16. decembar
16. decembar (16.12.) je 350. dan godine po gregorijanskom kalendaru (351. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 15 dana.
Događaji
[uredi | uredi izvor]| decembar | ||||||
| P | U | S | Č | P | S | N |
| 1 | ||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
| 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
| 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
| 30 | 31 | |||||
- 1598 — Korejska mornarica admirala Ji San-šina je porazila japansku flotu u bici u Norjanškom moreuzu.
- 1653 — Vođa engleskih parlamentarista u građanskom ratu protiv monarhista Oliver Kromvel proglašen doživotnim lordom protektorom Engleske, Škotske i Irske.
- 1689 — Parlament Engleske je usvojio Povelju o pravima.
- 1773 — Nezadovoljna visokim uvoznim carinama i britanskom kolonijalnom vlašću, grupa američkih kolonista, maskirana u Indijance, u Bostonskoj luci sa jednog britanskog broda u more pobacala sanduke čaja. Taj događaj, kasnije nazvan "Bostonska čajanka", nagovestio Američki rat za nezavisnost, započet 1775.
- 1835 — U velikom požaru koji je zahvatio Njujork uništeno 600 građevina.
- 1838 — Buri su se tokom Velike seobe sukobili s plemenom Zulu i u bici na Krvavoj Reci pobili 3.000 pripadnika tog plemena.
- 1885 — U Sarajevu počeo da izlazi srpski književni list "Bosanska vila"
- 1916 — Grupa ruskih plemića predvođena Feliksom Jusupovim je ubila mistika i pustolova Grigorija Raspućina.
- 1920 — U jednom od najtežih zemljotresa u svetu u kineskoj provinciji Gansu poginulo oko 180.000 ljudi.
- 1934 — Pušten u saobraćaj prvi beogradski drumski most preko Save, nazvan „Zemunski most kralja Aleksandra“. Dignut u vazduh u aprilu 1941, a na mestu visećeg mosta 1957. podignut most nezvanično nazvan Brankov most.
- 1944 — Nemci u Drugom svetskom ratu u Ardenima probili američke linije odbrane i počeli kontraofanzivu na Zapadnom frontu. U borbama okončanim nemačkim porazom saveznici izgubili 77.000 vojnika, a Nemci 130.000.
- 1949 — Vođa borbe za nezavisnost Ahmed Sukarno izabran za prvog predsednika Indonezije posle sticanja nezavisnosti zemlje od Holandije.
- 1960 — Dva putnička aviona su se sudarila u vazduhu zbog gustih oblaka iznad Staten Ajlanda, pri čemu su poginule 134 osobe.
- 1966 — Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija na predlog Velike Britanije jednoglasno izglasao ekonomske sankcije protiv režima bele manjine u Rodeziji.
- 1971 — Pakistanske trupe predale se indijskoj vojsci i Oslobodilačkoj armiji Istočnog Bengala. Time okončan Indijsko-pakistanski rat i sačuvana nezavisnost nove države Bangladeš, proklamovane u martu 1971.
- 1993 — Šest zemalja-članica Evropske unije, odnosno Ujedinjeno Kraljevstvo, Nemačka, Francuska, Italija, Holandija i Danska, uprkos protivljenju Grčke, priznalo Republiku Makedoniju.
- 1995 — Savet bezbednosti UN dao snagama NATO ovlašćenje da preuzmu nadležnost nad mirovnim operacijama u Bosni i Hercegovini. Time je okončana misija UNPROFOR-a i stvoreni pravni uslovi da NATO počne misiju nadgledanja sprovođenja mira u Bosni.
- 1997 — Petnaest kosovskih Albanaca optuženih za terorizam i pripadnost ilegalnoj organizaciji Oslobodilačka vojska Kosova osuđeno u Prištini na kazne zatvora od četiri do 20 godina.
- 2001 — Prvi američki brod od 1962, kada su SAD uvele embargo protiv Kube, stigao u luku u Havani, noseći oko 500 tona smrznute hrane.
- 2002 — Pred Tribunalom u Hagu počela trodnevna rasprava o presudi bivšoj predsednici Republike Srpske Biljani Plavšić, koja je priznala krivicu za zločine protiv čovečnosti tokom rata u BiH.
- 2020 — Kineska svemirska sonda Čange-5, koja je sa sobom nosila oko dva kilograma uzoraka sa Meseca, uspešno se vratila na Zemlju.
