Dom Vukove zadužbine

Zgrada Ministarstva prosvete
Zgrada Ministarstva prosvete
	Zgrada Ministarstva prosvete, danas Dom Vukove zadužbine
Opšte informacije
Mesto	Beograd
Opština	Stari grad
Država	Srbija
Vrsta spomenika	zgrada
Vreme nastanka	1870 - 1871
Tip kulturnog dobra	Spomenik kulture od velikog značaja
Nadležna ustanova za zaštitu	Zavod za zaštitu spomenika kulture
	beogradskonasledje.rs

Dom Vukove zadužbine je zgrada u Beogradu u kojoj se nalazi Vukova zadužbina. Zgrada se nalazi na Terazijama u ulici Kralja Milana br. 2 i jedna je od najstarijih u tom delu Beograda. Njena gradnja je započeta još 1870-1871.^[1] Projektant prve jednospratne kuće oblikovane u duhu akademizma bio je arhitekt Aleksandar Bugarski, jedan od najistaknutijih srpskih arhitekata 19. veka.^[2]^[3]

Zgrada je 1966. godine prvi put zaštićena kao spomenik kulture, a od 1979. je utvrđena za spomenik kulture od velikog značaja.^[4]

U ovom objektu koji svedoči o kontinuitetu kulture obrazovanja, očuvana je namena u vremenu dugom 135 godina.

Istorija

Zgrada je sagrađena 1870-1871. godine po projektu arhitekte Aleksandra Bugarskog. Podigao ju je sudija Dimitrije Mita Golubović. Odmah po podizanju zgrada je postala sedište Ruskog Carskog konzulata u Beogradu, a nakon 1877. godine adaptirana je za potrebe smeštaja Zavoda za srpsku siročad.^[4] Od 1879. godine u zgradi je bilo smešteno Ministarstvo prosvete.^[5]^[3]

Ministarstva prosvete je u zgradi bilo smešteno od 1879. do 1952. godine, najpre samo Prosvetno, od 1880. i Crkveno odeljenje Ministarstva prosvete Kneževine Srbije, od 1914. Zadužbinsko odeljenje Ministarstva prosvete Kraljevine Srbije, a od 1919. i Umetničko odeljenje (Kraljevine SHS i Kraljevine Jugoslavije, a nakon 1944. godine Narodne Republike Srbije), iste godine kada je od Ministarstva odvojeno Crkveno odeljenje, da bi od njega bilo formirano posebno Ministarstvo Vera. Pojedina odeljenja Ministarstva prosvete su, i pored proširivanja, ostala izvan glavnog zdanja.

U vreme okupacije u toku Prvog svetskog rata zgrada je korišćena kao kancelarija Glavne Intendanture austro-ugarske vojske, ali i kao Glavna poštanska uprava. Posle kapitulacije Kraljevine Jugoslavije 1941. godine, Ministarstvo prosvete je nakratko prestalo sa radom, ali je osnovano Odeljenje za nastavu na nemačkom jeziku, koje je delovalo do oktobra 1944. godine. U novembru 1944. osnovano je Povereništvo za prosvetu NR Srbije, koje je aprila 1945. preraslo u Ministarstvo prosvete. Ono je u zgradi ostalo do 1952. godine, kada su se u nju uselili Savezni zavod za patente i Savezni zavod za produktivnost rada, kao i redakcija lista „Mladost“, ULUS i drugi koji više nisu korisnici ovog prostora. Od 1988, dve godine nakon prve revitalizacije fasade, zgrada je dodeljena Vukovoj zadužbini na trajno korišćenje i upravljanje.

Dogradnja i rekonstrukcija

Zgrada je nakon podizanja doživela brojne dogradnje i prepravke uslovljene potrebama i značajem institucija koje su se u njoj nalazile.^[4]

Širenjem ministarstva ukazala se potreba za proširenjem, koje je 1912. započeto prema Savskoj padini. Uz ovo je izvedeno i preuređenje zgrade, a zadatak da zgradu prilagode i učine raskošnom pripao je arhitekti Branku Tanazeviću, koji je za rad dobio fasadu, i slikaru i dekorateru Dragutinu Inkiostriju^[6], kome je povereno uređenje enterijera. Iako su njih dvojica bili ljuti protivnici u shvatanju nacionalnog stila (u kome je trebalo preoblikovati novu fasadu i enterijer), na ovom poslu su morali da rade zajedno.^[1]

