Pređi na sadržaj

Gradska opština Novi Beograd

Koordinate: 44° 48′ 55″ S; 20° 25′ 05″ I / 44.815254° S; 20.4179993° I / 44.815254; 20.4179993
Ovaj članak je dobar. Kliknite ovde za više informacija.
S Vikipedije, slobodne enciklopedije

44° 48′ 55″ S; 20° 25′ 05″ I / 44.815254° S; 20.4179993° I / 44.815254; 20.4179993

Gradska opština Novi Beograd
Administrativni podaci
Država Srbija
Upravni okrugGrad Beograd
GradGrad Beograd
Stanovništvo
 — 2022.Pad 209.763
Geografske karakteristike
Vremenska zonaUTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Površina40,7 km2
Položaj {{{ime genitiv}}}
Položaj {{{ime genitiv}}}
Ostali podaci
Predsednik opštineIvana Nikolić (SNS)
Veb-sajtnovibeograd.rs

Gradska opština Novi Beograd je gradska opština, ujedno i naseljeno mesto, grada Beograda i prostire se na površini od 4.096 hektara.[1][2] Prema popisu stanovništva iz 2011. godine bilo je 214.506 stanovnika.[3] Prema podacima sa poslednjeg popisa 2022. godine u opštini je živelo 209.763 stanovnika[4]

Gradska opština Novi Beograd je jedna od sedamnaest beogradskih opština.[1] Tri godine nakon Drugog svetskog rata, 1948. godine, postavljen je kamen temeljac Novog Beograda, a 1952. godine osnovana je opština Novi Beograd, koja se razvila u metropolu koja i dalje raste.[2]

Geografski položaj

[uredi | uredi izvor]

Novi Beograd se nalazi na levoj obali Save. Administrativno, njegov severoistočni deo počinje na desnoj strani Dunava, malo pre ušća Save u Dunav. Nalazi se severozapadno od „starog“ Beograda, sa kojim je spojen putem 6 mostova (Brankov most, Gazela, Stari savski most, Stari i Novi železnički most, i najnoviji, preko Ade Ciganlije, otvoren 2011. godine). Evropski put E-75 prolazi kroz središte Novog Beograda.

Geografske odlike

[uredi | uredi izvor]
Novi Beograd — Sava centar i poslovne zgrade

Opština Novi Beograd zauzima površinu od 40,96 km². Glavna fizička osobina Novog Beograda je njegov ravan teren, što predstavlja veliki kontrast starom delu Beograda, koji je izgrađen na 32 brda. Osim Bežanije, svog zapadnog dela, Novi Beograd je izgrađen na površini koja je u osnovi bila močvara kada je 1948. godine otpočela izgradnja novog grada. Godinama je na Novi Beograd donošen pesak sa dunavskog Malog ratnog ostrva, sve dok od njega nije preostao mali uski pošumljeni pojas zemlje koji postoji i danas.

Novi Beograd Blok 2

Ostale geografske odlike Novog Beograda su poluostrvo Ada Ciganlija i ostrvo Ada Međica, oba na Savi i zaliv Zimovnik, koji okružuje Malu Ciganliju, u kom se nalaze objekti brodogradilišta Beograd. Lesne zaravni Bežanijske kose se nalaze u zapadnom delu opštine, dok u južnom delu protiče kanal Galovica koji se uliva u Savu.

Od svih beogradskih gradskih opština, Novi Beograd ima najviše zelenih površina, ukupno 3,47 km² ili 8,5% svoje površine.[5] Najveći površina parkova otpada na park Ušće. Na Novom Beogradu je 2008. godine otvoren Park Republika Srpska.

Istorija

[uredi | uredi izvor]
Spomen obeležje početka izgradnje Novog Beograda, na Ušću
Glavni članak: Istorija Novog Beograda

Začetak

[uredi | uredi izvor]
Vidi još: Bežanija

Prvi istorijski pomen ljudskog naselja na teritoriji današnjeg Novog Beograda potiču iz vremena turske vladavine nad Srbijom. On je pronađen u knjizi iz 1713. godine „Kruševski pomenik“ koji beleži postojanje srpskog naselja po imenu Bežanija najranije 1512. godine. Takođe pominje da je selo imalo 32 kuće, a taj broj je 1810. godine narastao na 115.

