Gorjači Ključ
| Gorjači Ključ Gorяčiй Klюč | |
|---|---|
| Administrativni podaci | |
| Država |  Rusija |
| Federalni okrug | Južni FO |
| Pokrajina |  Krasnodarska |
| Rejon | Gorjačkoključki GO |
| Osnovan | 1868. |
| Status grada | 1965. |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2018. | 37.475 |
| — gustina | 1.804,29 st./km2 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 44° 37′ 58″ S; 39° 08′ 01″ I / 44.6329° S; 39.1336° I |
| Vremenska zona | UTC+3 |
| Aps. visina | 70 m |
| Površina | 20,77 km2 |
.svg)  Gorjači Ključ Gorjači Ključ na karti Rusije | |
.svg) Gorjači Ključ Gorjači Ključ na karti Krasnodarskog kraja | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 353290 |
| Pozivni broj | (+7) 86159 |
| OKATO kod | 03 409 |
| OKTMO kod | 03 709 000 001 |
| Veb-sajt | |
| http://www.gorkluch.ru/ | |
.png)
.png)
Gorjači Ključ (rus. Горячий Ключ; adig. Псыфаб) zvanični je grad na jugu evropskog dela Ruske Federacije. Nalazi se na jugozapadu Krasnodarske pokrajine i administrativno pripada njenom Gorjačkoključkom gradskom okrugu čiji je ujedno i administrativni centar. Ima zvaničan status grada pokrajinske subordinacije.
Prema statističkim podacima Nacionalne statističke službe Rusije za 2018. u gradu je živelo 37.475 stanovnika. Jedan je od najvećih banjsko-lečilišnih centara na Kavkazu.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Grad Gorjači Ključ nalazi se u južnom delu Krasnodarske pokrajine u severnoj podgorini Velikog Kavkaza. Leži u kotlini uz obe obale reke Psekups (leva pritoka Kubanja) iznad koje se uzdižu masivi Koth i Pšaf, na nadmorskoj visini od oko 70 m. Nalazi se na nekih 50 kilometara južno od pokrajinske prestonice, grada Krasnodara, odnosno na nekih 60-ak kilometara od crnomorske obale na jugu.
Grad se nalazi u prelaznoj zoni iz vlažne u umerenokontinentalnu klimu sa prosečnim januarskim temperaturama vazduha od oko +1,7 °C, odnosno julskih od oko +23,1 °C. Godišnja suma padavina je u proseku oko 895 milimetara.
Preko gradske teritorije prolazi deonica nacionalnog autoputa M4 „Don” koji povezuje Moskvu sa Novorosijskom, odnosno železnička pruga koja povezuje Krasnodar i Tuapse.
| Klimatska tabela za Gorjači Ključ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| jan | feb | mar | apr | maj | jun | jul | avg | sep | okt | nov | dec | god. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Prosečna temperatura (°C) | 1,7 | 2,1 | 5,2 | 11,7 | 16,6 | 20,6 | 23,1 | 22,9 | 18,1 | 12,3 | 7,9 | 4,1 | Ø | 12,2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Najviša prosečna temperatura (°C) | 5,0 | 5,5 | 9,1 | 16,2 | 21,2 | 25,1 | 27,6 | 27,5 | 22,8 | 16,7 | 11,4 | 7,2 | Ø | 16,3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Najniža prosečna temperatura (°C) | −1,5 | −1,2 | 1,3 | 7,2 | 12,1 | 16,1 | 18,7 | 18,3 | 13,5 | 8,0 | 4,5 | 1,0 | Ø | 8,2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Padavine (mm) | 91 | 75 | 68 | 62 | 69 | 81 | 63 | 70 | 63 | 63 | 89 | 101 | Σ | 895 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Istorija[uredi | uredi izvor]
Sve do druge polovine XIX veka na mestu savremenog grada nalazilo se adigejsko naselje Psifab, a samo ime naselja na adigejskom jeziku imalo je značenje „ključala voda”. što je u uskoj vezi sa brojnim termomineralnim izvorima koji se nalaze na tom području.
