Filip David
Filip David | |
---|---|
Lični podaci | |
Datum rođenja | 4. jul 1940. |
Mesto rođenja | Kragujevac, Kraljevina Jugoslavija |
Državljanstvo | Srbija |
Nacionalnost | Srbin jevrejskog porekla |
Obrazovanje | Filološki fakultet |
Univerzitet | Univerzitet u Beogradu |
Zanimanje | |
Porodica | |
Supružnik | oženjen |
Deca | 2[1] |
Roditelji | Frederik „Fred” David Roza David |
Književni rad | |
Jezik stvaranja | srpski |
Nagrade | NIN-ova nagrada 2014. za roman „Kuća sećanja i zaborava” |
Potpis |
Filip David (Kragujevac, 4. jul 1940) jevrejsko-srpski je književnik[2], esejista, dramaturg, scenarista, dugogodišnji urednik Dramskog programa Televizije Beograda i redovni profesor dramaturgije na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu.[3]
Biografija
[uredi | uredi izvor]Rođen je u Kragujevcu u jevrejskoj porodici. Njegov otac Frederik, poznat po nadimku Fred, bio je sudija u Sremskoj Mitrovici. Po izbijanju rata otac mu se pridružio fruškogorskim partizanima. David se sa majkom Rozom skrivao u selu Manđelos podno Fruške gore. Većina braće, sestara i rođaka Davidovog oca i majke su stradali u logoru na Sajmištu i u Jasenovcu.[4]
Kao osnovac i srednjoškolac osvojio je dvadesetak književnih nagrada.[4]
Diplomirao je jugoslovensku i svetsku književnost na Filološkom fakultetu i dramaturgiju na Akademiji za pozorište, film, radio i televiziju u Beogradu.[4]
Jedan je od osnivača Nezavisnih pisaca, udruženja osnovanog 1989. u Sarajevu koje je okupljalo najznačajnije pisce iz svih delova bivše Jugoslavije i osnivač Beogradskog kruga (1990), udruženja nezavisnih intelektualaca koji su se od samoga početka suprotstavljali režimu Slobodana Miloševića. Godine 1992. je udaljen sa posla u RTS zbog osnivanja Nezavisnog sindikata Radio-televizije Beograd. Član je Grupe 99, osnovane na Frankfurtskom sajmu knjiga 1999. i jedan od utemeljivača nezavisne književne asocijacije Forum pisaca, osnovane u decembru 1999. godine.
Kolekcija knjiga sa posvetama i potpisom Filipa Davida kao i nekoliko ličnih predmeta nalazi se u Udruženju za kulturu, umetnost i međunarodnu saradnju „Adligat”, čiji je počasni član-osnivač.[5]
Od početka rata na prostorima bivše Jugoslavije napisao veći broj angažovanih tekstova pod zajedničkim nazivom „Fragmenti iz mračnih vremena”. Tekstovi su emitovani na francuskom radiju (RFI), objavljivani u „Našoj borbi”, „Feral tribjunu” i mnogim drugim novinama i časopisima u zemlji i inostranstvu.
Knjige su mu prevođene na švedski, francuski, poljski, mađarski, italijanski, albanski, esperanto, makedonski, slovenački, hebrejski, a pripovetke se nalaze u dvadesetak antologija.
Dela
[uredi | uredi izvor]Napisao je više TV drama i filmskih scenarija i knjige pripovedaka, romana i eseja.
- „Bunar u tamnoj šumi“ (1964)
- „Zapisi o stvarnom i nestvarnom“ (1969)
- „Princ vatre“ (1987, dopunjeno izdanje 2013)
- „Priče“ (sabrane priče, 2015)
- „Hodočasnici neba i zemlje“ (1995)[6]
- „San o ljubavi i smrti“ (2007)[7]
- „Kuća sećanja i zaborava“ (2014)[8]
Zajedno sa Mirkom Kovačem objavio je „Knjigu pisama 1992—1995“ (2003).[9]
Kao dramaturg, scenarista ili koscenarista radio je, između ostalih, na filmovima Okupacija u 26 slika, Pad Italije, Ko to tamo peva, Bure baruta (nagrada kritike u Veneciji, nagrada Feliks za najbolji evropski film godine), Poseban tretman (nagrada u Kanu), Paviljon 6, San zimske noći (Gran pri filmskog festivala u San Sebastijanu), Optimisti (Gran pri u Valjadolidu i Ženevi), Kad svane dan (srpski kandidat za Oskara 2012. godine).[4]
Nagrade
[uredi | uredi izvor]Za svoj književni rad dobio je sledeće nagrade:
- Nagrada Saveza Jevrejskih opština Jugoslavije, za pesmu „Brodovi lutalice”, 1960.[10]str. 127.