Tokom 18. veka stanovnici Bežanije su bili isključivo Srbi, ali nakon povlačenja Turaka, novi osvajač Austrija je podsticala naseljavanje Nemaca, Mađara i Hrvata. Između dva svetska rata, u vreme Kraljevine Jugoslavije, naselje se pomera bliže reci Savi i tada nastaje Sajmište (sada je to Staro Sajmište) i Novo Naselje.

1934. pogled sa tvrđave u Beogradu prema budućem mestu Novog Beograda

Prvi urbanistički planovi koji su planirali širenje Beograda na levu obalu Save su napravljeni 1923. godine, ali ih je nedostatak sredstava i ljudstva da se isuši močvarni teren odložio na neodređeno vreme. Beograđanin Petar Kokotović je 1924. godine otvorio kafanu na Tošinom bunaru koju je nazvao „Novi Beograd“. Posle 1945. godine Kokotović je bio predsednik mesne zajednice Novo Naselje-Bežanija koja je kasnije izrasla u opštinu Novi Beograd.[6] Nešto kasnije, 1939. godine, u Zemunu izlazi i prvi broj nedeljnog lista „Novi Beograd“. Na Bežaniji je 1924. godine izgrađen aerodrom, dok je fabrika Rogožarski izgrađena 1928. godine. Godine 1934. planovi su prošireni na izgradnju urbanog jezgra koji će povezivati Beograd i Zemun, pošto je Zemun administrativno pripojen gradu Beogradu 1929. godine, čime je izgubio status grada. Takođe je podignute most preko Save i uspostavljena je tramvajska linija koja je spajala Beograd i Zemun. Sagrađen je i zemunski aerodrom.

Na prostoru današnjeg Bloka 18, naselje zvano Novi Beograd nastalo je 1932. godine. Do 1940. godine je naraslo na sedam numerisanih, paralelnih ulica, sa 450 kuća i preko 3.000 stanovnika.[7]

Godine 1938. podignut je kompleks zgrada mesnoj zajednici Staro Sajmište. Na površini od 15.000 km2 su se održavali sajmovi i izložbe čiji je cilj bio da pokažu ekonomski razvoj Kraljevine Jugoslavije. Iste te godine, opština Beograd je potpisala ugovor sa dve danske građevinske kompanije da sagrade novo naselje. Projekat je poveren inženjeru Branislavu Nešiću.

Logor Sajmište

[uredi | uredi izvor]
Glavni članak: Logor Sajmište

Godine 1941. nemačka vojska i njeni saveznici su okupirale Kraljevinu Jugoslaviju. Nemačka tajna policija Gestapo je preuzela kontrolu nad Sajmištem. Gestapo ga je okružio sa nekoliko krugova bodljikave žice i pretvorio ga u zatvor. Sajmište je na kraju postalo logor za uništenje.

Do maja 1942. godine nacisti su koristili logor Sajmište za likvidaciju Jevreja iz Beograda i drugih delova Srbije. Za vreme okupacije blizu 8.000 Jevreja i 32.000 Srba je ugušeno u dušegupkama, streljano u Jajincima, ili umrlo u samom logoru. Logor je bio aktivan od oktobra 1941. do jula 1944. godine. Među zatvorenicima su se nalazile srpske žene, deca i starci sa Kozare, srpske i jevrejske porodice iz Beograda i drugih gradova, romske porodice, kao i srpsko stanovništvo iz raznih sremskih naselja. Takođe, u logoru na Starom sajmištu bio je zatvoren, mučen i likvidiran veliki broj srpskih boraca u koji su aktivno učestvovali u pokretu otpora protiv nemačkih i hrvatskih nacističkih okupatora. Od aprila 1942. godine zatvorenici su prebacivani u ustaške logore Jasenovac i Staru Gradišku. Likvidacije zarobljenika su trajale sve vreme postojanja logora.

Izveštaj Jugoslovenske državne komisije za zločine okupatora i njihovih saradnika procenio je da je oko 100.000 zatvorenika prošlo kroz Sajmište, a da je ubijeno 48.000 ljudi. Dana 9. jula 1987. godine, Skupština Beograda odlučila je da Staro Sajmište proglasi kulturnim dobrom i time je zaštiti od rušenja. Spomenik sećanja žrtvama Sajmišta je otkriven 21. aprila 1995. godine.

