Kabardino-Balkarija
Kabardino-Balkarska Republika Kabardino-Balkarskaя Respublika Kъэbэrdeй-Balъkъэr Respublikэ Kъabartы-Malkъar Respublika | |
---|---|
Država | Rusija |
Federalni okrug | Severnokavkaski |
Glavni grad | Naljčik |
Površina | 12.500 km2 |
Stanovništvo | 2014. |
— broj st. | 858.560 |
— gustina st. | 68,68 st./km2 |
Zvanični veb-sajt |
Kabardino-Balkarija, ili zvanično Kabardino-Balkarska Republika (rus. Кабардино-Балкарская Республика) je konstitutivni subjekt Ruske Federacije[1] sa statusom republike na prostoru severnog Kavkaza.
Glavni grad republike je grad Naljčik.
Etimologija
[uredi | uredi izvor]Republika je nazvana prema dva naroda koji je naseljavaju: Kabardincima (narod severnokavkaskog odnosno čerkeskog porekla) i Balkarima (narod turkijskog porekla).
Geografija
[uredi | uredi izvor]Republika je geografski podeljena na dva etno-istorijska regiona, Kabardiju (na severu) i Balkariju (na jugu). Ovo se međutim ne reflektuje u administrativnoj podeli republike, jer ona administrativno predstavlja unitarnu teritoriju podeljenu na gradove i distrikte.
Istorija
[uredi | uredi izvor]Kabardinci su narod čerkeskog porekla i naselili su se na ovim prostorima u 9. veku, dok se Balkari smatraju potomcima Prabugara, odnosno potomcima onih Prabugara koji su ostali da žive na području Kavkaza, dok su se ostali pripadnici prabugarskog naroda preselili na Balkan i srednju Volgu.
Od 16. veka, region postaje protektorat ruske države u ekspanziji. Kabardinci su bili saveznici Rusa, dok su Balkari pružali otpor Rusima mnogo godina. U kratkom periodu između 1739. i 1774. godine, Kabardija je bila nezavisna, ali je zatim aneksirana od strane Rusije, dok je Balkariju Rusija aneksirala 1827. godine.
Godine 1921. region je postao deo Autonomne Republike Planinskih Naroda, da bi kasnije iste godine bila formirana Kabardinska autonomna oblast. Naredne godine, ime oblasti je promenjeno u Kabardinsko-Balkarska autonomna oblast, a 1936. godine, status regiona je uzdignut na nivo autonomne sovjetske socijalističke republike.
Staljin je 1944. optužio Balkare za saradnju sa nacistima i deportovao ih sa ovog područja, a balkarsko nacionalno ime je izbačeno iz naziva republike. Balkarskom stanovništvu je bilo dozvoljeno da se vrati 1957. godine, kada je i prethodno dvonacionalno ime republike vraćeno.
Stanovništvo
[uredi | uredi izvor]1989. | 2002. | 2010. |
---|---|---|
759,586 | 901,494 | 859,939 |
Etnički sastav
[uredi | uredi izvor]Popis iz 1926. godine
[uredi | uredi izvor]- Kabardinci = 122.402 (60,0%)
- Balkari = 33.197 (16,3%)
- Ukrajinci = 17.213 (8,4%)
- Rusi = 15.344 (7,5%)
- Oseti = 4.078 (2,0%)
Popis iz 1989. godine
[uredi | uredi izvor]- Kabardinci = 364.494 (48,2%)
- Rusi = 240.750 (31,9%)
- Balkari = 70.793 (9,4%)
- Ukrajinci = 12.826 (1,7%)
- Oseti = 9.996 (1,3%)
Popis iz 2002. godine
[uredi | uredi izvor]- Kabardinci = 498.702 (55,3%)
- Rusi = 226.620 (25,1%)
- Balkari = 104.951 (11,6%)
- Oseti = 9.845 (1,1%)
- Ukrajinci = 7.592 (0,8%)
Religija
[uredi | uredi izvor]Glavna religija u republici je islam. [1][mrtva veza]
Gradovi
[uredi | uredi izvor]Najveći gradovi republike su (sa prikazom broja stanovnika 2009. godine): [2]
- Naljčik (270.000)
- Baksan (76.000)
- Prohladni (60.000)
- Dokšukino (33.000)
- Majski (27.000)
- Dugulubgej (20.000)