnju grada Niša je zaduženo za upravljanje pećinom, kao i za zaštitu i razvoj pećine.[7]

U pećini se može naći i vatreni daždevnjak koji se nalazi na listi strogo zaštićenih životinjskih vrsta.

Galerija

[uredi | uredi izvor]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ Akademski speleološko-alpinistički klub. „Cerjanska pećina”. Pristupljeno 30. 1. 2015. 
  2. ^ Turistička organizacija Niš. „Cerjanska pećina”. Arhivirano iz originala 23. 02. 2015. g. Pristupljeno 30. 1. 2015. 
  3. ^ a b NišCafe. „Izletišta u Nišu”. Arhivirano iz originala 22. 01. 2015. g. Pristupljeno 30. 1. 2015. 
  4. ^ RTS. „Dobrodošli u Cerjanku”. Pristupljeno 30. 1. 2015. 
  5. ^ „Turistička organizacija Niš”. 
  6. ^ Safari klub. „Cerjanska pećina”. Arhivirano iz originala 24. 03. 2015. g. Pristupljeno 30. 1. 2015. 
  7. ^ Direkcija za izgradnju grada Niša. „Cerjanska pećina”. Arhivirano iz originala 16. 02. 2015. g. Pristupljeno 30. 1. 2015. 

Spoljašnje veze

[uredi | uredi izvor]