Brzi razvoj

[uredi | uredi izvor]
Novi Beograd 1978. Bilbord prikazuje Titovu sliku i tekst „Radimo i stvaramo za našu srećniju budućnost“.
Isečak sa naslovne strane Borbe od 12. aprila 1948. o početku radova na izgradnji Novog Beograda.
Novi Beograd 1978.
Novi Beograd 2005.
Izgradnja Univerzitetskog sela

Tri godine nakon završetka Drugog svetskog rata, 11. aprila 1948. godine izgradnju Novog Beograda započele su omladinske radne brigade. Taj dan se uzima za nastanak Novog Beograda. Zgrade su nicale jedna za drugom, a 1952. godine je osnovana opština Novi Beograd, dok je 1955. godine opština Bežanija pripojena Novom Beogradu. Godinama je Novi Beograd bio najveće gradilište u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji i izvor velikog ponosa za komunističke vlasti koje su nadgledale taj projekat.

Pre nego što je počela izgradnja, teren je nasut peskom iz Save i Dunava kako bi se isušilo močvarno zemljište i podigao nivo zemljišta izvan domašaja poplava i podzemnih voda. Samo tokom prve tri godine na izgradnji je radilo više od 100.000 radnika i inženjera iz cele Jugoslavije. Radne brigade sačinjene od stanovnika dovedenih iz seoskih područja su obezbeđivale većinu radne snage. Čak su i srednjoškolci i studenti učestvovali u izgradnji. Radnici nisu imali potrebnu mehanizaciju, pa je mešanje betona i nošenje peska rađeno ručno, dok su konjske zaprege korišćene samo za dizanje izuzetno teškog tereta.

Jedna od prvih završenih zgrada bila je Palata federacije (danas Palata „Srbija“), koja je obuhvatala 75.000 m2 korisne površine koja je od tada bila dom Saveznog izvršnog veća FNRJ i SFRJ, kao i Vlade SRJ i Saveta ministara Srbije i Crne Gore i kancelarija Predsednika Srbije i Crne Gore. Do opštine se može doći autobusima 16 (Karaburma 2 - Novi Beograd Pohorska), 17 (Konjarnik - Zemun Gornji Grad), 18 (Medaković 3 - Zemun Bačka), 65 (Zvezdara 2 - Bežanijska kosa), 69 (Depo „Sava“ - GO Novi Beograd), 72 (Zeleni venac - Aerodrom Nikola Tesla), 73 (Novi Beograd Blok 45 - Batajnica), 75 (Zeleni venac - Bežanijska kosa), 76 (Novi Beograd Blok 70A - Bežanijska kosa), 77 (Zvezdara - Bežanijska kosa), 78 (Banjica 2 - Zemun Novi Grad), 83 (Crveni krst - Zemun Bačka), 88 (Zemun Kej oslobođenja - Novi Železnik), 610 (Zemun Kej oslobođenja - Jakovo), 611 (Zemun Kej oslobođenja - Dobanovci), 612 (Novi Beograd Pohorska - Nova Galenika), 708 (Novi Beograd Blok 70A - Zemun Polje) i sezonskom linijom ADA 2 (Zemun Kej oslobođenja - Ada Ciganlija) kao i noćnim linijama 15 (Trg Republike - Zemun Novi Grad), 68 (Trg Republike - Blok 45), 75 (Trg Republike - Bežanijska kosa), 601 (Glavna železnička stanica - Dobanovci), 603 (Trg Republike - Ugrinovci), 704 (Trg Republike - Zemun Polje) i 706 (Trg Republike - Batajnica). Njena buduća namena još uvek nije određena.

Prve zgrade za stanovanje su bili paviljoni blizu Tošinog bunara. Kompleks Studentskog grada je izgrađen u isto vreme da bi se zadovoljile stambene potrebe studenata rastućeg Univerziteta u Beogradu koji su dolazili iz svih delova Srbije.

Druge značajne građevine izgrađene u Novom Beogradu su kongresna dvorana Sava centar, Geneksove kule, sedište Naftne industrije Srbije, sportske i koncertne dvorane Hala sportova i Beogradska arena i hoteli sa 5 zvezdica Kontinental Hotel Beograd i Hajat Ridžensi. Za potrebe učesnika Univerzijade 2009. u Beogradu se gradilo univerzitetsko selo Belvil, koje je nakon završetka univerzijade prodato.

Dan opštine je 11. april, dan početka izgradnje Novog Beograda, a slava Pokrov Presvete Bogorodice, 14. oktobar.