Dogradnja objekta je odražavala proširenja nadležnosti Ministarstva prosvete nad novopripojenim teritorijama Kneževine i Kraljevine Srbije, ali je bila uzrokovana i pripajanjem novih ogranaka ministarstva. Tokom radova na popravci i dogradnji manjeg dvorišnog krila 1906. godine, dekorativne radove u enterijeru je izveo slikar Dragutin Inkiostri Medenjak, tada jedini umetničko-dekorativni slikar u Beogradu. Medenjak je, u težnji da oblikuje „nacionalni“ stil, u delo unosio motive iz narodne ornamentike. Proširenje nadležnosti Ministarstva prosvete nad teritorijama „Makedonije, Kosova i Stare Srbije“, koje su ušle u sastav Kraljevine Srbije posle Prvog balkanskog rata 1912. godine, ali i potreba za novim preuređenjem, uslovili su dogradnju dvorišnog krila, ali i potpuno rekonstruisanje glavne fasade u „srpsko-vizantijskom“ stilu, koji su izvedeni iste godine prema projektu Branka Tanazevića iz 1907.^[7]^[8]^[9]^[3] Poslednja adaptacija objekta za potrebe Ministarstva, dogradnja novog krila^[10] prema ulici Kraljice Natalije, izvedena je 1924. godine prema projektu arhitekte Žarka Tatića.

Generalna rekonstrukcija zgrade je izvedena 1997/98. godine, a 2006. ponovo je obnovljena ulična fasada. Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda 1996. godine objavio je monografiju o objektu pod njenim spomeničkim nazivom „Zgrada Ministarstva prosvete“, autora istoričara umetnosti Milojka Gordića.

Fasada je sačuvana u potpunosti, dok je nameštaj dok je nameštaj prema nacrtima Dragutina Inkiostrija delom sačuvan, a nekoliko komada nameštaja (stolica iz ministrovog kabineta nalazi se u Etnografskom muzeju i Muzeju primenjene umetnosti u Beogradu^[6]. Većina zidnih kompozicija je uništena tokom vremena, a sačuvane su samo zidne slike u prolazu ka dvorištu, koje je neko slučajno prekrečio nakon Drugog svetskog rata. Otkrivene su slučajno 1963. godine i očišćene, a na njima su alegorijske kompozicije Vere, Prosvete, Istorije i Umetnosti.^[1] Restaurisane su 1997. godine. Iznad ulaza u zgradu postavljen je grb Kraljevine Srbije^[11], uklopljen u secesijski oblikovanu i dvobojnu crveno-belu fasadu, u kojoj su na originalan način ukomponovani motivi iz srpske srednjovekovne arhitekture, elementi srpske narodne tradicije, ali i dekorativni motivi iz evropske secesije.

Fasada je revitalizovana 2006. godine, u okviru projekta „Lepša Srbija“.

Zaštita objekta

Zgrada Ministarstva prosvete je 1966. godine prvi put zaštićena kao spomenik kulture, a od 1979. je utvrđena za kulturno dobro od velikog značaja.^[12] Njene arhitektonske i umetničke vrednosti svrstavaju je među najznačajnije primere primene elemenata nacionalnog stila u beogradskom graditeljstvu.^[4]

Vidi još

Spisak spomenika kulture u Beogradu

Reference

^ ^a ^b ^v Politika, dodatak Moja kuća, stranica 3, 15. april 2011.
^ D. Đurić Zamolo, Graditelji Beograda 1815-1914, Beograd 1981 (novije izd. 2009)
^ ^a ^b ^v S. G. Bogunović, Arhitektonska enciklopedija Beograda XIX i XX veka, tom 1 i 2, Beograd 2005.
^ ^a ^b ^v ^g „Zgrada Ministarstva prosvete”. Katalog nepokretnih kulturnih dobara na području grada Beograda. Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda. Pristupljeno 23. 11. 2018.
^ Milojko Gordić, Zgrada Ministarstva prosvete, Beograd 1996
^ ^a ^b S. Vulešević, Dragutin Inkiostri Medenjak – pionir jugoslovenskog dizajna, Beograd 1998.
^ Srpska arhitektura 1900-1970, katalog Muzeja savremene umetnosti, Beograd 1972
^ Ž. Škalamera, Obnova „srpskog“ stila u arhitekturi, ZLUMS 5, Novi Sad 1985, 189-233
^ A. Kadijević, Jedan vek traženja nacionalnog stila u srpskoj arhitekturi – sredina XIX–sredina HH veka, Beograd 2007
^ "Politika", 27. jul 1924, str. 4
^ M. Popović, Heraldički simboli na beogradskim javnim zdanjima, Beograd 1997, str.74
^ Službeni glasnik SRS br. 14/79.

