Pređi na sadržaj

Gradska opština Palilula (Beograd)

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Gradska opština Palilula (Beograd)
Park Tašmajdan
Grb
Grb
Administrativni podaci
Država Srbija
Upravni okrugGrad Beograd
Grad Beograd
Stanovništvo
 — 2022.Rast 182.624[1]
Geografske karakteristike
Vremenska zonaUTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Površina451 km2
Položaj {{{ime genitiv}}}
Položaj {{{ime genitiv}}}
Ostali podaci
Predsednik opštineAleksandar Jovičić (SNS)
Veb-sajtwww.palilula.org.rs

Opština Palilula je gradska opština Grada Beograda. Zauzima površinu od 44.661 ha, na kojoj prema popisu iz aprila 2011. godine živi 173.521 stanovnika. Prema podacima sa poslednjeg popisa 2022. godine u opštini je živelo 182.624 stanovnika[1]

Naziv je nastao po tome što je, u vreme vladavine Turaka, u varoši bilo zabranjeno pušenje i bilo kakva upotreba duvana na ulicama, zbog opasnosti od požara. Oni koji nisu mogli bez lule, da bi je zapalili, morali su da idu van gradskih zidina. Jedno od tih mesta gde su odlazili bila je i današnja Palilula. Kao beogradska opština postoji od 1956. godine.

Slava opštine Palilula je Markovdan, 8. maj.

Položaj

[uredi | uredi izvor]

Veći deo opštine se prostire na levoj, banatskoj, obali Dunava. Ta teritorija je ograničena Dunavom sa zapada i juga, Tamišom sa istoka i kanalom Karaš sa severa. Zemljište je ravno, ritsko i močvarno. Ispresecano je kanalima a postoje i velike bare i jezera. Na površini ove opštine je i veliko poljoprivredno dobro PKB.

Poreklo imena

[uredi | uredi izvor]

Ime je dobila po tome što je bila jedno od mesta u kojoj su žitelji mogli da zapale lule jer je tokom turske vladavine bilo zabranjeno pušenje zbog opasnosti od požara. Naziv potiče iz prve polovine 19. veka jer su kuće bile uglavnom drvene i lako zapaljive. Tada su još prosečene veoma široke ulice ovim krajem da ne bi dolazilo do požara. Palilulom su često šetali strastveni pušači sa lulama i čibucima. Ostao je i zapis Romana Zmorskog, poljskog književnika, koji je 1855. posetio Beograd i opisao Palilulu. Opisao ju je kao groblje s malom crkvom, u blizini Beograda, gde je stanovao grnčar koji je pravio lule od pečene gline. Grnčara su zvali Palilula i tako je čitav kraj dobio po njemu naziv.[2]

Palilula je bila predgrađe Beograda koje je vezir Marašli Ali-paša naselio "za svoju poslugu". Palilulci su se bavili zemljoradnjom i rabadžilukom, prodavali su bivolje mleko Turcima.[3]

Naselja

[uredi | uredi izvor]

Gradska opština Palilula se sastoji iz 8 naselja:

Naseljeno mesto Broj stanovnika[4] Promena (%)
Popis 2011. Popis 2022.
Beograd – deo 110.637 113.883 +2,93%
Borča 46.086 51.862 +12,53%
Veliko Selo 1.594 1.465 -8,09%
Dunavac 496 391 -21,17%
Kovilovo 920 760 -17,39%
Ovča 2.742 3.494 +27,43%
Padinska Skela 9.263 8.519 -8,03%
Slanci 1.783 2.250 +26,19%
Gradska opština Palilula 173.521 182.624 +5,25%

Naselja na desnoj obali Dunava

[uredi | uredi izvor]

Naselja na levoj strani Dunava

[uredi | uredi izvor]

Gradske četvrti

[uredi | uredi izvor]
Mapa opštine Palilula

Gradske četvrti na desnoj obali Dunava

[uredi | uredi izvor]

Gradske četvrti na levoj obali Dunava

[uredi | uredi izvor]

Demografija

[uredi | uredi izvor]

Prema poslednjem popisu iz 2022. na teritoriji gradske opštine živelo je 182.624 stanovnika. Većinu stanovništva činili su Srbi (81,48%), a od manjina najviše je bilo Roma (2,73%), Goranaca (1,56%) i Jugoslovena (0,65%).

Etnički sastav prema popisu iz 2022.‍[5]
Srbi
  
 148.809 81,48%
Romi
  
 4.983 2,73%
Goranci
  
 2.847 1,56%
Jugosloveni
  
 1.179 0,65%
Makedonci
  
 579 0,32%
Rumuni
  
 543 0,30%
Muslimani
  
 516 0,28%
Crnogorci
  
 457 0,25%
Rusi
  
 420 0,23%
Hrvati
  
 397 0,22%
Bošnjaci
  
 295 0,16%
Mađari
  
 224 0,12%
Albanci
  
 163 0,09%
Bugari
  
 101 0,06%
Slovaci
  
 89 0,05%
Slovenci
  
 83 0,05%
Ostali
  
 1.216 0,67%
Regionalno
  
 116 0,06%
Neizjašnjeni
  
 3.694 2,02%
Nepoznato
  
 15.913 8,71%

Mesne Zajednice

[uredi | uredi izvor]
  • Bara Reva
  • Borča Greda
  • Veliko Selo
  • Višnjica
  • Višnjička Banja
  • Despot Stefan Lazarević
  • Dunavski venac
  • Jovan Cvijić
  • Karaburma - Dunav
  • Kotež
  • Nadežda Petrović
  • Nova Borča
  • Ovča
  • Padinska Skela
  • Rospi Ćuprija
  • Slanci
  • Stara Borča
  • Stara Karaburma
  • Stara Palilula
  • Starine Novak
  • Stevan Hristić
  • Tašmajdan
  • Filip Višnjić
  • Hadžipopovac

Galerija

[uredi | uredi izvor]
  • Panorama Karaburme
    Panorama Karaburme
  • Beogradski pamučni kombinat
    Beogradski pamučni kombinat
  • Naselje Borča
    Naselje Borča
  • Crkva u Ovči
    Crkva u Ovči
  • Pravni fakultet
    Pravni fakultet
  • Pančevački most
    Pančevački most

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ a b „Konačni rezultati popisa stanovništva, domaćinstava i stanova 2022. (knjiga 1, nacionalna pripadnost opštine i gradovi)”. popis2022.stat.gov.rs. Pristupljeno 21. 12. 2022. 
  2. ^ „Palilula”. Beogradski krajevi. Arhivirano iz originala 27. 01. 2020. g. Pristupljeno 27. 1. 2020. 
  3. ^ "Politika", 21. mart 1939
  4. ^ „Uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011. i 2022. godine”. popis2022.stat.gov.rs. Pristupljeno 16. 1. 2025. 
  5. ^ „Nacionalna pripadnost: podaci po opštinama i gradovima” (PDF). Republički zavod za statistiku Srbije. Popis stanovništva, domaćinstava i stanova 2022. godine. Pristupljeno 16. 1. 2025. 

Spoljašnje veze

[uredi | uredi izvor]
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Градска_општина_Палилула_(Београд)&oldid=28980725”