Predsednici opštine Novi Beograd

[uredi | uredi izvor]
Poslovni centar Ušće, najviša zgrada na Novom Beogradu, nekada sedište CK SKJ
rb ime i prezime izbori početak mandata kraj mandata politička stranka
1 Stevan Galogaža 1952. 1952. 1953. SKJ/SKS
2 Ilija Radeka 1953. 15. novembar 1957. SKJ/SKS
3 Ljubinko Pantelić Čiča 1957. 15. novembar 1957. 1962. SKJ/SKS
4 Jova Marić 1962. 1965. SKJ/SKS
5 Pero Kovačević 1965. i 1967. 1965. 23. april 1969. SKJ/SKS
6 Novica Blagojević 1969; 1974. i 1978. 23. april 1969. 11. april 1979. SKJ/SKS
7 Milan Komnenić 12. jun 1979. 29. april 1982. SKJ/SKS
8 Andrija Tejić 1982. 29. april 1982. 1986. SKJ/SKS
9 Toma Marković 1986. 21. april 1986. 1989. SKJ/SKS
10 Čedomir Ždrnja 1989; 1992. i 1996. 1989. 12. oktobar 2000. SKJ/SKS/SPS
11 Željko Ožegović 2000. i 2004. 12. oktobar 2000. 2008. DS
12 Nenad Milenković 2008. 2008. 2012. DS
13 Aleksandar Šapić 2012; 2016. i 2020. 27. jun 2012. 20. jun 2022. DS/SPAS/SNS
14 Bojan Bovan 2020. 27. jul 2022. SNS
15 Ivana Nikolić 2024. 16. jul 2024. SNS

Privreda

[uredi | uredi izvor]

Kako je u vreme socijalizma teška industrija smatrana pokretačkom silom cele privrede, teška industrija je decenijama dominirala i privredom Novog Beograda. Tu su izgrađeni „Industrija motora i traktora“ (IMT), „Fabrika odlivaka i modela“ (FOM), brodogradilište „Beograd“ (nekada Tito), toplana na Savskom Nasipu, fabrika elektro-opreme „MINEL“. Sa kolapsom gigantskih društvenih preduzeća tokom 1990-ih, ekonomija Novog Beograda je nazadovala i preusmerila sa na trovinska preduzeća, a ta tendencija se dalje uvećala tokom 2000-ih.

Danas u privredi Novog Beograda dominiraju finansijski sektor, uslužni sektor, komercijalno zastupnički, trgovački, sportsko-rekreativni i građevinski sektor.[8]

U opštini Novi Beograd je na dan 31. oktobra 2007. godine bilo nezaposleno 12867 osoba, od kojih su 7379 žene (57%), a najviše nezaposlenih je sa IV stepenom stručne spreme.

Kultura i prosveta

[uredi | uredi izvor]
Glavni članak: Obrazovne institucije na Novom Beogradu
Muzej savremene umetnosti na Novom Beogradu

Novi Beograd je projektovan kao moderan grad, ali centralna osovina (blokovi 24, 25 i 26) sa tri trga - administrativnim, kulturnim i komercijalnim - nikada nije izvedena po planu. Nije realizovana ni ideja kulturnog klastera na Ušću, pa se u gradu sa više od 200.000 stanovnika nalazi samo jedan muzej (i to van stambenog područja), dok se pozorište nalazi u okviru Doma kulture Studentski grad. Tu je i najstarija kulturna institucija Novog Beograda: Biblioteka "Vuk Karadžić" koja je osnovana 1951. godine. U bliskoj prošlosti imala je 15 ogranaka i dva punkta: u IMT-u i Brodogradilištu.

Muzej savremene umetnosti se nalazi na Ušću. Gradska vlada je planirala da se na Ušću izgradi i zgrada buduće Beogradske opere. Ovaj plan je tokom 2000. godine naišao na otpor stanovnika Novog Beograda, članova operskog ansambla i najpoznatijih arhitekata i umetnika koji su smatrali da je Ušće vrlo loše mesto za zgradu opere.

Decenijama je Crkva svetog Đorđa na Bežaniji bila jedina crkva u opštini. Izgradnja nove Crkve svetog Vasilija Ostroškog na Bežaniji je počela 1996. godine, dok je izgradnja Crkve svetog velikomučenika Dimitrija počela 1998. godine. Takođe, u blizini zgrade SIV-a i Beogradske arene nalazi se Crkva Svetog Simeona Mirotočivog. Na Novom bežanijskom groblju nalazi se Crkva Svetog apostola Tome. Paraklis Svetog Jovana Zlatoustog nalazi se u Studentskom gradu.