Spoljašnje veze

Alfirević, Đorđe. Ekspresionizam u srpskoj arhitekturi. Beograd: Orionart, 2016.
Veb stranica Vukove zadužbine

[politika-1] v Politika, dodatak Moja kuća, stranica 3, 15. april 2011.

[2] D. Đurić Zamolo, Graditelji Beograda 1815-1914, Beograd 1981 (novije izd. 2009)

[Богуновић-3] v S. G. Bogunović, Arhitektonska enciklopedija Beograda XIX i XX veka, tom 1 i 2, Beograd 2005.

[завод-4] v ^g „Zgrada Ministarstva prosvete”. Katalog nepokretnih kulturnih dobara na području grada Beograda. Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda. Pristupljeno 23. 11. 2018.

[5] Milojko Gordić, Zgrada Ministarstva prosvete, Beograd 1996

[Вулешевић-6] S. Vulešević, Dragutin Inkiostri Medenjak – pionir jugoslovenskog dizajna, Beograd 1998.

[7] Srpska arhitektura 1900-1970, katalog Muzeja savremene umetnosti, Beograd 1972

[8] Ž. Škalamera, Obnova „srpskog“ stila u arhitekturi, ZLUMS 5, Novi Sad 1985, 189-233

[9] A. Kadijević, Jedan vek traženja nacionalnog stila u srpskoj arhitekturi – sredina XIX–sredina HH veka, Beograd 2007

[10] "Politika", 27. jul 1924, str. 4

[11] M. Popović, Heraldički simboli na beogradskim javnim zdanjima, Beograd 1997, str.74

[Службени_гласник-12] Službeni glasnik SRS br. 14/79.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