Početkom 1860-ih dolazi do završetka vojnih sukoba između ruske armije i lokalnog stanovništva, a jedna od posledica tog sukoba bile su i masovne deportacije lokalnih žitelja. Tako je i većina prvobitne populacije Psifaba bila raseljena, a na mestu nekadašnjeg naselja osnovano je 1864. vojno banjsko lečilište. Četiri godine kasnije, 1868, zvanično je osnovano naselje Gorjači Ključ. U periodu 1906−1920. naselje je bilo poznato pod imenom Aleksejevski Gorjači Ključ (rus. Алексеевский Горячий Ключ). Godine 1926. dobija zvaničan status varoši, a potom 1930. i banjsko-rekreativne varošice.
Tokom Velikog otadžbinskog rata grad je bio okupiran od strane nacističkih trupa od 1942. do 28. januara 1943. kada je oslobođen od strane Crvene armije.
U periodu 1924—1963. Gorjači Ključ je bio administrativni centar tadašnjeg Gorjačkoključkog rejona. Godine 1975. izdvojen je iz granica rejona i uvršten je u red gradova pokrajinske subordinacije. Nešto ranije, u novembru 1965, Gorjačem Ključu je dodeljen zvaničan status grada, a iste godine gradu je priključena i obližnja stanica Ključevaja. Od 2005. grad je administrativno sedište Gorjačkoključkog gradskog okruga.
Demografija[uredi | uredi izvor]
Prema statističkim podacima sa popisa stanovništva iz 2010. u gradu je živelo 30.126 stanovnika, što je povećanje za nešto manje od 3.000 žitelja u odnosu na popis iz 2002. godine. Trend rasta broja stanovnika nastavljen je i u narednom periodu, pa je tako prema procenama iz 2018. u gradu živelo 37.475 stanovnika.[1] Etničku osnovu u gradu čine Rusi sa udelom u ukupnoj populaciji od oko 84%, dok su najveće manjinske zajednice Jermeni sa oko 6% i Ukrajinci sa 2,5%.
| 1900. | 1959. | 1970. | 1979. | 1989. | 2002. | 2010. | 2018. |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 400 | 9.858 | 19.808 | 22.654 | 25.610[2] | 27.693[3] | 30.126[4] | 37.475 |
Po broju stanovnika grad Gorjači Ključ se 2017. nalazio na 435. mestu među 1.112 zvaničnih gradova Ruske Federacije.
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Pogled na reku Psekups sa stene Petušok -
Detalj iz gradskog parka -
Detalj iz grada -
Turbe hadži Hapača Lakšuka iz 1717. -
Stari viseći most preko psekupsa -
Stena Zerkalo
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Ocenka čislennostь naseleniя na 1 яnvarя 2018 goda po municipalьnыm obrazovaniяm Krasnodarskogo kraя”. Arhivirano iz originala 03. 04. 2018. g. Pristupljeno 2. 4. 2018.
- ^ „Vsesoюznaя perepisь naseleniя 1989 g. Čislennostь naličnogo naseleniя soюznыh i avtonomnыh respublik, avtonomnыh oblasteй i okrugov, kraёv, oblasteй, raйonov, gorodskih poseleniй i sёl-raйcentrov.”. Vsesoюznaя perepisь naseleniя 1989 goda (na jeziku: ruski). Demoscope Weekly. 1989. Pristupljeno 4. 9. 2012.
- ^ Federalьnaя služba gosudarstvennoй statistiki (21. 5. 2004). „Čislennostь naseleniя Rossii, subъektov Rossiйskoй Federacii v sostave federalьnыh okrugov, raйonov, gorodskih poseleniй, selьskih naselёnnыh punktov – raйonnыh centrov i selьskih naselёnnыh punktov s naseleniem 3 tыsяči i bolee čelovek”. Vserossiйskaя perepisь naseleniя 2002 goda (na jeziku: ruski). Federalni zavod za statistiku. Pristupljeno 4. 9. 2012.
- ^ Federalьnaя služba gosudarstvennoй statistiki (Federalni zavod za statistiku) (2011). „Vserossiйskaя perepisь naseleniя 2010 goda. Tom 1 (Nacionalni popis stanovništva 2010, 1. svezak)”. Vserossiйskaя perepisь naseleniя 2010 goda (Nacionalni popis stanovništva 2010) (na jeziku: ruski). Federalni zavod za statistiku. Pristupljeno 4. 9. 2012.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Geografske | |