Obrazovanje je imalo veći prioritet od kulture, te se na Novom Beogradu nalazi nekoliko osnovnih, srednjih i visokih škola, kao i Studentski grad, kompleks zgrada koje čine najveći dom studenata Univerziteta u Beogradu. Na Novom Beogradu nalaze se sledeće škole: Deveta beogradska gimnazija, Deseta beogradska gimnazija, Fakultet dramskih umetnosti, Srednja turistička škola, Srednja škola grafičkog dizajna, Politehnička akademija, Tehnička škola „Novi Beograd“ i Ruska škola, kao i privatni univerziteti "Alfa" i "Megatrend".

Noćni život

[uredi | uredi izvor]
Pogled na Novi Beograd sa Kalemegdana noću.

Novi Beograd pruža bogati noćni život duž obala Save i Dunava. Ono što je počelo uglavnom kao klubovi za druženje na splavovima za rečne ribolovce tokom 1980-ih, tokom 1990-ih se razvilo u velike splavove koji su nudili hranu i piće uz uživo izvođenu turbo-folk muziku tokom 1990-ih.

Mesne zajednice

[uredi | uredi izvor]
Glavni članak: Mesne zajednice Novog Beograda
Mapa mesnih zajednica Novog Beograda

Novi Beograd je podeljen na devetnaest mesnih zajednica, to su:[9]

  1. Paviljoni
  2. Studentski grad
  3. Staro Sajmište
  4. Bežanija
  5. Ledine
  6. Fontana
  7. Pariske komune
  8. Ušće
  9. Ikarus
  10. Stari aerodrom
  11. Akademija
  12. Sava
  13. Gazela
  14. Savski kej
  15. Bežanijski blokovi
  16. Dunavski kej
  17. Mladost
  18. Bežanijska kosa
  19. Dr Ivan Ribar

Demografija

[uredi | uredi izvor]

Ne postoje zasebna naselja u opštini, pošto cela opština administrativno pripada Gradu Beogradu i u statistikama se navodi kao deo Beograda. Oblast oko skupštine opštine i obližnje kružnog toka se smatra centrom Novog Beograda.

Novi Beograd je po planovima podeljen u blokove. Trenutno postoji 72 bloka (uz nekoliko podblokova poput (ali bez nikad izgrađenog 27) Bloka 70a). Stara jezgra naselja Bežanija, Ada Međica i Mala Ciganlija, kao i oblast uz auto-put zapadno od Bežanijske kose nisu podeljeni u blokove, dok zbog administrativnih promena, neki blokovi (9, 9b, 50 i delovi blokova 9a, 11 i 11c) pripadaju opštini Zemun, koja se prostire severno od Novog Beograda kao jedna neprekidna izgrađena oblast.

Od početka izgradnje 1948. Novi Beograd je doživeo nagli porast broja stanovnika, ali je poslednji popis pokazao da se broj stanovnika tokom 1990-ih i 2000-ih smanjio.

U naselju Novi Beograd živi 181.797 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 41,3 godina (40,2 kod muškaraca i 42,2 kod žena). U naselju ima 79.649 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,73.

Ovo naselje je uglavnom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).

Demografija[10]
Godina Stanovnika
1948. 9.195
1953. 11.339
1961. 33.347
1971. 92.200
1981. 173.541
1991. 224.424 218.633
2002. 217.773 225.575
2011. 214.506
2022. 209.763
Etnički sastav prema popisu iz 2022.‍[1]
Srbi
  