p r u Nepokretna kulturna dobra u gradu Beogradu
Barajevo	Kuća porodice Jeftić Crkva brvnara u Vraniću Zgrada škole u Vraniću Nadgrobni spomenik Milisava Čamdžije Stara škola, Boždarevac Stara mehana u Barajevu Kuća porodice Stevanović Crkva Svetog arhanđela Mihaila u Beljini Crkva Svete Trojice u Baćevcu
Voždovac	Rodna kuća vojvode Stepe Stepanovića u Kumodražu Stara kuća porodice Živković Mitrovićev dom na Avali Banjički logor Spomenik Neznanom junaku na Avali Hotel „Avala“ u Beogradu Crkva Svete Trojice u Ripnju
Vračar	Kuća vojvode Petra Bojovića Zgrada Treće beogradske gimnazije Zgrada Državne hemijske laboratorije u Beogradu Dom braće Krstić Kuća braće Nikolić Socijalistički narodni dom Kafana „Tri lista duvana” Kuća vajara Đorđa Jovanovića Dom Društva za ulepšavanje Vračara Vozarev krst Muzička škola „Stanković“ Genčićeva kuća Spomenik Vasi Pelagiću Narodna biblioteka Srbije Kuća arhitekte Milana Zlokovića Kuća arhitekte Momira Korunovića Kuća Popovića Kuća Bogdana Gavrilovića Dom Udruženja novinara Srbije Kuća Mihaila Popovića Kuća Flašar u Beogradu Kuća pukovnika Elezovića u Beogradu Zgrada Tehničkog fakulteta u Beogradu Dom Udruženja jugoslovenskih inženjera i arhitekata u Beogradu Spomenik Karađorđu u Beogradu Zgrada auto servisa „Fiat” u Beogradu Kuća Josifa Šojata u Beogradu Kuća Petronijevića
Grocka	Rimska grobnica u Brestoviku Rimska grobnica na lokalitetu Dubočaj Rančićeva kuća Mitrovićeva kuća Karapešićeva kuća Vlajkovićeva kuća Cincarska kuća u Grockoj Teomirovićeva kuća Panićeva kuća Topalovićeva kuća Popovićeva kuća Smiljanićeva kuća Markovićeva kuća Božićeva kuća u Grockoj Manastir Rajinovac Spomenik i spomen kosturnica u Ritopeku
Zvezdara	Spomenik Vuku Karadžiću Novo groblje (Beograd) Astronomska opservatorija u Beogradu Crkva Sv. Nikole u Višnjici Hram Pokrova Presvete Bogorodice u Beogradu Studentski dom kralj Aleksandar I u Beogradu Crkva Svetog Antuna Padovanskog u Beogradu
Zemun	Zemunska tvrđava Nikolajevska crkva u Zemunu Kuća porodice Karamata Kuća u kojoj se rodio Dimitrije Davidović Kuća Afrodite Bialo Kuća sa sunčanim satom Crkva Sv. Trojice u Zemunu Kuća u Ul. Glavnoj 7 Špirtina kuća Magistrat u Zemunu Zgrada carinarnice u Zemunu Markovićeva kuća u Grockoj Ičkova kuća Kontumacka kapela Svetih arhanđela Mihaila i Gavrila Kontumacka kapela Svetog Roka Livnica Pantelić Kuća Burovca na Gardošu Crkva Sv. Dimitrija (Hariševa kapela) Crkva Svetih Arhanđela Mihaila i Gavrila u Batajnici Bogorodičina crkva (Zemun) Dom srpske pravoslavne crkvene opštine Zemun Zemunsko groblje na Gardošu Zemunska gimnazija Kuća inženjera Pavla Horvata Kuća dr Save Nedeljkovića Srpska škola u Gornjoj varoši u Zemunu Zemunska pošta Evangelistička crkva (Zemun) Zgrada komande vazduhoplovstva Zgrada Dečjeg doma kraljice Marije Osnovna škola Kraljica Marija Binderova kuća u Zemunu Stara kapetanija u Zemunu Zgrada Vodne zajednice u Zemunu Stara zgrada Poljoprivrednog fakulteta u Zemunu Srpska škola u Batajnici Crkva Uznesenja Blažene djevice Marije
Lazarevac	Spomen crkva u Lazarevcu Spomenik knezu Stanoju Nadgrobni spomenik knezu Aksentiju Miladinoviću Čaršijska kuća porodice Vasić Kuća porodice Dimitrijević Kuća porodice Đurđić Kuća porodice Miletić Kuća porodice Perlić Kuća porodice Krdžalić Crkva Svetog Velikomučenika Dimitrija
Mladenovac	Manastir Pavlovac Spomenik despotu Stefanu Lazareviću (Crkvine) Spomen česma „Crkvenac“ Spomenik palim ratnicima 1912—1918. Kuća porodice Badžak Crkva Svetih apostola Petra i Pavla u Jagnjilu sa sobrašicama
Novi Beograd	Staro sajmište Muzej savremene umetnosti Crkva Svetog Georgija u Bežaniji Palata Srbije Hangar Starog aerodroma Zgrada Stare osnovne škole u Bežaniji Sava centar Zapadna kapija Beograda