Rođenja
[uredi | uredi izvor]- 1485 — Katarina od Aragona, španska princeza, prva od šest žena engleskog kralja Henrija VII. (prem. 1536)[1]
- 1775 — Džejn Ostin, engleska književnica. (prem. 1817)[2]
- 1888 — Aleksandar I Karađorđević, jugoslovenski kralj. (prem. 1934)
- 1888 — Gerhard Gezeman, nemački clavista, folklorista, književni kritičar i profesor. (prem. 1948)[3]
- 1896 — Ivan Merc, hrvatski akademik. (prem. 1928)[4]
- 1901 — Margaret Mid, američka kulturalna antropološkinja i književnica. (prem. 1978)[5]
- 1917 — Artur Č. Klark, engleski pisac i pronalazač. (prem. 2008)[6]
- 1928 — Filip K. Dik, američki pisac, najpoznatiji po delima naučnofantastičnog žanra. (prem. 1982)[7]
- 1938 — Liv Ulman, norveška glumica, rediteljka i scenaristkinja.[8]
- 1938 — Vera Čukić, srpska glumica.[9]
- 1945 — Željko Bebek, bosanskohercegovačko-hrvatski muzičar, najpoznatiji kao pevač grupe Bijelo dugme.
- 1946 — Beni Anderson, švedski muzičar, kompozitor i muzički producent, najpoznatiji kao član grupe ABBA.[10]
- 1947 — Ben Kros, engleski glumac. (prem. 2020)[11]
- 1949 — Bili Gibons, američki muzičar, muzički producent i glumac, najpoznatiji kao basista i pevač grupe ZZ Top.
- 1955 — Zander Berkli, američki glumac i producent.
- 1961 — Ron Ejti, američki umetnik performansa.[12]
- 1961 — Bil Hiks, američki komičar. (prem. 1994)[13]
- 1963 — Bendžamin Bret, američki glumac i producent.[14]
- 1963 — Viorika Dančila, rumunska političarka.[15]
- 1964 — Hajke Dreksler, nemačka atletičarka.[16]
- 1967 — Miranda Oto, australijska glumica.[17]
- 1969 — Adam Ris, američki astrofizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (2011).[18]
- 1971 — Pol van Dajk, nemački di-džej, muzičar i muzički producent.
- 1973 — Mariza, portugalska fado muzičarka.[19]
- 1979 — Mihaj Trajstarju, rumunski muzičar.
- 1981 — Kristen Riter, američka glumica, model, muzičarka i spisateljica.[20]
- 1983 — Džoi Dorsi, američki košarkaš[21]
- 1984 — Teo Džejms, engleski glumac.
- 1988 — Ana Poplvel, engleska glumica.
- 1988 — Mats Humels, nemački fudbaler.[22]
- 1988 — Aleksej Šved, ruski košarkaš.[23]
- 1990 — Marina Aleksić, srpska glumica.[24]
- 1991 — Nikola Kozomara, srpski biciklista.[25]
- 1997 — Sara Larson, švedska muzičarka.[26]
- 2005 — Kosta Nedeljković, srpski fudbaler.
Smrti
[uredi | uredi izvor]- 1515 — Afonso de Albukerk, portugalski plemić i pomorski oficir. (rođ. 1453)[27]
- 1853 — Johan Piter Hazenklever, nemački slikar. (rođ. 1810)[28]
- 1859 — Vilhelm Grim, nemački književnik i filolog. (rođ. 1786)[29]
- 1914 — Ivan Zajc, hrvatski kompozitor, dirigent i pedagog. (prem. 1832)
- 1921 — Kamij Sen-Sans, francuski kompozitor, dirigent, pijanista i orguljaš. (rođ. 1835)[30]
- 1931 — Dimitrije Ruvarac, srpski istoričar i sveštenik. (rođ. 1842)[31]
- 1955 — Milan Vujaklija, srpski prevodilac i leksikograf. (rođ. 1891)[32]
- 1965 — Vilijam Samerset Mom, engleski književnik i dramaturg. (rođ. 1874)[33]
- 1989 — Li van Klif, američki glumac. (rođ. 1925)
- 1989 — Silvana Mangano, italijanska glumica. (rođ. 1930)
- 2015 — Ljubica Gabrić, italijanska atletičarka (bacanje diska). (rođ. 1914)
- 2022 — Siniša Mihajlović, srpski fudbaler i fudbalski trener. (rođ. 1969)
Praznici i dani sećanja
[uredi | uredi izvor]- Srpska pravoslavna crkva danas proslavlja
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ „Catherine of Aragon | Biography & Facts”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-01-29.
- ^ „Jane Austen | Biography, Books, Movies, Emma, & Facts”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-01-29.
- ^ Milisavac, Živan, ur. (1984). Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. 211.