 178.784 85,23%
Jugosloveni
  
 2.262 1,08%
Romi
  
 1.576 0,76%
Rusi
  
 1.071 0,51%
ostalo
  
 6.269 2,98%
nepoznato
  
 1.676 0,79%
Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍[11]
Srbi
  
 187.253 85,98%
Jugosloveni
  
 5.341 2,45%
Crnogorci
  
 5.233 2,40%
Hrvati
  
 2.520 1,15%
Romi
  
 2.371 1,08%
Makedonci
  
 1.683 0,77%
Muslimani
  
 829 0,38%
Slovenci
  
 536 0,24%
Mađari
  
 411 0,18%
Bošnjaci
  
 285 0,13%
Albanci
  
 268 0,12%
Goranci
  
 255 0,11%
Rusi
  
 191 0,08%
Slovaci
  
 177 0,08%
Bugari
  
 137 0,06%
Rumuni
  
 99 0,04%
Česi
  
 83 0,03%
Nemci
  
 58 0,02%
Ukrajinci
  
 56 0,02%
Rusini
  
 49 0,02%
Bunjevci
  
 46 0,02%
Vlasi
  
 12 0,00%
nepoznato
  
 1.676 0,76%


Stanovništvo prema polu i starosti[12]
m
ž
? 468
  
  
 484
80+ 1.498
  
  
 1.750
75—79 3.957
  
  
 4.123
70—74 4.194
  
  
 6.420
65—69 6.049
  
  
 7.400
60—64 6.115
  
  
 7.531
55—59 5.436
  
  
 6.740
50—54 8.850
  
  
 10.865
45—49 8.978
  
  
 10.990
40—44 6.658
  
  
 8.144
35—39 6.092
  
  
 7.091
30—34 6.888
  
  
 7.364
25—29 7.483
  
  
 8.129
20—24 7.968
  
  
 8.147
15—19 6.992
  
  
 6.850
10—14 5.445
  
  
 5.082
5—9 4.703
  
  
 4.570
0—4 4.251
  
  
 4.068
Prosek : 40,2 42,2
Domaćinstva
Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.
Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002.
Broj domaćinstava 2.905 3.864 11.936 31.405 57.244 69.933 79.649
Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.
Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosek
Broj domaćinstava 17.036 20.463 18.198 17.575 4.484 1.424 301 95 44 29 2,73
Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu
Pol Ukupno Neoženjen/Neudata Oženjen/Udata Udovac/Udovica Razveden/Razvedena Nepoznato
Muški 87.626 28.251 52.330 3.320 3.407 318
Ženski 102.028 27.267 53.029 13.967 7.494 271
UKUPNO 189.654 55.518 105.359 17.287 10.901 589
Stanovništvo po delatnostima koje obavlja
Pol Ukupno Poljoprivreda, lov i šumarstvo Ribarstvo Vađenje rude i kamena Prerađivačka industrija
Muški 39.199 322 7 55 6.998
Ženski 39.011 214 10 48 5.243
UKUPNO 78.210 536 17 103 12.241
Pol Proizvodnja i snabdevanje Građevinarstvo Trgovina Hoteli i restorani Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški 809 2.580 7.797 950 4.458
Ženski 298 998 7.998 1.051 2.432
UKUPNO 1.107 3.578 15.795 2.001 6.890
Pol Finansijsko posredovanje Nekretnine Državna uprava i odbrana Obrazovanje Zdravstveni i socijalni rad
Muški 867 4.023 4.737 1.589 1.540
Ženski 2.051 3.341 3.587 3.366 5.867
UKUPNO 2.918 7.364 8.324 4.955 7.407
Pol Ostale uslužne aktivnosti Privatna domaćinstva Eksteritorijalne organizacije i tela Nepoznato
Muški 2.247 12 29 179
Ženski 2.274 63 26 144
UKUPNO 4.521 75 55 323

Kritike

[uredi | uredi izvor]
Sferični pogled na Bežanijske solitere
(pregledajte kao 360° interaktivnu panoramu)
Bežanijski blokovi

Kada je Novi Beograd projektovan i izgrađivan krajem 1940-ih i 1950-ih glavni cilj je bio da se podigne što više zgrada što je pre moguće kako bi se zadovoljile potrebe rastućeg broja stanovnika usled migracija i velikog priraštaja.

Početkom 1980-ih pesma Riblje čorbe „Neću da živim u Bloku 65“ peva o depresivnoj osobi koja mrzi svet jer je okružena betonom Novog Beograda, dok je u skorašnjim filmovima Novi Beograd predstavljen kao srpska verzija crnačkih geta poput onih u Harlemu, Bruklinu i Bronksu. Najočigledniji primer za to je film „1 na 1“ iz 2002. koji prikazuje grupu srpskih tinejdžera koji repuju, pucaju iz pištolja, igraju uličnu košarku i okrivljuju život u Novom Beogradu za mnoge svoje probleme. Drugi filmovi, poput „Apsolutnih 100“ i „Rane“ takođe prikazuju Novi Beograd u negativnom svetlu, ali oni imaju drugačiji ugao posmatranja, jer smeštaju svoje priče u kontekst 1990-ih kada su rat u bivšoj Jugoslaviji i međunarodna izolacija znatno pogoršali život ljudi u Srbiji.