Obrenovac	Kuća u selu Draževcu Kuća u kojoj se rodio narodni heroj Vlada Aksentijević Crkva brvnara u Orašcu Stara mehana u Ušću Mehana Uzun Mirka Apostolovića Stara Osnovna škola Dom porodice Mihajlović Crkva u Obrenovcu Stara varoška kuća Spomenik streljanim taocima Stara zadružna kuća Rankovića Manastir Grabovac Crkva Svetog Vaznesenja u Drenu Crkva Pokrova Presvete Bogorodice u Bariču Sokolski dom (Obrenovac)
Palilula	Memorijalni muzej Nadežde i Rastka Petrovića Crkva Svetog Marka u Beogradu Univerzitetska biblioteka „Svetozar Marković“ Zgrada Arhiva Srbije Groblje oslobodilaca Beograda Poslovno-stambena zgrada Petra Jankovića Hotel „Metropol“ Kuća Milutina Milankovića Crkva Svetog cara Konstantina i carice Jelene u Ovči Zgrada Seizmološkog zavoda Zgrada Pravnog fakulteta u Beogradu Palata Glavne pošte Zgrada Vojnogeografskog instituta u Beogradu Kuća Nevene Zaborski u Beogradu Vila Prendić u Beogradu Stara mehana u Velikom Selu
Rakovica	Manastir Rakovica
Savski venac	Konak kneza Miloša u Topčideru Topčiderska crkva (Crkva Sv. Apostola Petra i Pavla) Crkveni konak u Topčideru Amam kneza Miloša Muzej Tome Rosandića Manakova kuća Porodična kuća Nikole Nestorovića Skulptura „Žetelica“ Muzej 4. jula Ilegalna štamparija CK KPJ na Banjičkom vencu Obelisk u Topčiderskom parku Spomenik Arčibaldu Rajsu Doktorova kula u Beogradu Zgrada Oficirske zadruge Vaznesenjska crkva Kuća porodice Veljković Kuća Branislava Nušića Zgrada prve srpske opservatorije Zaostavština Dragomira Glišića Kuća porodice Popović-Predić Abadžijske kuće Beogradska nadbiskupija Železnička stanica Beograd–Glavna Kuća dr Arčibalda Rajsa Kuća Isidore Sekulić Kuća porodice Najdanović Zgrada Oficirskog doma Stara zgrada Generalštaba Zgrada „Manježa“ Kuća dr Aleksandra Belića Dom sirote dece Parni mlin u Beogradu Krst sa Male pijace Hotel „Bristol“ Vojna bolnica na Vračaru Zgrada državne štamparije Univerzitetska dečja klinika Kasarna 7. puka Kuća kralja Petra I Karađorđevića Kuća Vukićevića Vučina kuća na Savi Kuća Dragoljuba Gošića Palata Ministarstva finansija Kraljevine Jugoslavije Vila Dušana Tomića Vila Olge Mos Palata Ministarstva šuma i ruda i Ministarstva poljoprivrede i voda Zgrade Generalštaba vojske Srbije i Crne Gore i Ministarstva odbrane Manastir Vavedenje Presvete Bogorodice u Beogradu Crkva Svetog arhangela Gavrila u Beogradu Zgrada Sokolskog doma „Matica“ Zgrada Arhiva Jugoslavije Kuća trgovca Dušana Lazića u Beogradu Vila Stevke Milićević u Beogradu Zgrada Ministarstva saobraćaja u Beogradu Hala 1 Beogradskog sajma Dvorski kompleks na Dedinju u Beogradu Fabrika hartije Milana Vape Vila Rajh u Beogradu Zgrada Socijalnog osiguranja u Beogradu Vila Lazića i Mitrovića u Beogradu Vila glumice Marice Popović u Beogradu Zgrada Ministarstva socijalne politike i narodnog zdravlja u Beogradu Kuća arhitekte Jovana Ilkića u Beogradu Dom Radničke komore u Beogradu Vila Šterić u Beogradu
Sopot	Crkva Sv. Nikole u Sibnici Sopotski han Stara kuća porodice Žujović Han Radosavljevića Han Pantića Osnovna škola u Malom Popoviću Manastir Kastaljan Nadgrobni spomenik vojvodi Pavlu Cukiću Stara kuća porodice Žmurić Crkva Svetog Marka u Stojniku
Stari grad	Dositejev licej Konak kneginje Ljubice Beogradska tvrđava Božićeva kuća Terazijska česma Turbe Šeih Mustafe Kafana ? Spomenik knezu Mihailu Kapetan Mišino zdanje Bajrakli džamija u Beogradu Kuća slikara Đorđa Krstića Dom Jevrema Grujića Zgrada zadužbine Nikole Spasića Dom Jovana Cvijića Krsmanovićeva kuća na Terazijama Prva varoška bolnica Zgrada Uprave fondova u Beogradu Zgrada Realke u Beogradu Spomenik zahvalnosti Francuskoj Čukur česma Stara kuća na Varoš kapiji Zgrada Ministarstva pravde Zgrada Smederevske banke Zgrada Narodne banke Srbije u Ulici kralja Petra Osnovna škola Kralj Petar Prvi Dorćolska