- Nagrada lista „Mladost”, za knjigu pripovedaka Bunar u tamnoj šumi, 1964.[10]str. 144.
- Nagrada „Milan Rakić”, za knjigu kratke proze Zapisi o stvarnom i nestvarnom, 1970.[4]
- Andrićeva nagrada, za zbirku pripovedaka Princ vatre, 1987.[11]
- BIGZ-ova nagrada, za knjigu pripovedaka Princ vatre, 1988.[4]
- Prosvetina nagrada, za roman Hodočasnici neba i zemlje, 1995.[4]
- NIN-ova nagrada, za roman Kuća sećanja i zaborava, 2014.[12]
- Nagrada „Meša Selimović”, za roman Kuća sećanja i zaborava, Tuzla 2015.[13]
- Nagrada Narodne biblioteke Srbije za najčitaniju knjigu godine, za roman Kuća sećanja i zaborava, 2015.[14]
- Nagrada „Stanislav Lem”, 2016.
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Aleksandra Mijalković (29. jun 2015). „Priča o pripovedaču”. Politika. Pristupljeno 23. februar 2021.
- ^ Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. 1984. str. 138.
- ^ „Filip David”. dereta.rs. Pristupljeno 23. 1. 2022.
- ^ a b v g d đ e „Priča o pripovedaču”. Politika Online. Pristupljeno 2020-12-31.
- ^ „Uprava i osnivači” (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2020-12-31.
- ^ „Hodočasnici neba i zemlje - Filip David | Laguna”. www.laguna.rs (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2020-12-31.
- ^ „San o ljubavi i smrti - Filip David | Laguna”. www.laguna.rs (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2020-12-31.
- ^ „Kuća sećanja i zaborava - Filip David | Laguna”. www.laguna.rs (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2020-12-31.
- ^ KNJIGA PISAMA 1992 - 1995. (na jeziku: engleski).
- ^ a b Stojković, Ratko (2004). Leksikon literata - laureata : srpske književne nagrade : 1839-2002. Beograd: Potez. ISBN 86-81331-25-6.
- ^ „Andrićeva nagrada - Zadužbina Ive Andrića”. www.ivoandric.org.rs. Pristupljeno 2020-12-31.
- ^ „Filip David dobitnik 61. Ninove nagrade”. NOVOSTI (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2020-12-31.
- ^ Tanjug. „Filip David dobitnik nagrade „Meša Selimović””. Politika Online. Pristupljeno 2020-12-31.
- ^ „Vreme - Prilog kulturi sećanja: Filip David ne zaboravlja devedesete, a vi?”. www.vreme.com. Pristupljeno 2020-12-31.
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]- Njegov pogled na Srbiju dat u intervjuu Michael J. Totten-u Arhivirano na sajtu Wayback Machine (26. april 2019)
- Filip David na sajtu IMDb (jezik: engleski)
- O holokaustu i posledicama („Politika“, 30. avgust 2012)
- Puzeći i otvoreni antisemitizam u Srbiji („B92“, 10. april 2005)
- Filip David: Trijumf primitivizma
- Laguna (izdavačka kuća) - zvanična veb stranica. Pristupljeno 18. februara 2016.
- Rođeni 1940.
- Književnici iz Kragujevca
- Srpski Jevreji
- Srpski književnici
- Dobitnici Andrićeve nagrade
- Dobitnici NIN-ove nagrade
- Dobitnici nagrade Meša Selimović (BiH)
- Srpski scenaristi
- Jugoslovenski scenaristi
- Osnivači i članovi Adligata
- Dobitnici Prosvetine nagrade za književnost
- Dobitnici nagrade Stanislav Lem
- Dobitnici nagrade Milan Rakić