- ^ „Ivan Merz - biografija i galerija - biografija - Ivan Merz Humanitarna Udruga”. web.archive.org. 2018-12-15. Arhivirano iz originala 15. 12. 2018. g. Pristupljeno 2021-01-29. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (15. децембар 2018)
- ^ „Margaret Mead | Biography, Contributions, Theory, Books, & Facts”. Encyclopedia Britannica (на језику: енглески). Приступљено 2021-01-29.
- ^ „Arthur C. Clarke | Biography, Works, & Facts”. Encyclopedia Britannica (на језику: енглески). Приступљено 2021-01-29.
- ^ „Philip K. Dick | American author”. Encyclopedia Britannica (на језику: енглески). Приступљено 2021-01-29.
- ^ „Liv Ullmann”. Rotten Tomatoes.
- ^ „Vera Čukić Biografija”. Biografija.org (на језику: српски). 2019-10-16. Приступљено 2021-02-05.
- ^ „Benny Andersson | Swedish musician and songwriter”. Encyclopedia Britannica (на језику: енглески). Приступљено 2021-01-29.
- ^ Wiseman, Andreas; Wiseman, Andreas (2020-08-18). „Ben Cross Dies: ‘Chariots Of Fire’, ‘Star Trek’ & ‘First Knight’ Star Was 72”. Deadline (на језику: енглески). Приступљено 2021-01-29.
- ^ di (2019-01-08). „Ron Athey | Performance art”. Dada Blob… Exotic worlds and Pop culture! (на језику: италијански). Приступљено 2021-02-05.
- ^ „Bill Hicks | Biography, Death, & Facts”. Encyclopedia Britannica (на језику: енглески). Приступљено 2021-01-30.
- ^ „Benjamin Bratt Facts”. Encyclopedia Britannica (на језику: енглески). Приступљено 2021-01-30.
- ^ „BIOGRAFIE - Cine este Viorica Dăncilă, premierul propus de PSD”. Stiri pe surse. Приступљено 2021-02-05.
- ^ „Heike Drechsler Bio, Stats, and Results | Olympics at Sports-Reference.com”. web.archive.org. 2015-05-23. Архивирано из оригинала 23. 05. 2015. г. Приступљено 2021-01-30. Архивирано на сајту Wayback Machine (23. maj 2015)
- ^ „Miranda Otto - Rotten Tomatoes”. www.rottentomatoes.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Adam G. Riess | American astronomer”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-01-30.
- ^ „Mariza - BLITZ”. web.archive.org. 2011-07-30. Arhivirano iz originala 30. 07. 2011. g. Pristupljeno 2021-02-05. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (30. jul 2011)
- ^ „Monitor: Dec. 14, 2012”. EW.com (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 15. 08. 2023. g. Pristupljeno 2021-01-30.
- ^ „DORSEY, JOEY - Welcome to EUROLEAGUE BASKETBALL”. www.euroleague.net. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Mats Julian Hummels | Playerprofile | Bundesliga”. bundesliga.com - the official Bundesliga website (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 03. 02. 2021. g. Pristupljeno 2021-01-30.
- ^ „SHVED, ALEXEY - Welcome to EUROLEAGUE BASKETBALL”. www.euroleague.net. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Marina Kaucki”. Cartoons Serbia Wiki (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ Archives, Cycling. „Nikola Kozomora”. www.cyclingarchives.com (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 04. 04. 2016. g. Pristupljeno 2021-01-30.
- ^ „Zara Larsson - Jag ska bli stjärna - tv4.se”. web.archive.org. 2010-08-15. Arhivirano iz originala 15. 08. 2010. g. Pristupljeno 2021-02-05. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (15. avgust 2010)
- ^ „Afonso de Albuquerque | Portuguese conqueror”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-01-30.
- ^ „Johann Peter Hasenclever”. www.rheinische-geschichte.lvr.de (na jeziku: nemački). Arhivirano iz originala 31. 01. 2021. g. Pristupljeno 2021-02-05.
- ^ „Brothers Grimm | Biography, Stories, & Works”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-01-30.
- ^ „Camille Saint-Saëns | French composer”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-01-30.
- ^ „Dimitrije Ruvarac (1842-1931) – istoričar i bibliotekar - Pravoslavlje - NOVINE SRPSKE PATRIJARŠIJE”. web.archive.org. 2013-09-19. Arhivirano iz originala 19. 09. 2013. g. Pristupljeno 2021-02-05. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (19. septembar 2013)
- ^ „Online knjižara Dereta | Autori”. Online knjižara Dereta (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2021-01-30.
- ^ „W. Somerset Maugham | British writer”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-01-30.