Gradovi pobratimi

[uredi | uredi izvor]

Novi Beograd je pobratimljen sa sledećim gradovima i opštinama[13]:

Galerija

[uredi | uredi izvor]
  • Zgrada preduzeća Trudbenik
    Zgrada preduzeća Trudbenik
  • Polukružna panorama, snimljena sa istočnog kraja NB
    Polukružna panorama, snimljena sa istočnog kraja NB
  • Pogled ka jug-jugozapadu po noći.
    Pogled ka jug-jugozapadu po noći.
  • Muzej savremene umetnosti u blizini Ušća
    Muzej savremene umetnosti u blizini Ušća
  • Zapadna kapija Beograda, poznata po nazivu Geneks.
    Zapadna kapija Beograda, poznata po nazivu Geneks.
  • Crkva svetog Velikomučenika Dimitrija.
    Crkva svetog Velikomučenika Dimitrija.
  • Crkva svetog Vasilija Ostroškog
    Crkva svetog Vasilija Ostroškog
  • Jedna od zgrada Mercedesa - još jedan primer zanimljive arhitekture na jugu bloka 38
    Jedna od zgrada Mercedesa - još jedan primer zanimljive arhitekture na jugu bloka 38
  • Jedna od dve televizorke, koje su zaštitni znak bloka 28, jednog od najstarijih naselja na Novom Beogradu
    Jedna od dve televizorke, koje su zaštitni znak bloka 28, jednog od najstarijih naselja na Novom Beogradu
  • Deo kompleksa hotela Hajat, 20. blok
    Deo kompleksa hotela Hajat, 20. blok
  • Novi Merkator, blok 31
    Novi Merkator, blok 31
  • Model aviona 1:1 u parku starog aerodroma, na Novom Beogradu, Blok 65 (2006)
    Model aviona 1:1 u parku starog aerodroma, na Novom Beogradu, Blok 65 (2006)
  • Savograd, poslovni deo Novog Beograda
    Savograd, poslovni deo Novog Beograda
  • Naselje Belvil na Novom Beogradu
    Naselje Belvil na Novom Beogradu
  • Zalazak sunca na Novom Beogradu
    Zalazak sunca na Novom Beogradu
  • Pogled na Novi Beograd i ušće sa Kalemegdana
    Pogled na Novi Beograd i ušće sa Kalemegdana
  • Novi Beograd noću
    Novi Beograd noću
  • Ulica Jurija Gagarina
    Ulica Jurija Gagarina

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ a b „Gradske opštine”. Grad Beograd. Pristupljeno 26. 6. 2016. 
  2. ^ a b „Istorija Novog Beograda”. Opština Novi Beograd. Arhivirano iz originala 23. 03. 2016. g. Pristupljeno 26. 6. 2016. 
  3. ^ „Knjiga 4: Veroispovest, maternji jezik i nacionalna pripadnost” (PDF). Republički zavod za statistiku. Republički zavod za statistiku. Pristupljeno 26. 6. 2016. 
  4. ^ „Konačni rezultati popisa stanovništva, domaćinstava i stanova 2022. (knjiga 1, nacionalna pripadnost opštine i gradovi)”. popis2022.stat.gov.rs. Pristupljeno 21. 12. 2022. 
  5. ^ „Srpska prestonica u brojkama”, Politika, str. 30, 26. 4. 2008 
  6. ^ „Bitka za Beograd”, Politika, str. 11, 2008 
  7. ^ Vreme, 9. sept. 1940, str. 6. digitalna.nb.rs
  8. ^ „Privredni sektor”. Opština Novi Beograd. Arhivirano iz originala 04. 03. 2016. g. 
  9. ^ „Spisak mesnih zajednica”. Novi Beograd. Pristupljeno 26. 6. 2016. 
  10. ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9. 
  11. ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9. 
  12. ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7. 
  13. ^ Međunarodna saradnja Arhivirano na sajtu Wayback Machine (4. mart 2016) Novi Beograd

Literatura

[uredi | uredi izvor]

Spoljašnje veze

[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Градска_општина_Нови_Београд&oldid=28840259”