osnovna škola Palilulska osnovna škola Kuća Jovana Smederevca Građanske kuće u Ul. Knez Mihailovoj br. 46, 48 i 50 Dom Mike Alasa Zgrada Beogradske zadruge Zgrada Ministarstva prosvete Zgrada trgovca Stamenkovića Robni magazin Spomenik Dositeju Obradoviću Spomenik Josifu Pančiću Saborna crkva u Beogradu Palata „Anker“ Palata „Atina“ Zgrada stare telefonske centrale Zgrada hotela „Moskva“ Dom porodice Pavlović Umetnički paviljon „Cvijeta Zuzorić“ Kuća Branislava Kojića Igumanova palata Zgrada „Srpska kruna“ Zgrada u Ul. Kralja Milana 1 Zgrada u Ul. Kralja Milana 3 Zgrada Narodnog pozorišta u Beogradu Crkva Aleksandra Nevskog Dom Svetog Save Kuća Stevana Mokranjca u Beogradu Zgrada Beogradske opštine Zgrada Starog dvora Zgrada Novog dvora Grobnica narodnih heroja na Kalemegdanu Hotel „Nacional” Zgrada umetničke škole Zgrada Narodne skupštine Palata „Albanija“ Kuća Nikole Pašića Bioskop „Balkan“ Kuća Filipa Filipovića Kuća Nikole Predića Zanatski dom Dom vojske u Beogradu Zgrada Patrijaršije Zgrada PRIZAD-a (TANJUG) Zgrada Prometne banke Kuća Bete i Riste Vukanovića Kuća Jovana Skerlića Kuća porodice Ribar Kuća Milana Piroćanca Zgrada Velike škole Zgrada Kolarčevog narodnog univerzizeta Etnografski muzej Kuća Laze Pačua Zgrada Agrarne banke Kuća dr Stanoja Stanojevića Dom društva Crvenog krsta Atelje Uroša Predića Kuća u Ul. Cara Dušana 10 Kuća Stevana Kaćanskog Spomenik Moši Pijade Kuća Dimitrija Krsmanovića Kuća vajara Dragomira Arambašića Kafana „Ruski car” Zgrada Ekonomske škole Zgrada Prve beogradske gimnazije Spomenik Pobedniku Kuća Miladina Pećinara Palata SANU Zgrada Druge ženske gimnazije (Škola „Nikola Tesla“) Zgrada Trgovačke akademije Fotografski atelje Milana Jovanovića Kuća porodice Hristić-Mijušković Kuća Milana A. Pavlovića Moderna garaža u Beogradu Hotel „Mažestik“ Kuća Leone Panajot Kuća Mihaila Đurića Kuća porodice Milovanović Kuća Radisava Jovanovića Zgrada Društva svetog Save Kuća Dimitrija Živadinovića Kuća Andre Đorđevića Parno kupatilo braće Krsmanović Kuća Zdravka Đurića Zgrada Ljubomira Miladinovića Kuća trgovca Crvenčanina Zgrada Josifa Šojata Kuća Milorada Pavlovića Zgrada Jakova Čelebonovića Spomen dom vajara Radete Stankovića Botanička bašta Jevremovac Zgrada Ministarstva pošta Kompleks radničkih stanova Palata penzionog fonda Zgrada Aero kluba Dom vračarske štedionice u Beogradu Zgrada Penzionog fonda Beočinske fabrike cementa u Beogradu Kuća izdavača i knjižara Gece Kona u Beogradu Dom sindikata (Beograd) Bitef teatar Beogradska sinagoga Kuća knjižara Marka Markovića Termoelektrana „Snaga i svetlost“ Zgrada Klasne lutrije u Beogradu Hotel „Prag” u Beogradu Umetnička livnica „Plastika“ u Beogradu Spomenik vojvodi Vuku Kuća građevinara Karla Knola u Beogradu Zgrada sa slikarskim ateljeima i galerijom Salona Muzeja savremene umetnosti u Beogradu Dom Saveza nabavljačkih zadruga državnih službenika u Beogradu Spomenik Vasi Čarapiću u Beogradu Zgrada predstavništva Prvog dunavskog parobrodarskog društva u Beogradu Zgrada „Progresa” u Beogradu Zgrada Doma štampe Zgrada Hempro Zgrada Službe društvenog knjigovodstva Jugoslavije
Surčin	Crkva Sv. Paraskeve u Boljevcima Crkva Svetog Vaznesenja u Jakovu Crkva Sv. Nikole u Dobanovcima Manastir Fenek Crkva Svetog Arhanđela Gavrila u Progaru Stara porodična kuća Aćimovića Crkva Svete Petke u Surčinu Crkva Svetog Save u Bečmenu Crkva Svetog Jovana Preteče u Petrovčiću Muzej vazduhoplovstva u Beogradu Crkva Svetog velikomučenika Georgija u Ugrinovcima
Čukarica	Zgrada škole u Žarkovu Osnovna škola „Ljuba Nenadović“ Crkva Svetog Nikole u Ostružnici Janićevi dućani u Ostružnici Janićeva kafana u Ostružnici Zgrada u Ul. Turgenjevljevoj 1 Fabrika šećera Zgrada Kovnice novca Crkva Rođenja Bogorodice sa Boračkim grobljem